به گزارش ایکنا؛ جهان اسلام در چند قرن اخیر و بعد از ورود استعمار غربی شاهد درگیری‌های خونینی میان پیروان مذاهب مختلف، اقوام و کشورهای مختلف بوده است، اموری که منجر به تضعیف بیشتر جهان اسلام و فراهم‌آمدن زمینه برای دخالت بیشتر استعمار، فروپاشی و تجزیه قدرت‌های بزرگ اسلامی، تشکیل رژیم صهیونیستی، اشغال قدس و تداوم سلطه قدرت‌های استعماری بر امور اساسی و مقدرات امت اسلامی شده است.
با این حال تلاش‌های بسیاری برای مقابله با این اقدامات صورت گرفته است. یکی از مهمترین این تلاش‌ها، تلاش برای تقریب مذاهب اسلامی، کنارنهادن تفرقه و تحقق وحدت اسلامی به منظور مقابله با این اقدامات علیه مسلمانان بوده است.
علی ابوشاهین، مسئول جهاد اسلامی فلسطین در لبنان با تأکید بر نقش علما و گروه‌های سیاسی برای تحقق وحدت دینی و سیاسی در جهان اسلام تأکید کرد: وحدت دینی و تقریب مذاهب میان مسلمانان به معنای کنارگذاشتن اصول و ویژگی‌های خاص یک مذهب نیست؛ چرا که اختلاف اجتهادات در واقع قدرتی برای مسلمانان است، وحدت به معنای همزیستی و پرهیز از تنازع و اختلاف است.
در ادامه مشروح مصاحبه ایکنا به این مسئول جهاد اسلامی را که در حاشیه سی وششمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی انجام شد، از نظر می‌گذرد:
اموری که منجر به درگیری میان مسلمانان شده است، شامل دو عامل داخلی و خارجی است، عامل داخلی همان‌طور که متفکران نیز گفته‌اند و منجر به قدرت‌گرفتن استعمار برای تجزیه کشورهای اسلامی و ایجاد اختلاف شده، عدم آگاهی مردم عادی در کشورهای اسلامی و غرب‌گرایی برخی نخبگان امت اسلامی و افراد تأثیرگذار در این کشورهاست، این افراد متأثر از غرب هستند و می‌خواهند اسلام را از زندگی و جامعه دور سازند و این امر آنها را به ابزاری برای نفوذ بیگانگان و سلطه بر امت اسلام تبدیل کرده است.
عامل خارجی را نیز می‌توان استعمار دانست که تلاش می‌کند در میان امت اسلامی اختلاف‌افکنی کند و این امر منجر به چالشی است که از ابتدای دوره استعمار و حتی پیش از آن با آن مواجه بوده‌ایم. استعمار پیش از هرگونه اشغالگری و سیطره با دو استراتژی وارد می‌شود؛ نخست غربی‌سازی و دیگری تجزیه. تجزیه، سیطره استعمار بر منطقه را تسهیل می‌کند و در زمینه جغرافیایی، مذهبی، فرهنگی و فکری می‌توان آن را مشاهده کرد.
پیمان «سایکس پیکو» توسط فرانسه و بریتانیا بخشی از برنامه استعمار برای تجزیه کشورهای منطقه از نظر جغرافیایی بوده است. همچنین طرح معامله قرن که به دنبال تجزیه بیشتر منطقه است، بخشی از این طرح بوده که از سوی دولت‌های مختلف آمریکایی دنبال شده و به دنبال تجزیه و تکه تکه کردن جهان اسلام به ویژه جهان عرب است.
بنابراین وظیفه ماست که از این چالش‌ها و موانع عبور کنیم و امت اسلامی نیز باید به این امر توجه داشته باشد و درک کند که وحدت شرط اساسی برای پیروزی است. در نتیجه می‌توان گفت که با وجود تمام اختلافات و تنوع مذهبی، جز وحدت و همزیستی راهی در برابر ما نیست و این اختلاف و تنوع، منبع قوت ماست، نه منبع ضعف، فقط باید دریابیم که چگونه این اختلاف را مدیریت کنیم و در برابر این چالش قوی‌تر شویم.
مفهوم وحدت به معنای اختلاط و ذوب کامل یک مذهب در مذهب دیگر و کنارنهادن تمام تمایزات و تفاوت‌ها نیست، اسلام تفاوت را مشروع می‌داند و اجتهاد و تعدد آرا در اسلام، امری مشروع است و این تعدد آرا و افکار و این اجتهادات بسیار که مذاهب مختلف بر مبنای آن بنا شده، قدرتی برای مسلمانان است. مشکل هنگامی است که این مذاهب با یکدیگر در نزاع بوده و درگیری میان آنها وجود داشته باشد، وحدت به این معناست که چگونه این اختلافات را مدیریت کرده و چگونه میان خود همزیستی برقرار کنیم.
هدف این نیست که مذهبی اصول و ویژگی‌های خود را کنار بگذارد؛ بلکه هدف این است که هر مذهب به مذهب دیگری احترام بگذارد و هر گروهی به گروه دیگر و هر قومی به قوم دیگر و هر ملتی به ملت دیگر احترام بگذارد. هدف این است که با یکدیگر و بر مبنای اهداف مشترک همزیستی کنیم و این اهداف مشترک به ویژه در زمان حاضر بسیار است که ما را گرد هم می‌آورد.
امروز مسئله سرنوشت‌سازی که می‌تواند هدفی برای تمام مسلمانان باشد و امکان گردآوردن آنها را دارد، این است که دشمن مشترکی برای همه وجود دارد و این دشمن مشترک، دشمن صهیونیستی است که نسبت به این منطقه طمع دارد و در پشت این دشمن، استعمار غربی قرار دارد که می‌خواهد بر ملت‌های منطقه و مقدرات آنها مسلط شود و می‌خواهد که این منطقه را تجزیه کند و نقش اساسی را در ایجاد فتنه‌ها و تفرقه بین مذاهب حتی در یک کشور دارد.
دشمن صهیونیستی سعی می‌کند اختلافات و فتنه‌های بیشتری ایجاد کرده تا امت اسلامی را بیش از پیش تضعیف کند و در میان منطقه ما، در صلح و ثبات باشد، همچنین تلاش می‌کند دیگران روابط خود را با آن عادی‌سازی کرده تا وجودش در میان ما طبیعی باشد؛ بنابراین وظیفه ماست که با وحدت حول آرمان مشترک خود یعنی دشمن صهیونیستی، برای خروج از این تنگنا بکوشیم.
قدس محور نبرد ما و فلسطین قبله و هدف ماست. این امر مهمترین عاملی است که می‌تواند امت اسلامی را متحد سازد و ما باید فلسطین را معیار و محور اصلی اقدامات فکری، سیاسی و فرهنگی خود قرار دهیم.
هدف کلی، تحقق وحدت در سطح مذهبی و سیاسی است. در سطح مذهبی این امر به معنای همزیستی میان گروه‌های مختلف اسلامی است، تحقق وحدت در این زمینه بر عهده مؤسسات دینی و در درجه نخست علمای مسلمان است. تحقق وحدت در سطح سیاسی نیز بر عهده احزاب، نیروها و مسئولان سیاسی است. از طرفی همان‌گونه که پیش‌تر ذکر کردم، ما در جنبش جهاد اسلامی در فلسطین اعتقاد داریم که مهمترین عامل سیاسی که می‌تواند تمام امت اسلامی را حول خود متحد سازد مسئله فلسطین و قدس است، قدس قبله سیاسی مسلمانان است و این راه حل باید مطرح شود تا بتوانیم حول این مسئله علیه دشمن اصلی امت اسلامی یعنی اسرائیل، متحد شویم.
گفت‌و‌گو: سعید عدالت‌جو
انتهای پیام