امام رضا(ع) تنها یک شخصیت تاریخی یا مذهبی نیست؛ بلکه الگویی زنده و قابل تامل برای زیست امروزین جوانان است. سبک زندگی، گفتوگوهای علمی، رفتار با مخالفان، توجه به کرامت انسان، و حتی سیرهی ارتباطی آن حضرت با جوانان، میتواند امروز هم راهگشا باشد.
خبرنگار ایکنای خراسان رضوی به مناسبت 11ذیالقعده و ولادت باسعادت امام رضا(ع) با حجتالاسلام والمسلمین سید مهدی واعظ موسوی، پژوهشگر دینی، گفتوگویی انجام داده است که در ادامه میخوانیم:
بدون تردید، یکی از برجستهترین ویژگیهای امام رضا(ع)، صبر ایشان است؛ صبری که نهتنها از سیره اهلبیت سرچشمه میگیرد، بلکه ریشه در عمق آیات قرآن دارد. قرآن کریم وقتی از سلام بر اهل ایمان سخن میگوید، میفرماید: «سلامٌ علیکم بما صبرتم»؛ یعنی سلام بر شما بهخاطر صبری که کردید. این آیه نشان میدهد که صبر، نه فقط یک خصلت فردی بلکه یک مقام بلند انسانی و الهی است.
در روزگاری که شتاب و عجله، زندگی بسیاری از جوانان را احاطه کرده و تصمیمهای هیجانی ممکن است پیامدهای جبرانناپذیری به دنبال داشته باشند، الگوبرداری از صبر اهلبیت خصوصاً امام رضا(ع) میتواند یک راه نجاتبخش باشد. در واقع قرآن نیز میفرماید که امامت به دلیل صبر اعطا شده است: «وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا».
آشنایی عمیق و هدفمند با سخنان امام رضا(ع) میان نسل جوان بسیار محدود است. بخشی از این مشکل، به ما حوزویان و مبلغین بازمیگردد. ما هنوز موفق نشدهایم کلمات امام رضا(ع) را به زبان امروز ترجمه و عرضه کنیم. بسیاری از روایات و سخنان اهلبیت به شکل فلهای، بینیازسنجی و بدون بستهبندی فرهنگی ارائه میشود. در حالیکه اگر ما برای هر جمله از امام رضا(ع) یک کتاب کوچک و کاربردی بنویسیم و بهصورت تخصصی، این مفاهیم را تفسیر کنیم، میتوانیم در دل نسل امروز جا باز کنیم.
اهلبیت(ع) مفسران قرآناند، و ما نیز باید مفسر کلام آنان باشیم؛ نه اینکه صرفاً راوی نقل قولها باشیم. متأسفانه با رویکرد سطحینگرانه و بدون بستر فرهنگی، کلمات نورانی ایشان را تند و گذرا میخوانیم؛ بدون اینکه زمینۀ فرود مناسبی برای آنها ایجاد کنیم.
قدم اول، نیازسنجی است. باید بدانیم دقیقاً با چه مخاطبی طرف هستیم و او چه نیازی دارد. پس از آن، نوبت به بستهبندی محتوا میرسد. محتواهای دینی هم باید همانند سایر محصولات فرهنگی، دستهبندی شوند، فرم جذاب داشته باشند و متناسب با گروههای سنی و علایق مختلف ارائه شوند.
سازمان جهانی بهداشت، 10 مهارت زندگی را معرفی کرده است. ما نیز میتوانیم سازمانی شبیه «سازمان بهداشت اسلامی» تأسیس کنیم تا با استخراج مهارتهای زندگی از کلمات اهلبیت، نسل امروز را با آموزههایی کاربردی، عمیق و بومی آشنا سازیم. ما گنجینهای از تجربههای ناب داریم که هنوز طبقهبندی نشدهاند. اگر بتوانیم ده مهارت از سخنان امام رضا بیرون بکشیم و آن را با زبان امروز آموزش دهیم، قطعاً جذابیتش برای نسل جوان بیشتر از هر محتوای غربی خواهد بود.
خانواده، نخستین مدرسه تربیتی فرزند است. اما اگر والدین خود با معارف اهلبیت آشنایی نداشته باشند، طبیعی است که انتقال فرهنگی هم اتفاق نمیافتد. اینجاست که رسانهها میتوانند خلأ موجود را پر کنند. اما نه با برنامههایی کلیشهای و تکراری، بلکه با طراحی دقیق برای گروههای سنی مختلف. مثلاً همانطور که در کانون پرورش فکری، مخاطبان را به گروههای سنی «الف»، «ب»، «جیم» و «دال» تقسیم میکنند، ما نیز باید برای انتقال مفاهیم اهلبیت چنین دستهبندیهایی داشته باشیم.
قرآن کریم خود همچون سفرهای گسترده است با غذاهایی متناسب با ذائقههای مختلف. ما نیز اگر کلمات اهلبیت را چنین طبقهبندی کنیم، هر مخاطبی میتواند بسته مناسب خود را بردارد و بهرهمند شود. این ایده نیاز به پختگی دارد، باید تبدیل به طرح شود و طرح هم باید به مرحله اجرا برسد.
انتهای پیام