سیدعلی سرابی، قائم‌مقام شورای عالی قرآن با اشاره به جزئیات شانزدهمین نشست تخصصی قاریان و حافظان قرآن کریم گفت: در شورای عالی قرآن به صورت سالانه یک نشست سراسری برگزار می‌کنیم که طی آن جامعه قرآنی مهمترین دغدغه‌ها و مسائل خود را مطرح و بررسی می‌کنند. شانزدهمین دوره این نشست که امسال برگزار می‌شود، به موضوع «تلاوت قرآن و نغمه‌های دینی، رسانه ملی و فضای مجازی» اختصاص پیدا کرده است.
وی افزود: علت انتخاب این موضوع به دلیل اثرگذاری رسانه‌ها چه در حوزه صدا و سیما و چه در فضای مجازی است که امروز توانسته یک ابررسانه تأثیرگذار برای سنین و مخاطبان مختلف باشد، به نوعی که قابل دسترسی برای همه است. از طرف دیگر جوامع و افراد از طریق این رسانه‌ها تفکرات مختلف را در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای تبیین مبانی خودشان استفاده می‌کنند و لذا این عرصه آن‌قدر اهمیت دارد که مقام معظم رهبری در خصوص آن فرمودند: «اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم، حتماً رئیس فضای مجازی کشور می‌شدم» که این بیانات اهمیت فضای مجازی را نشان می‌دهد.
قائم‌مقام شورای عالی قرآن با طرح این سوال که آیا با وجود گستردگی و تنوع در عرصه رسانه‌های مختلف در عرصه ترویج قرآن و فرهنگ قرآنی در رسانه و فضای مجازی می‌توانیم با همان رویکرد‌ها و فرم‌های دهه گذشته مسیر موفقیت را ادامه بدهیم، دیده بشویم و این گنجینه عظیم الهی را آن‌طور که شایسته و بایسته است معرفی بکنیم، گفت: قطعاً پاسخ منفی است و اتفاق نخواهد افتاد. از طرفی اگر این عرصه توسط اهل این کار و نخبگان این حوزه مدیریت نشود، ممکن است دچار افراط و تفریط شود.
سرابی با بیان اینکه طی دو سال اخیر برخی از فرم‌ها و قالب‌های رسانه‌ای در ارتباط با قرآن، قرائت قرآن، ادعیه و تواشیح در فضای مجازی به‌کارگیری شد که مورد چالش قرار گرفت و اعتراض جامعه قرآنی را در برداشت، ادامه داد: به‌عنوان مثال دوستانی بودند که در فضا‌های مختلف مانند فضای ماشین، در قایق و در حالتی که شاید برای برخی از افراد با قداست قرآن متناسب نبود، قرائت قرآن می‌کردند و محتوای تولید شده خودشان را در فضای مجازی به نمایش می‌گذاشتند که بعد از این مورد استقبال و اقبال مردم هم قرار گرفت، اما از طرفی مورد اعتراض جامعه قرآنی قرار گرفت. در هر صورت باید گفت این گونه فرم‌ها هرچند که مورد تایید ما هم نباشد، اما نشان از یک واقعیت دارد و آن این است که باید قالب‌ها و فرم‌های ارائه محتوای قرآنی را با ذائقه امروز جامعه خودش منطبق کرد؛ البته باید خطوط قرمز از سوی کسانی که اهل اندیشه هستند، مشخص شود، اما فرصت نوآوری هم ایجاد شود.
وی با ذکر مثالی ادامه داد: در اواخر دهه هفتاد فرمی از تلاوت قرآن از سوی یکی از دوستان در شورای عالی قرآن پیشنهاد شد و رسانه ملی هم در برگزاری آن همکاری کرد. طی این پیشنهاد چند نفر از قاریان ممتاز و اساتید در کنار هم می‌نشستند و یک جزء از قرآن را می‌خواندند و به گونه‌ای جمع‌خوانی می‌کردند. این الگو بعد‌ها در ماه مبارک رمضان، در برخی از بقاع متبرکه و حرم‌های اهل بیت(ع) اجرا شد که مورد استقبال گسترده مردم هم قرار گرفت و تا به امروز هم شاهد این هستیم که یکی از برنامه‌های روتین صدا و سیما پخش جزءخوانی قرآن کریم در اماکن مقدس است و توانسته یک موج بسیار خوبی ایجاد کند. این تصمیم یک نوآوری در عرصه تلاوت قرآن و به گوش و جان نشان دادن آیات قرآن در دل مردم بود که مورد استقبال مردم قرار گرفت.
قائم مقام شورای عالی قرآن با تأکید بر اینکه ما نیاز به یک پویایی و تحرک در عرصه قالب‌های نو و جدید با استفاده از تکنولوژی‌ها و فناوری‌های جدید در عرصه قرآنی داریم وگرنه عرصه را از دست خواهیم داد، اظهار کرد: آنچه که وظیفه نظام مقدس جمهوری اسلامی است، انتشار ندای الهی قرآن مجید و ارزش‌های دینی به بهترین شکل ممکن و به گوش و جان جهانیان رساندن این وظیفه الهی است. لذا باید به روز باشیم و به نحو شایسته این وظیفه مهم را انجام دهیم. نشست شانزدهم هم به دنبال این است که یک حرکت در این عرصه ایجاد کند تا کسانی که در حوزه رسانه و ساخت برنامه‌های مختلف دینی و غیردینی ایده‌ای دارند و شاید تجربیات خوبی کسب کرده‌اند، تشویق شوند و در این عرصه حضور پیدا کنند.
سرابی در پاسخ به این سوال که آیا قالب مشخصی برای ارائه این طرح‌ها معرفی شده است یا خیر گفت: طی اطلاع‌رسانی‌هایی که در صدا و سیما و مخصوصاً در شبکه قرآن و معارف سیما انجام شده است، علاقه‌مندان باید به سایت شورای عالی قرآن مراجعه کنند. در آنجا دو قالب پیشنهادی برای ایده‌ها و طرح‌های جدید معرفی کرده‌ایم و فرم‌های مربوطه در قالب‌ها و فرمت‌های مختلف ارائه شده است. علاقه‌مندان می‌توانند طرح‌ها و ایده‌های خودشان را از این طریق ارائه دهند و مجدداً برای ما ارسال کنند؛ در نهایت بعد از پایان مهلت ارسال آثار ایده‌ها جمع‌آوری شده و توسط صاحب‌نظران و اساتید این حوزه داوری خواهد شد. طرح‌های منتخب ضمن تجلیل در نشست تخصصی پایان سال ارائه خواهند شد و به رسانه ملی معرفی می‌شوند تا اگر قابلیت برنامه‌سازی دارند با مشارکت ارائه‌دهندگان ایده‌ها و بر اساس طرح‌ها ارائه شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا طرح و ایده‌ها فقط در حوزه تلاوت ارائه می‌شود یا اینکه در حوزه مفاهیم، تدبّر و موضوعات این چنین هم طرح و پیشنهاد قابل دریافت است، گفت: در این دوره یک محور نغمه‌های دینی، قرائت قرآن، تواشیح، مناجات و مانند اینهاست؛ محور دیگر در عرصه آموزش و مسابقات قرآنی یعنی طرح‌هایی است که معطوف به آموزش قرآن و موضوعات مختلف در سنین مختلف است. محور دیگر هم مسابقات قرآنی است که می‌توانند نوآوری‌ها و ایده‌های خودشان را در این حوزه ارائه بدهند. در بعد مفاهیم و تدبر هم برای سال‌های آینده برنامه‌هایی را پیش‌بینی کرده‌ایم. نشست شانزدهم در زمستان برگزار می‌شود و زمان دقیق آن متعاقباً اعلام می‌شود.
قائم مقام شورای عالی قرآن در خصوص خروجی نشست‌های تخصصی و ضمانت اجرایی ایده‌ها و طرح‌های ارائه شده در این نشست هم گفت: بخشی از این خروجی‌ها و نتایج، مواردی است که خودمان در شورای عالی قرآن مورد استفاده قرار می‌دهیم و سعی می‌کنیم در حوزه‌های دیگر هم مانند مسابقات قرآن خروجی‌ها و نتایج تحقیقات انجام شده را در اختیار دستگاه ذیربط قرار دهیم. لذا خروجی این کارها هم به مدیریت دستگاه ذیربط برای بهرهمندی و استفاده از طرح‌های ارائه شده بستگی دارد؛ البته نگاه‌ها در این حوزه مثبت است، چرا که موضوعاتی که مطرح می‌شود، بدون نگاه انتقادی است و بیشتر نگاه سازندگی و ارائه راهکار است؛ بنابراین معمولاً مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که جدا از بحث تلاوت چهره‌های شاخص که مورد اقبال عمومی مردم هستند چرا در زمینه تلاوت‌های قرآن کریم در صدا و سیما تکرار زیاد شده است و ساز و کار انتخاب این تلاوت‌ها، ادعیه‌ها و اذان‌ها گفت: تقریباً حدود ۴۰ مورد از اذان‌های پخش شده در صدا و سیما اذان مصوب در شورای عالی قرآن است که مجوز پخش مکرر دارند؛ همچنین بالغ بر ۱۰۰ نفر از قاریان و موذنینی را هم داریم که در برنامه‌های زنده اجازه اذان دارند و می‌توانند اذان بدهند، اما تنها یک بار پخش می‌شود. در خصوص تلاوت قرآن و آنچه آنچه که اجازه پخش یک یا چند شبکه رادیویی و تلویزیونی را دارد، چیزی حدود ۵۰۰ نفر هستند و اگر مرتلین ماه‌های رمضان را هم در نظر بگیریم، بالغ بر ۸۰۰ نفر می‌شوند. جالب است بدانید که این آمار در جهان اسلام منحصر به فرد است، چراکه تنوع و آماری که وجود دارد قابل مقایسه با کشور‌های مسلمان مخصوصاً مصر و عربستان نیست و می‌توان به عنوان یکی از افتخارات صدا و سیمای ما آن را برشمرد که شایسته و درخور شأن مردم ایران است.
قائم مقام شورای عالی قرآن اظهار کرد: اتفاقی که در کشور و در طول یک دهه اخیر رخ داده این است که جدیتی برای تولید‌های جدید از سوی اساتید فعلی و قاریان بسیار خوبی که طی یکی دو دهه اخیر ظهور کردند، نداشتیم تا تولیدات شایسته و با کمیت بالا ارائه دهند؛ لذا این موضوع را با دوستان شبکه‌های مختلف سیما و شبکه قرآن و معارف مطرح کردیم و آنها هم این مسئله را تأیید می‌کنند که حتماً باید برای این اتفاق جریانی رخ دهد که نیازمند پشتیبانی لازم است. در هر حال تاکنون پشتیبانی انجام نشده است، چراکه عوامل مختلفی باید دست به دست هم بدهند تا این اتفاق رخ دهد، لذا این حجم از تولید متناسب با توانمندی و ظرفیتی که در جامعه قرآنی داریم نیست.
سرابی با بیان اینکه اخیراً پیگیری‌هایی را انجام داده‌ایم که حمایت‌ها و تولیدات بیشتری در این حوزه انجام گیرد، گفت: در دوره مدیریت جدید رسانه ملی این توجه بیش از گذشته است که بتوانیم در این عرصه نوآوری‌های بیشتری داشته باشیم. قطعاً برگزاری نشست تخصصی در جریانسازی این کار اثرگذار است و تلاش‌هایی در حال انجام است تا در آینده نزدیک استارت تولید متنابهی از تولیدات قرآنی را در این عرصه شاهد باشیم.
انتهای پیام