فیلم | دین؛ منشأ اخلاق عملی

حسین معصومی همدانی، استاد پیشکسوت تاریخ علم در گفت‌وگو با ایکنا درباره دین و صلح گفت: در غالب جوامع «دین و اخلاق» از هم جدا نبوده است، یعنی تقریباً در بخش بزرگی از تاریخ بشر تا یکی دو قرن اخیر، می‌توان گفت منشأ «اخلاق عملی» یعنی آن «خوب و بدی» که مردم رعایت می‌کنند عموماً یا دین است یا عرف و سنت. اکنون نیز در خیلی مواقع همین‌طور است و حتی در مواردی که مردم فکر می‌کنند اینگونه نیست، باز ممکن است آن عادت‌ها و آموزه‌های دینی که در کودکی آموخته‌اند روی رفتار عملی آنها مؤثر افتد. حتی ممکن است فردی بی‌دین شده باشد ولی شاید به این دلیل یک مجموعه‌ای از کارهای ناشایست را انجام نمی‌دهد که یک سری آموزه‌های دینی را در کودکی به درستی آموخته است و این آموزه‌ها در او تبدیل به عادت و در وجودش ملکه شده است. آدم می‌تواند عقاید خود را عوض کند ولی تغییر عادات بسیار دشوار است. بنابراین اگر یک آدابی به صورت عادت درآید خیلی بعید است که انسان به مرور و در پی تغییرات اجتماعی و اعتقادی نسبت به آن تغییر موضع دهد.