استاد حسین الهی قمشه‌ای درباره رشد انسان در سختی‌ها می‌گوید: در جمعی از ادیبان، هر کدام شکوه می‌کردند؛ به آنها گفتم شما که استاد ادبیات هستید، شعر رودکی را سرلوحه قرار دهید «اندر بلای سخت پدید آید؛ فضل و بزرگمردی و سالاری». انسان در سختی رشد می‌کند، به کمال می‌رسد و تمام ذرات وجودش برای مبارزه با رفع مشکل بسیج می‌شود. خداوند شیطان را آفرید تا ما رشد کنیم؛ اگر شیطان نبود ما حرکت نمی‌کردیم تا بتوانیم گنج درونیمان را به ظهور برسانیم.