امام خمینی(ره) معمار وفاق ملی بود

به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در مراسم گرامیداشت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) و قیام ۱۵ خرداد با عنوان «امام خمینی؛ معمار وفاق ملی» که با حضور جمعی از اساتید، دانشجویان و فعالان حوزه اندیشه و انقلاب اسلامی، امروز، ۱۳ خردادماه در دانشگاه طلوع مهر برگزار شد، بیان کرد: امام خمینی(ره) حقیقتاً معمار وحدت اسلامی و وفاق ملی بود. در تاریخ ایران شخصیتی با قدرت ایجاد وحدت ملی همچون امام سراغ نداریم، حتی وحدتی که در دوران صفویان شکل گرفت، بیشتر جنبه حاکمیتی داشت تا مردمی. اما وحدتی که رهبر کبیر انقلاب ایجاد کردند، وحدتی مردمی، فراگیر و بی‌سابقه بود که همه اقشار جامعه حتی غیرمذهبی‌ها و مخالفان انقلاب را هم در برگرفت.

وی با اشاره به نتیجه همه‌پرسی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۸ که با مشارکت ۹۸.۲ درصدی مردم برگزار شد، افزود: در هیچ کجای دنیا چنین اجماعی در رأی به یک نظام سیاسی دیده نشده است. این میزان مشارکت نشانه محبوبیت و مقبولیت بی‌نظیر امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی در میان مردم ایران بود.

شاخص‌های پروژه فکری امام خمینی (ره)

رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با تشریح پروژه فکری امام خمینی(ره)، گفت: امام از همان ابتدای فعالیت‌های علمی و سیاسی خود، یک پروژه منسجم را دنبال می‌کردند، پروژه‌ای که از سال ۱۳۲۳ با نگارش یادداشت‌ها و کتاب کشف‌الاسرار آغاز شد و تا پایان عمر شریف‌شان ادامه داشت، امام ویژگی‌هایی داشت که او را از سایر رهبران و مبارزان تاریخ ایران و حتی جهان اسلام متمایز می‌کرد.

مهاجرنیا با اشاره به شاخص‌های اصلی اندیشه امام خمینی(ره) اظهار کرد: امام با فهم عمیق شرایط تاریخی و شناخت دقیق تحولات اجتماعی و سیاسی ایران، زمان مناسب قیام و تحول را به درستی تشخیص داد.

وی افزود: امام خمینی(ره) با درک شرایط متغیر دین و تمایز میان اصول ثابت و متغیر در آموزه‌های دینی، توانست راهکار‌های نوینی برای اداره حکومت دینی ارائه کند.

این استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر اینکه تطبیق سنت و مدرنیته از دیگر شاخص‌های مهم اندیشه امام بود، به طوری که توانست ولایت فقیه را با جمهوریت و مردم‌سالاری تلفیق کند و الگویی نوین از حکومت دینی ارائه دهد، اظهار کرد: امام راحل همواره به تشخیص و رعایت اولویت‌ها توجه ویژه داشتند و اصل اهم و مهم و تقدم اصول بر فروع را در تصمیم‌گیری‌ها مدنظر قرار می‌دادند.

وی تصریح کرد: شناخت ظرفیت‌های مردم یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته اندیشه امام خمینی(ره) بود؛ به گونه‌ای که برای نخستین بار در تاریخ اسلام، نقش اساسی مردم در مشروعیت و بقای نظام اسلامی به رسمیت شناخته شد و امام بار اصلی انقلاب را بر دوش مردم گذاشت.

ویژگی‌های عملی و شخصیتی امام خمینی (ره)

مهاجرنیا به شاخص‌های عملی امام اشاره کرد و افزود: امام خمینی(ره) وظیفه‌گرا بود و همواره خود را کارگزار دین می‌دانست، اخلاص، زهد، مداومت در عمل و شجاعت مثال‌زدنی امام نیز از دیگر ویژگی‌های شخصیتی ایشان بود، امام نه‌تنها در عرصه نظر بلکه در میدان عمل نیز تا پایان عمر، پشت آرمان‌های خود ایستاد و هرگز از مسیر مبارزه و اصلاح کوتاه نیامد.

وی با اشاره به محبوبیت بی‌نظیر امام خمینی(ره) در میان مردم ایران، بیان کرد: محبوبیت امام چنان بود که مردم با جان و دل به فرمان ایشان لبیک می‌گفتند و حتی در سخت‌ترین شرایط دفاع مقدس، حضور گسترده مردم در جبهه‌ها نتیجه همین محبوبیت و نفوذ معنوی امام بود.

رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با اشاره به ابعاد مختلف پروژه فکری و عملی امام خمینی(ره)، این پروژه را دارای چهار مرحله تاریخی دانست و اظهار کرد: مرحله نخست، مبارزه و قیام علیه سلطنت و استکبار بود که امام خمینی(ره) از سال ۱۳۲۳ با آغاز فعالیت‌های مبارزاتی، نگارش کتاب کشف‌الاسرار، رهبری قیام ۱۵ خرداد و ایجاد شبکه میان علما و مبارزان، این مسیر را پایه‌گذاری کرد.

وی افزود: در مرحله دوم، امام ارتباط گسترده با توده مردم و عمومی‌سازی گفتمان انقلاب را در دستور کار قرار دادند و با انتقال آرمان‌های انقلاب به میان اقشار مختلف جامعه، یک حرکت نخبگانی را به یک گفتمان و مطالبه عمومی تبدیل کردند.

مهاجرنیا ادامه داد: مرحله سوم پروژه امام، بدیل‌سازی و نهادسازی برای ساختار‌های جدید بود، ایشان از سال ۱۳۴۷ در تبعید نجف به تدوین نظریه ولایت فقیه و تربیت نیرو‌های شایسته برای آینده نظام اسلامی پرداخت و پس از پیروزی انقلاب نیز با تأسیس نهاد‌هایی همچون سپاه پاسداران، کمیته امداد، جهاد سازندگی و سایر نهاد‌های انقلابی، ساختار‌های جدید را جایگزین ساختار‌های پیشین کرد.

وی اظهار کرد: در مرحله چهارم، امام خمینی (ره) با تبیین نظریه اسلام ناب و ولایت مطلقه فقیه، پروژه فکری خود را به کمال رساند و با نگارش منشور روحانیت و وصیت‌نامه الهی سیاسی، ابعاد نظری و عملی این پروژه را به صورت علنی و کامل ارائه کرد.

امام خمینی(ره) الگوی وحدت اسلامی و وفاق ملی بود

استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که امام خمینی(ره) الگوی وحدت اسلامی و وفاق ملی بود، اظهار کرد: با پیروزی انقلاب اسلامی، همه اقشار، اقوام و حتی مخالفان انقلاب، حول محور امام خمینی(ره) متحد شدند، این وحدت بی‌سابقه در تاریخ ایران، عامل اصلی پیروزی و تداوم انقلاب بود و امام با شخصیت کاریزماتیک خود، سرمایه اجتماعی بزرگی برای ملت ایران ایجاد کرد.

وی افزود: در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حقوق اقلیت‌ها، اصل مشارکت مردم در تمامی ارکان نظام و منطق استدلال عقلانی، همگی برگرفته از اندیشه وحدت‌آفرین امام است. حتی در مقاطع حساس دهه اول انقلاب و اختلافات سیاسی، امام همواره با قدرت و حکمت، از وحدت و وفاق دفاع می‌کردند.

مهاجرنیا در پایان سخنان خود با اشاره به ضرورت وفاق ملی در شرایط کنونی کشور، تأکید کرد: امروز بیش از هر زمان دیگری جامعه ایران به بازخوانی اندیشه، سیره و الگوی رهبری امام خمینی (ره) نیاز دارد، امام فقط یک رهبر انقلابی نبود، بلکه سمبل سیاست، حکمت، دیانت و رهبری جامعه بود، ما باید امام را نه صرفاً با ذکر فضائل، بلکه به عنوان الگوی عملی سیاست و حکمرانی بازسازی کنیم.