وی با ترسیم سه‌گانه تاریخی حیات ائمه اطهار به عنوان یک انسان ۲۵۰ ساله شامل دوره خلافت، تثبیت علمی و فرهنگی، و دوران تقابل با دستگاه‌های طاغوت، افزود: شخصیت امام رضا(ع) آمیزه‌ای از هر سه ویژگی تاریخی است و عصر ایشان به عنوان بستر مهم تمدنی، نیازمند مطالعات دقیق و عمیق است.
مخبر با انتقاد از تناقض‌گویی تمدن غرب در ادعای دفاع از حقوق بشر، تصریح کرد: غرب با بهره‌گیری از سازوکارهای استعمار نوین و افراط در مادی‌گرایی، نه تنها به کرامت انسانی پایبند نبوده، بلکه آن را به حاشیه رانده است. در مقابل، تمدن اسلامی با تأکید بر وحی و کرامت ذاتی انسان، الگویی برای نجات بشر از دوگانگی تمدنی ارائه می‌دهد. تمدن رضوی با تأکید بر کرامت انسانی و مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی، راهکار نجات بشریت از بحران‌های اخلاقی و انسانی تمدن غرب است. بازخوانی این تمدن، امری حیاتی برای ارتقاء حاکمیت دینی و بازسازی معنوی جوامع است.
رئیس فرهنگستان علوم با تبیین معنای کرامت انسانی از منظر قرآن و سنت، گفت: کرامت تنها زمانی به انسان نسبت داده می‌شود که فعل و رفتار او مطابق با ارزش‌های اخلاقی و الهی باشد. کرامت، عزت درونی انسان است که با غیر سنجیده نمی‌شود و قرآن این کرامت را امری فطری و جهانی، فارغ از نژاد، جنسیت و مذهب می‌داند.
وی با اشاره به دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیه «و لقد کرمنا بنی آدم»، بیان کرد: کرامت، شرافتی است که از عقل و قدرت تعقل انسان ناشی می‌شود؛ موهبتی که دیگر موجودات از آن بی‌بهره‌اند. سجده فرشتگان بر آدم نماد این کرامت ذاتی و الهی است. بر اساس روایتی از امام رضا(ع)، «دوست هر کس عقل او و دشمنش جهل اوست». همین عقل و اختیار است که به انسان کرامت و مسئولیت می‌بخشد و در قرآن نیز بر این اختیار تأکید شده است. امام صادق(ع) نیز تصریح می‌کند که خداوند عادل‌تر از آن است که کسی را مجبور به گناه کند و سپس او را بازخواست نماید.
مخبر کرامت ذاتی انسان را مشروط به مسئولیت‌پذیری دانست و اظهار کرد: یکی از ارکان کرامت انسانی، مسئولیت اجتماعی است. در تعالیم اهل بیت(ع)، بر حق معاش مردم، آزادی بیان، و کرامت در برخورد با دشمنان تأکید شده است. امام رضا(ع) در روایتی فرمودند: «حق مسلمان بر مسلمان این است که اگر برادرش گرسنه است، او سیر نباشد». این نگاه بر عدالت اجتماعی، احترام به آزادی و مخالفت با تبعیض قومی و نژادی استوار است. در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه نیز بر حق مشورت و آزادی بیان تأکید شده است. تمدن غرب، با گسترش بحران‌های اخلاقی، تخریب سلامت معنوی و اجتماعی انسان، در مسیر افول قرار دارد. این افول، فطرت‌های انسانی را بیدار خواهد کرد و اکنون زمان آن است که تمدن اسلامی با تکیه بر الگوی رضوی، راه نجات بشریت را نشان دهد.
در ادامه شیخ عبدالقادر آلوسی، رئیس انجمن علمای رباط محمدی عراق، اظهار کرد: آستان قدس رضوی نقش پررنگی برای ظلم‌ستیزی و ستیز با انحراف دارد. کسی که پیش از همه ما از کرامت سخن گفته خداوند بوده که از کرامت انسان سخن گفته است. ارزش انسان از طریق راه رفتن بر مسیر اهل بیت و تعامل با انسان‌های دیگر به شیوه اهل بیت می‌تواند محقق شود. امام رضا(ع) جلوه‌گر مکتب قرآنی و نبوی است. احسان به یتیم و مسکین از جمله این جلوه‌‌ها است. نقش امام رضا(ع) این بود که مکتب الهی و نبوی را زنده کرده و به دردهای ما پرداخت.
وی گفت: در مناظرات امام رضا(ع) مبانی صحیح عقیدتی تبیین شده است. در حرم باید برای کسب معنوی و فیوضات روحی بیاییم، راه رسیدن به حق و عدالت را باید اینجا پیدا کنیم. امروز نیازمند هستیم که به مکتب نبوی برگردیم و از این بحران‌هایی که انسان امروز در آن به‌سر می‌برد، نجات پیدا کنیم. باید سفارت خانه‌های فرهنگی داشته باشیم تا همه امت را در اینجا گرد هم آوریم. امت اسلامی ایران حضرت رضا(ع) را به‌عنوان الگو و اسوه برای خود قرار داده است.
انتهای پیام