«سیمای منسجم سوره‌های قرآن» منتشر شد

حجت‌الاسلام والمسلمین حامد معرفت، محقق و قرآن‌پژوه، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در این باره گفت: کتاب «سیمای منسجم سوره‌های قرآن» به بررسی و تحلیل نظریه غرض‌‌محوری در انسجام سوره‌های قرآن کریم پرداخته است. این نظریه تاکید دارد که هر یک از سوره‌های قرآن برای تحقق غرضی خاص، نازل شده است. همین غرض‌مداری است که شکل، ساختار و محتوای سوره را سامان داده است. با آگاهی از غرض سوره، می‌توان ویژگی‌های سوره چون ضرب آهنگ، حجم، گزینش داستان‌ها و ... را توجیه و شخصیت خاص و مستقل هر سوره را نمایان کرد.

وی افزود: توجه به غرض همچنین باعث می‌شود تفسیر دقیق‌تری از سوره به دست آید؛ برای مثال، اگر بدانیم غرض سوره جمعه تداوم ولایت‌پذیری مؤمنان از پیامبر(ص) است، متوجه می‌شویم که اشاره به ماجرای نماز جمعه، برای پرداختن به تشریع، وجوب و حتی اثبات اهمیت نماز جمعه نیست. در سوره جمعه، از باب ذکر مثال، نمونه‌ای از سوءرفتار تازه‌مسلمانان به پیامبر(ص) را نشان داده و رفتار صحیح و شایسته را در قالب مثال می‌آموزد. 

نویسنده کتاب با بیان اینکه نظریه غرض‌‌‌محوری سوره‌ها از گذشته مورد توجه مفسران بوده است، گفت: با این حال اولین فردی که به صورت جدی و عملی غرض‌مداری سوره‌ها را دنبال کرد، علامه طباطبایی بود، اما مباحث نظری آن، در آثار علامه‌ از حد اشاراتی گذرا بر برخی مبانی، فراتر نرفته است.

معرفت تصریح کرد: پژوهش حاضر با هدف تدوین مباحث نظری این نظریه سامان یافته و ضمن بیان پیشینه توجه به غرض سوره‌ها در آثار مفسران قدیم و جدید، در چهار فصل، مبانی، قواعد، آسیب‌ها و فواید آن را مطرح کرده و هر مبحث را با مثال‌های متعدد، بر سوره‌های قرآن تطبیق داده است. این پژوهش در سال 96 در جشنواره علامه حلی مورد تقدیر قرار گرفت و از سوی انتشارت تمهید، در 416 صفحه در سال جاری منتشر شده است.