در مقدمه این کتاب آمده است؛ نقد ادبی، حلقه مکمل نظریه ادبی است. نظریه ادبی اصول موضوعه نقد ادبی را فراهم کرده و اسلوب نقد را توجیه می‌کند. با این وجود، تاریخ ادبیات داستانی پس از انقلاب اسلامی، همواره داستان را مقدم بر نقد و آن را نیز مقدم بر نظریه ادبی قرار داده است. اکنون با دسترس بودن آثار برآمده از متن و جریان انقلاب اسلامی می‌توان با روش عقلی استدلالی و مبتنی بر رویکردهای مشخص در حکمت و فلسفه اسلامی، به مطالعه مصداقی این آثار همت گمارد.
این امر قادر است، حوزه مطالعات مضاف را به ادبیات داستانی نوآور اسلامی باز نماید و لوازم پرسش‌های نظری بنیادین در نظریه ادبی انقلاب اسلامی را تأمین کند. پرسش‌هایی که نه از دانش نظریه ادبی رایج در غرب برآمده و نه نظریه ادبی در غرب پاسخ درخوری بدان داده است. بلکه منحصراً غایات و مبانی ادبیات انقلاب اسلامی، بارور شده پس از انقلاب اسلامی را جست‌وجو می‌کند. سه نوع اثر در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است؛ داستان بلند، داستان کوتاه و کتاب نظری.
جایگاه و کارکرد «ایده اولیه» در روایت داستان با نگاهی بر «ارمیا» نوشته رضا امیرخانی، مسئله‌پژوهی آموزش داستان و آموزش گونه محور داستان معاصر با نگاهی به «داستان، گام به گام» نوشته حسین فتاحی، هستی و کرانه‌های «ادبیات داستانی زنانه دفاع مقدس» با بررسی و تحلیل «هفت بند» نوشته راضیه تجار، شخصیت قدسی و واقع‌گرایی تاریخی، بررسی رمان «سه کاهن» نوشته مجید قیصری، «دشمن‌شناسی در ادبیات داستانی دفاع مقدس با نگاهی به «فال خون» نوشته داوود غفارزادگان، روایت امر غیبی در داستان با نگاهی به «جمجمه‌ات را قرض بده برادر» نوشته مرتضی کربلایی‌لو و از حاشیه به متن، نقد و بررسی «نامیرا» نوشته صادق کرمیار عناوین این مجموعه را شامل می‌شود.
انتهای پیام