در این مراسم، علی‌اشرف صادقی، مدیر گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سخنانی بیان کرد: خیلی خوشحالم که استاد خرمشاهی رشته پزشکی را رها کرده و وارد عرصه ادبیات فارسی شدند و به این رشته غنا بخشیدند. ایشان در چندین عرصه پژوهش کردند و ایشان کلمه‌پژوهی را در کنار نام‌های دیگر اضافه کردند. قرآن‌پژوهی و حافظ‌پژوهی از دستاورد‌های ایشان است. ایشان نبض جامعه و نیاز آن را همواره در نظر داشتند و در این راستا قلم می‌زدند.
صادقی ادامه داد: ایشان قرآن کریم را با توضیحات دقیق ترجمه کردند. زمینه دیگری که ایشان بدان ورود کردند، فرهنگ‌نویسی است. ایشان همچنین، مقالات فراوانی دارند و با مجلات مختلف مانند بخارا و ... همکاری داشته و دارند. ایشان سلسله‌نوشته‌هایی به نام قلم‌رنجه دارند که بسیار مفید است.
وی افزود: ایشان کلمات فارسی را به جای دیگر کلمات نامانوس، به کار برده و ایجاد کرده‌اند. برای مثال ایشان به جای ایهام، از کژتابی استفاده می‌کنند. استاد خرمشاهی خدمات زیادی دارند که باید درباره آنها بحث و بررسی شود تا تأثیر ایشان در جامعه ادبی و قرآن‌پژوهی و ... مشخص و ارزیابی شود.
صادقی تصریح کرد: بنده از اینکه استاد خرمشاهی مانند ساعت کار کرده و می‌کنند، حیرت می‌کنم. تمامی دقایق زندگی ایشان و فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند کاملا مشخص است. ایشان دقایق وقت خود را از پیش تعیین می‌کنند که باید در این دقایق به چه موضوعی بپردازد.
در ادامه، محمود عابدی، از اساتید و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز طی سخنانی اظهار کرد: سخن گفتن درباره شخصیت‌های فرهنگی آسان نیست؛ چراکه ممکن است بسیاری از موضوعات درباره ایشان بیان نشود. این افراد به سختی تعریف شده و دیریابند، لذا باید به خوبی بررسی و تعریف شوند.
وی افزود: حافظ ۵۰ سال شاعری کرد و تمامی بزرگان زمان او اشعارش را از حفظ داشتند. حافظ در اغلب محافل ادبی دوران خود حضور داشته است. بسیاری از شاعران ایران در تاریخ گام در جای پای حافظ نهاده‌اند. نخستین کسی که حافظ را در دوران معاصر دوباره زنده کرد، مرحوم علامه قزوینی بود.
عابدی بیان کرد: در باب تصحیح حافظ بسیاری از اساتید مانند دکتر خانلری و ... نیز تلاش کرده و دیوان حافظ را تصحیح کرده‌اند. مرحوم دکتر زرین‌کوب حافظ را به کوچه‌های شیراز برد و به زندگی واقعی نزدیک کرد. بعد از انقلاب اسلامی حافظ به دانشگاه ورود کرد و از دروس دانشگاهی شد.
وی اظهار کرد: در این ایام، کتاب حافظ‌نامه از سوی استاد خرمشاهی نگاشته شد که این حافظ‌نامه برای اولین بار حافظ را با معارف دینی تعریف کرد. این کتاب به گونه‌ای نگاشته شده که علاقه‌مندان حافظ‌شناسی باید این کتاب را مطالعه کنند.
در ادامه و پس از ایراد اشعاری از سوی سیما اسعدی، خواهرزاده استاد خرمشاهی، حسین معصومی همدانی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در سخنانی گفت: استاد خرمشاهی بخشی از وجود بنده است. این به دلیل دوستی و رفاقت دیرینه‌ای است که با ایشان دارم. تأثیر برخی دوستان در یکدیگر به قدری است، که بخشی از شخصیت ایشان را تشکیل می‌دهد.
وی افزود: تاثیر استاد خرمشاهی در برخی از دوستان خود نیز از همین جنس است. بنده سال ۵۲ اولین بار با استاد خرمشاهی آشنا شدم. استاد خرمشاهی از اولین افرادی بودند که مفهوم ویرایش را وارد انتشارات امیرکبیر کردند. دوستی ما بعد از انقلاب اسلامی نزدیکتر شد و تا به امروز نیز ادامه داشته است.
معصومی همدانی تصریح کرد: استاد خرمشاهی علاوه بر زمان، مکان خود را نیز مدیریت می‌کنند. نظم و مسئولیت‌پذیری از ویژگی‌های بارز ایشان است و همواره در زندگی ایشان وجود داشته است. استاد خرمشاهی در واقع پلی بین اهل ادب قدیم و جدید بوده و هستند.
وی تصریح کرد: کتاب ذهن و زبان حافظ استاد خرمشاهی زمانی چاپ شده و بیرون آمد که شاید کمتر کسی به فکر ادبیات و حافظ بود؛ در آن زمان یعنی اوایل انقلاب اغلب جامعه سمت و سوی سیاسی داشتند. نگاه استاد خرمشاهی به حافظ نه قدیمی بود و نه ناظر به نگاه نو و جدید نادرستی بود که برخی ارائه می‌کردند. استاد خرمشاهی اغلب ترجمه‌های قرآن بعد از خود را ویرایش کردند که جای قدردانی دارد.
در ادامه محمدجعفر یاحقی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در سخنانی گفت: استاد خرمشاهی فقط بر دوستان نزدیک خود تاثیر نداشتند، بلکه بر دوستان دور و نقاط دوردست نیز تأثیرگذاری داشته‌اند و این تأثیرات کاملا ملموس است.
وی افزود: یکی از محرومیت‌های امثال بنده که شهرستانی هستیم، این است که نتوانستیم بسیاری از بزرگان علم و ادب را از نزدیک مشاهده کرده و با ایشان آشنا شویم. استاد خرمشاهی در ایام پیش از انقلاب اسلامی نقدی بر شاملو درباره حافظ نوشت که بسیار عالی بود.
یاحقی با بیان اینکه دایره‌المعارف تشیع از برکت وجود استاد خرمشاهی تهیه شد، گفت: گمشده استاد خرمشاهی، کتاب و ادبیات بود که به همین دلیل از رشته پزشکی خارج شده و به سمت ادبیات رفت. اگر خرمشاهی به سمت پزشکی می‌رفت، دنیای ادبیات جامعه یک مترجم و نقاد بزرگ کم داشت.
وی با بیان اینکه استاد خرمشاهی یک کتابدان بزرگ است، اظهار کرد: استاد خرمشاهی در کتاب مستحیل شده و درواقع خود یک کتاب است. ایشان چند صد کتاب به نام را ویراستاری کرده و اگر ایشان نبود، دنیای ویراستاری کشور دچار خلأ می‌شد. همچنین، فقدان ایشان باعث ایجاد خلأ فراوانی در فرهنگ‌نویسی می‌شد.
یاحقی با بیان اینکه استاد خرمشاهی خود یک فرهنگستان است، گفت: نقش ایشان در معادل‌سازی کلمات بیگانه بسیار مهم است؛ لذا بسیار خرسند هستیم که استاد خرمشاهی خود را در کتاب و قلم پیدا کرد و به سراغ پزشکی نرفت. زبان فارسی به پشتوانه انسان‌هایی مانند خرمشاهی پشتگرم است و امیدوارم که فرهنگستان زبان فارسی وجود ایشان را همواره گرامی بدارد.
در پایان، استاد بهاءالدین خرمشاهی نیز طی سخنان کوتاهی در این مراسم بیان کرد: بنده همچنان این‌گونه فکر می‌کنم که با این همه پرکاری، نیمی از عمر خود را هدر دادم و باید همه عمر را وقف ادبیات می‌کردم. دوستی بنده با امثال استاد معصومی‌همدانی و استاد حداد عادل بیش از ۵۰ سال است. بنده دانش‌آموز سالخورده‌ای بیش نیستم و همواره در حال آموختن هستم.
خرمشاهی تصریح کرد: از همه بزرگوارانی که در این جلسه حضور پیدا کرده و نسبت به بنده لطف داشتند، قدردانی می‌کنم. تمامی اساتید حاضر در این مراسم از بزرگان ادبیات و چهره‌های درخشان کشور هستند و هر کدام انتشارات و کتاب‌های فراوانی منتشر کرده‌اند و از همه ممنونم.
انتهای پیام