وی افزود: اگر امر دائر میان اصلاح خود و دیگران باشد، در این صورت باید چه کنیم؟ برخی می‌گویند قانون کلی این است که اصلاح خویشتن مقدم بر اصلاح دیگران است؛ این افراد به برخی آیات از جمله آیه ششم سوره تحریم «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ» تمسک کرده‌اند؛ یعنی ابتدا خود و خانواده خود را اصلاح کنید. البته دلالت این آیه خالی از اشکال نیست؛ برخی به تعبیر «عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ» در آیه شریفه 105 سوره مائده اشاره دارند و به آن تمسک شده که دلیل بهتری برای این موضوع به نظر بنده است.
آیت‌الله مکارم شیرازی تصریح کرد: «عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ» مؤید اصلاح خویشتن در اول کار و بعد اصلاح دیگران است؛ در خطبه 69 نهج‌البلاغه هم جمله صریحی از سوی امام(ع) بیان شده؛ امام(ع) تعبیری به این مضمون فرمودند که درست نمی‌دانم برای اصلاح شما، خودم را فاسد کنم؛ معلوم می‌شود اصلاح خویشتن مقدم است؛ بنابراین در مورد اصلاح خود و دیگران می‌توانیم از آیات و روایات این قاعده کلی را به دست آوریم که اصلاح خویش مقدم بر اصلاح دیگران است که این مسئله مطابق قانون و قاعده عقلا هم هست.
این مرجع تقلید با بیان اینکه اگر امر دائر میان دو واجب باشد نه واجب و حرام اضافه کرد: مثلا از یکسو باید امر به معروف برای نمازخواندن کسی صورت بگیرد و از طرف دیگر هم فرد دیگری را از خوردن شراب نهی کنیم؛ در این صورت باید اهم و مهم را رعایت کنیم و این قاعده عقلائی در همه جا حاکم است.
این مفسر قرآن با بیان اینکه اگر نصیحت کنیم و مؤثر باشد نیازی به امر به معروف نیست تصریح کرد: در اکثر موارد نصیحت و موعظه اثر بیشتری نسبت به امر و نهی دارد.
انتهای پیام