یکی از مسائل مورد توجه در بحث تعلیم و تربیت، تربیت دینی فرزندان می‌باشد. در این میان واقعه کربلا نه یک حادثه بلکه یک دانشگاه بزرگ تربیتی است، واقعه‌ای که بسیاری از آموزه‌های دینی را در بر دارد، ما می‌توانیم با الگو قرار دادن نهضت عظیم عاشورا، گام‌های مؤثری در امر تربیت دینی نسل آینده برداریم. خبرنگار ایکنا از همدان در سلسله گفت‌وگوهایی به بررسی چگونگی تربیت نسل حسینی پرداخته است، در این شماره با حجت‌الاسلام والمسلمین علی الوندی، عضو هسته علمی موسسه کلامی احیاء همدان گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:
موانعی که ممکن است در مسیر تربیت نسل حسینی وجود داشته باشد، متعدد و چندوجهی هستند. درک این موانع به ما کمک می‌کند تا راهکارهای مؤثرتری برای غلبه بر آنها بیابیم.
سطحی‌نگری در فهم مفاهیم و غلبه ظواهر بر باطن یکی از این موانع است. گاهی اوقات، توجه بیش از حد به اشکال ظاهری عزاداری مانند نوع پوشش، مراسم خاص، سینه‌زنی بدون درک عمیق پیام‌های اصلی قیام عاشورا که همان عدالت‌خواهی، مبارزه با ظلم، ایثار، شجاعت است، می‌تواند مانع شود.
بیشتر بخوانید:
گاهی عدم درک عمیق تاریخی و کلامی غالب می‌شود که اگر ریشه‌ها و پیام‌های قیام کربلا به درستی و عمق برای نسل جوان تبیین نشود، ارتباط آنها با این سیره سطحی باقی می‌ماند.
غالب بودن فرهنگ مادی‌گرایی و مصرف‌گرایی در جامعه امروزی با تأکید بر منافع مادی، لذت‌های آنی و تجمل‌گرایی، می‌تواند در تضاد با ارزش‌هایی چون ایثار، قناعت و فداکاری باشد که از شاخصه‌های تربیت حسینی است.
همرنگ شدن با جماعت، پیروی از مُدها و گرایش‌های رایج در جامعه، به‌ویژه در میان جوانان، می‌تواند آنها را از پایبندی به ارزش‌های حسینی دور کند. برداشت‌های نادرست یا سوء استفاده از مفاهیم حسینی نیز مانعی بر تربیت نسل حسینی است. گاهی مفاهیمی مانند ظلم‌ستیزی یا قیام ممکن است به اشتباه تفسیر شده یا برای اهداف غیرارزشی مورد سوء استفاده قرار گیرند.
کمبود محتوای آموزشی جذاب و عمیق نیز عاملی موثر در این راستا است. کتب درسی یا روش‌های آموزشی که نتوانند به شکلی مؤثر و جذاب، سیره اهل بیت(ع) و پیام‌های عاشورا را منتقل کنند خود مانعی برای تربیت یک نسل حسینی است.
گستردگی اطلاعات در فضای مجازی و وجود روایت‌های تحریف شده یا سطحی از تاریخ عاشورا، می‌تواند باعث سردرگمی و گمراهی جوانان شود. استفاده از روش‌های سنتی و غیرتعاملی که با روحیه نسل امروز همخوانی ندارد نیز مانعی برای تربیت یک نسل ارزشی است.
ضعف در نهاد خانواده و راهنمایی والدین نیز یکی از عوامل مهم در عدم تربیت یک نسل حسینی است. اگر خانواده‌ها در انتقال این ارزش‌ها نقش فعال نداشته باشند یا راهنمایی‌های لازم را ارائه نکنند، خلاء تربیتی ایجاد می‌شود. مانند هر نسل دیگری، جوانان امروز نیز ممکن است با پرسش‌ها و تردیدهای معنوی روبرو شوند که بر پایبندی آنها به ارزش‌ها تأثیر می‌گذارد.
در برخی موارد، ابراز آشکار برخی ارزش‌های مرتبط با امام حسین(ع) ممکن است با برداشت‌های منفی یا فشارهای اجتماعی روبرو شود که منجر به انزوا یا خودسانسوری می‌گردد.
تربیت یک نسل حسینی تحت تأثیر عوامل سیاسی و اجتماعی کلان نیز قرار دارد. گاهی اوقات، مسائل مربوط به عاشورا و شخصیت امام حسین(ع) ممکن است مورد سوء استفاده‌های سیاسی قرار گیرد که این امر می‌تواند از اصالت پیام بکاهد.
بی‌توجهی عمومی به مسائل اخلاقی، عدالت اجتماعی و مفاهیم ارزشی می‌تواند مانع از ایجاد و تقویت روحیه حسینی در جامعه شود. اگر فرصت‌های کافی برای جوانان جهت مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، خدمت‌رسانی و ابراز ارزش‌های حسینی در عمل وجود نداشته باشد، انگیزه آنها کاهش می‌یابد.
برای غلبه بر این موانع، نیاز به رویکردی جامع، مستمر و عمیق است که لازم است فراتر از ظواهر رفته و بر درونی‌سازی و عملیاتی کردن ارزش‌های حسینی تمرکز شود.
رشد نسلی با تربیت حسینی، نویدبخش آینده‌ای روشن و سرشار از برکات معنوی و مادی برای فرد و جامعه خواهد بود. چنین نسلی، با تکیه بر شاخصه‌هایی که ذکر شد، می‌تواند موتور محرکه تحولات مثبت و الهی در ابعاد مختلف باشد. در صورتی که تربیت بر اساس شاخصه‌های تربیت حسینی باشد در حوزه فردی، اجتماعی و حتی در ابعاد جهانی نیزتاثیرات مثبتی خواهد داشت.
در حوزه فردی منجربه دستیابی به آرامش درونی، رضایت الهی و کمال روحی از طریق تقرب به خداوند و تبعیت از سیره اهل بیت (ع) خواهد شد.توانایی غلبه بر نفس اماره، تزکیه روح و شکوفایی استعدادها در مسیر حق، داشتن روحیه‌ای قوی و مقاوم در مواجهه با سختی‌ها و چالش‌های زندگی، زندگی با وقار و حفظ کرامت انسانی در تمامی شرایط، درک عمیق از هدف خلقت و تلاش برای تحقق آن در زندگی فردی و اجتماعی از آثار فردی تربیت نسل حسینی است.
درصورتی که چنین امری محقق شود در ابعاد اجتماعی نیز آثاری خواهد داشت از جمله گسترش ارزش‌هایی چون عدالت، صداقت، ایثار و احترام متقابل در تار و پود جامعه، مبارزه با ظلم و فساد، نسلی که در برابر بی‌عدالتی سکوت نمی‌کند و برای اصلاح جامعه تلاش می‌کند.رشد فرهنگی و تمدنی جامعه را در پی خواهد داشت همچنین همبستگی و وحدت اجتماعی نیز با افزایش روحیه همکاری، همدلی و برادری در جامعه پدید می‌آید.
با اتکا به علم، تعقل و کار جهادی، می‌توانند در عرصه‌های علمی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی به پیشرفت‌های چشمگیری دست یابند.قطعا چنین جامعه‌ای می‌تواند به الگویی الهام‌بخش برای سایر ملت‌ها و فرهنگ‌ها تبدیل شود.
تربیت یک نسل حسینی در ابعاد جهانی نیز تاثیراتی خواهد داشت از جمله گسترش فرهنگ صلح و عدالت در جامعه به طوری که ترویج پیام عاشورا که پیام صلح، عدالت و انسانیت است، می‌تواند در سطح جهانی تأثیرگذار باشد.
همچنین نسلی که از قیام حسینی درس گرفته، در برابر ظالمان و مستکبران در سطح جهانی نیز ایستادگی خواهد کرد. علاوه بر این تمدن نوین اسلامی شکل خواهد گرفت. مشارکت در شکل‌گیری تمدنی نوین که بر پایه ارزش‌های اسلامی و انسانی بنا شده و الگوئی برای بشریت خواهد بود.
آینده‌ای که در انتظار نسلی با تربیت حسینی است، آینده‌ای سرشار از سعادت فردی، عدالت اجتماعی، پیشرفت مادی و معنوی و تأثیرگذاری مثبت در سطح جهانی خواهد بود. این نسل، با الهام از مکتب عاشورا، می‌تواند چراغ هدایت و امید برای بشریت باشد.
عاطفه ابرار پیراسته
انتهای پیام