مروری بر اخبار معارفی رسانه‌ها/ آغاز هفته‌ای با کمترین اخبار قرآنی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، امروز شنبه چهارم شهریورماه و تا زمان تنظیم این گزارش(ساعت 14) تعداد اخبار صرف حوزه قرآن به شدت کاهش یافته و مجموع خبرهای قرآنی صفحات قرآن و عترت رسانه‌ها به کمتر از انگشتان یک دست رسیده است. تا به این ترتیب یکی از روزهای کم خبر را در روزهای اخیر پشت سر گذاشته باشیم. 

از جمله نکات قابل توجه در خبرهای حوزه معارف روز شنبه چهارم شهریورماه این است که در این روز شاهد هیچ خبری از مسابقات سراسری قرآن کریم که کمتر از یک هفته دیگر در ارومیه آغاز می‌شود، نبودیم.  همچنین آمار کلی خبرهای منتشر شده در  صفحات معارفی رسانه‌های مورد بررسی قرار گرفته کاهش چشمیگری نسبت به روزهای گذشته داشته است.

در ادامه مروری بر اخبار حوزه معارفی منتشر شده در رسانه‌ها صورت گرفته است.

روزنامه کیهان امروز چهارم شهریورماه و در نیم صفحه معارف خود تنها یک گزارش منتشر کرده است، گزارشی که به قلم «علی پوریا» بوده و در ان حقوق انسان‌ها در قرآن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. صاحب قلم در ابتدای گزارش خود به تعریفی از حقوق پرداخته و پس از آن تلاش کرده است حقوق الهی یا طبیعی که قرآن برای انسان در نظر گرفته است را تبیین کند.

نویسنده در بخشی از مطلب خود آورده است؛‌ »با نگاهی به آموزه‌های قرآنی این معنا ثابت می‌شود که حقوق همواره در ارتباط با دیگری معنا می‌یابد. این دیگری می‌تواند انسانی دیگر، خدا، یا موجودات دیگری چون گیاهان، جانوران و محیط زیست باشد. بنابراین، این گونه نیست که حق و حقوق تنها در دایره محدود انسان تعریف شود. بر این اساس، حق، قدرت یا امتیازی است که از سوی خداوند به آفریده‌ای داده می‌شود و چون خداوند حق مطلق است(فصلت، آیه ۵۳)، لذا منشأ و خاستگاه هر حقی برای دیگری به شمار می‌رود.(بقره، آیه ۱۴۷؛ آل عمران، آیه ۶۰). خداوند به طور ذاتی از حق و حقوقی چون مالکیت و ولایت برخوردار است(بقره، آیه ۱۰۷؛ انعام، آیه ۱۴؛ شوری، آیه ۹ و ۳۱؛ عنکبوت، آیه ۲۲)؛ ولی می‌تواند این حق را به دیگری یا دیگران نیز بدهد که داده است.(اعراف، آیه ۱۹۶؛ مائده، آیه ۵۵)». 

علی پوریا در بخش دیگری از گزارش خود برخی دیگر از اشارات قرآن به حقوق انسانی را شاهد مثال آورده و تلاش کرده است تا آیاتی از قرآن که نقض حقوق انسانی را نکوهیده است بیان کند، وی در این بخش از گزارش خود آورده است؛‌ «از نظر قرآن تجاوز به حقوق انسان امری ناروا و نکوهیده است(فجر، آیه ۱۹) و کسانی که به این حقوق تجاوز می‌کنند قابل پیگیری و سزاوار مجازات هستند(شوری، آیه ۴۲)؛ چرا که این گونه رفتار از مصادیق فساد و افساد در زمین است.(بقره، آیه ۶۰). همچنین از نظر قرآن، همه انسان‌ها از مرد و زن بی‌هیچ تفاوت در رنگ و نژاد و مانند آن دارای حقوقی هستند که هیچ تبعیض‌بردار نیست و تساوی در حقوق انسانی از امور ثابت است.(حجرات، آیه ۱۳؛ نساء، آیه ۳۲) بنابراین، یکی از اصول بنیادین اسلام، محترم بودن حقوق همه انسان‌ها نسبت به یکدیگر است.(شوری، آیه ۴۲)».

نگارنده در بخش دیگری از گزارش خود یکی از مهم‌ترین راه‌های تعیین حقوق انسان که قرآن نیز به آن اشاره کرد است را «احکام شرعی» بر می‌شمرد و در ادامه نتیجه‌گیری می‌کند؛ « بر این اساس تنها کسانی واقعا به حقوق انسانی پایبند هستند و بدان قیام می‌کنند که به قیامت اعتقاد داشته باشند. از این رو که خداوند در آیه ۶ سوره نساء می‌فرماید که اعتقاد به حسابرسى دقیق خداوند، پشتوانه رعایت حقوق انسان‌هاست. در این راستا اهل تقوا گرایش به مراعات کامل حقوق انسانی دارند و خداوند در آیات ۲۳۳ و ۲۴۱ و ۲۸۲ سوره بقره بیان می‌کند که تقوا، زمینه‌ساز رعایت حقوق انسان‌هاى دیگر است. به سخن دیگر، مهمترین عواملی که موجب مراعات حقوق دیگران از سوی انسان می‌شود اموری چون اعتقاد به خدا، معاد و رستاخیز است». 

خبرگزاری تسنیم تا زمان تنظیم این گزارش سه خبر را بر روی خروجی صفحه قرآن و عترت خود قرار داده است تا این خبرگزاری به لحاظ تعداد خبرهای این حوزه افت چشمگیری داشته باشد. سه خبر منتشر شده در تسنیم در حوزه عترت بوده تا به این ترتیب در یکی از معدود روزها شاهد این موضوع باشیم که در این صفحه خبری قرآنی بارگذاری نشده باشد.

خبری از رادیو معارف در مورد انتشار نشریه مجازی «اکمال دین» ویژه ماه ذی‌الحجه، گزارشی با عنوان «بعثت رسول‌الله(ص) در مکه، استجابت دعای ابراهیم(ع) است» و مطلبی در مورد عدم استقبال هنرمندان از پیاده‌روی اربعین سه عنوان خبری کار شده در این صفحه از خبرگزاری تسنیم است.

در این بین، مهم‌ترین مطلب منتشر شده در خبرهای این روز خبرگزاری مورد اشاره، گزارشی با عنوان « جشنواره مسیر عشق؛ پاسخ به یک نیاز» است که به پیاده روی اربعین و گلایه از هنرمندان برای کم توجهی به این  تجمع عظیمی شیعی اختصاص یافته است.

نگارنده پس از ذکر مقدمه‌ای در باب اهمیت پیاده‌روی اربعین و ظرفیت‌هایی که این پیاده‌روی دارد، به ذکر این سوال که؛ «چرا تاکنون از سوی هنرمندان و سینماگران ما به صورت هدفمند و سازمان یافته اقدامی برای ثبت، روایت و پردازش هنری این جلوه گاه انسانی و دینی شکل نگرفته» پرداخته و در ادامه آورده است؛‌ »وقتی حتی رسانه‌های غربی برغم سیاست چراغ خاموش و بایکوت خبری به ناگزیر در برابر عظمت جلوه عینی حماسه اربعین مجبور به اعتراف می شوند چرا هنرمندان و سینماگران، مستندسازان و عکاسان جهان اسلام و کشور ما بی تفاوت از کنار این حماسه بگذرند؟».

نگارنده این گزارش در ادامه شکل‌گیری جشنواره فیلم و عکس «مسیر عشق» را گامی مثبت در پرداخت هنری به این موضوع ارزیابی کرده و گفته است؛ «این جشنواره از زوایای مختلف دارای اهمیت است و هیچ گاه نمی‌توان آن را با بسیاری از رویدادهای سینمایی یا هنری که در کشور برگزار می‌‌شود مقایسه کرد». 

در پایان این گزارش نیز اشاراتی کوتاه به برخی گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های خبری غربی در مورد حماسه اربعین، شده است.

صفحه فعالیت‌های قرآنی خبرگزاری فارس امروز چهار خبر را بر روی خروجی خود قرار داده است. دو خبر از این خبرها مربوط به فایل صوتی تلاوت دو نفر از اساتید برجسته قرآنی کشورمان است. طبق روال روزهای اخیر اولین خبر این صفحه با بارگذاری صوت تلاوت ترتیل یک صفحه از قرآن کریم توسط استاد پرهیزکار شروع شده و در ادامه نیز جدیدترین تلاوت «حمیدرضا احمدی‌وفا» قاری بین‌المللی کشورمان در مسجد لویزان بارگذاری شده است.

این صفحه یکی دیگر از مطالب این روز خود را به تفسیر یکی دیگر از آیات قرآن کریم از تفسیر نمونه آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی، از مراجع تقلید عظام، اختصاص داده است. آیه‌ای که این روز مورد تفسیر قرار گرفته آیه 70 سوره مبارکه اسراء بوده است. 

مصاحبه با «حبیب مهکام» پیشکسوت قرآنی کشورمان در مورد آموزش عمومی قرآن یکی دیگر از مطالب منتشر شده در این صفحه است. حبیب مهکام در این گفت‌وگو با تأکید بر این موضوع که آموزش عمومی قرآن در کشور نهادینه نشده گفته است؛ «جوانان باید قدر این توسعه ابزارهای آموزشی را بدانند و از آن بهره بگیرند». 

مهکام در بخشی از این گفت‌وگو مقایسه‌ای از آموزش قرآن قبل و بعد از انقلاب داشته و اظهار کرده است؛‌ » در آن زمان جلسات قرآن بسیار محدود و تعداد اساتید نیز انگشت‌شمار بودند اما با این حال بسیاری از افراد با وجود سختی‌های زیاد از مسیرهای دور و نزدیک خود را به جلسات اساتید برجسته قرآن می‌رساندند. قبل از پیروزی انقلاب کمتر کسی جرأت می‌کرد جلسات تفسیر قرآن برگزار کند چرا که ر‌ژیم طاغوت مانع برگزاری چنین محافل روشنگرانه‌ای بود».

صفحه معارف خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران امروز یک خبر را منتشر کرده است، خبری که مربوط به پیام آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی به مناسبت دهه ولایت بوده و امروز از سوی دفتر معظم‌له منتشر شده است. خبرگزاری ایرنا در این پیام دوری گزیدن از سخنان تفرقه‌برانگیزانه در سخنرانی‌های این دهه را به عنوان تیتر این مطلب برگزیده است.

صفحه دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران امروز دو خبر مخابره کرده است، خبرهایی که هر دو در حوزه عترت و با موضوع ایام غدیر و نیز پیاده روی اربعین است.

خبر اول مربوط به پیام آیت‌الله العظمی ناصر مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید است، که به مناسبت دهه ولایت(غدیر) منتشر شده است. ایسنا برخلاف خبرگزاری جمهوری اسلامی آموختن از سیره امیرالمومنین(ع) در این دهه را برجسته کرده و در قالب این تیتر که، «دهه غدیر دهه آموختن سیرۀ امیر مؤمنان علی(ع) است» به انتشار آن دست زده است.

خبر دوم نیز از سوی ستاد مرکزی اربعین حسینی است که با صدور اطلاعیه‌ای، از ثبت‌نام متقاضیان اربعین خبر داده است. در این خبر تمامی شرایط و ضوابط برای ثبت نام جهت حضور در پیاده‌روی اربعین ذکر شده است.

صفحه قرآن و متون دینی خبرگزاری مهر در این روز تنها یک خبر بر روی خروجی خود قرار داده است. خبری که با عنوان « شیوه نامه اجرایی مرحله کشوری مسابقات حفظ و معارف حدیث منتشر شد» مخابره شده است. مهر تنها خبرگزاری است که در این روز به این خبر پرداخته است.

صفحه دین و اندیشه خبرگزاری میزان امروز دو خبر منتشر کرده است که بیشتر بیان نکات فقهی است تا خبر رویدادی. این دو خبر با عناوین «احکام پوشش و نگاه کردن» و «موارد جواز فسخ اجاره» بر روی خروجی قرار گرفته است.

صفحه قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان در این روز چهار خبر را منتشر کرده است، هیچ کدام از خبرهای منتشر شده در این خبرگزاری در حوزه قرآن نبوده و اغلب در حوزه عترت است. 

انتشار حدیثی از امام علی(ع) در مورد عقل، انتشار زندگینامه شهید «علی‌اصغر آقازمانی»، بازخوانی حکمت 137 نهج‌البلاغه و اعلام ویژه‌برنامه‌های آستان مقدس حرم عبدالعظیم حسنی(ع) تمام خبرهای منتشر شده در این خبرگزاری است. 

خبرگزاری کتاب ایران که به صورت اختصاصی اخبار حوزه نشر در سراسر کشور را پیگیری و مخابره می‌کند، امروز تا زمان تنظیم این گزارش تنها یک خبر را منتشر کرده که اختصاص به چاپ دوم مجموعه 25 جلدی «رهنما» دارد. 

در این خبر که به نقل از آستان قدس رضوی منتشر شده، آمده است؛‌ مجموعه 25 جلدی «رهنما» حاوی موضوعات مختلفی از جمله احکام، ولایت فقیه و خانواده بوده که به پرسش‌های مخاطبان پاسخ می‌دهد.