در این آئین‌ها شاعران حسینی و مداحان اهل بیت(ع) به نوحه‌سرایی پرداخته و عزاداران و عاشقان امام حسین(ع) در عزای مولای خود اشک ماتم ریخته و قصه‌ای دیگر از عاشورا را رقم زدند.
در شهرستان‌های پارس‌آباد، بیله‌سوار، اصلاندوز، گرمی، مشگین‌شهر، نمین، نیر، سرعین، کوثر و خلخال نیز عاشقان اهل بیت(ع) با تجمع و سینه‌زنی و زنجیرزنی در سالروز شهادت اباعبدالله‌الحسین(ع) عزاداری‌های روز عاشورا را آغاز و تا سوم امام ادامه دادند.
مراسم شاخسی واخسی(شاه حسین و وای حسین) و شبیه‌خوانی در اکثر میادین شهر و در محوطه مساجد برگزار و مردم به دور میدان شبیه‌خوانی حلقه زدند و با دیدن صحنه‌های نمادین شهادت امام حسین(ع) و اسارت اهل بیتش اشک ماتم ریختند.
روز عاشورا اوج برپایی مراسم شبیه‌خوانی در مناطق مختلف استان اردبیل بود و در روستاها و میادین مختلف شهرها این مراسم با تعزیه جناب مسلم، تعزیه خروج امام از مدینه، مجلس امان‌نامه، وداع امام حسین(ع)، تعزیه حر بن یزید ریاحی، تعزیه تنور خونین، تعزیه ساربان، تعزیه تشییع پیکر شهدای کربلا توسط قبیله بنی اسد، تعزیه شهادت علی‌اکبر و تعزیه اسارت اهل بیت امام از جمله شبیه‌خوانی‌هایی است که در گذشته به ترتیب در ایام محرم به اجرا در می‌آمد اما امروزه تنها در ایام تاسوعا، عاشورا، دوازدهم محرم و اربعین این مراسم برگزار می‌شود.