به منظور چگونگی جذب کودکان و نوجوانان به مراسم‌های عزاداری امام حسین(ع)، خبرنگار ایکنا از همدان با داوود فتحی، روانشناس کودک و نوجوان و خانواده گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:
در اولین وهله لازم است کمی با روانشناسی رشد آشنا باشیم. در کودکی مهم‌ترین نکته‌ای که قرار است منتقل شود هیجان است. بر این اساس کودک فقط هیجان را دوست دارد و آن را می‌فهمد به سایر بخش‌های شناختی کودک در این مبحث نمی‌توان ورود پیدا کرد.
اگر هرگونه مناسک و مراسم اباعبدالله(ع) با یک هیجان مثبت کودکی همراه شود، اثر این جریان مانند ثبت کردن یک چیز بر روی سنگ است. به عنوان نمونه اگر دسته خاصی را برای کودک در نظر بگیریم و یا اینکه در هیئت یک مکان خاصی را برای کودکان مهیا کنیم در این حالت یک احساس خوب جمعی ایجاد می‌شود و ناخودآگاه کودک به مراسم عزاداری امام حسین(ع) جذب خواهد شد.
دیدن مواردی که موجب ایجاد ترس در کودکان زیر هشت سال می‌شود، اثر منفی خواهد داشت و نمی‌تواند اثربخش واقع شود به عنوان نمونه وقتی کودکان یک جنازه نمادین می‌بینند از آن احساس ترس خواهند داشت.
برای کودکان زیر هفت سال تمرکز بر الگوهای مثبت مانند قصه های ساده، بازی، نقاشی، درست کردن کاردستی، درست کردن و پخش شربت نذری و برنامه‌هایی که بیان خشونت در آن دیده نمی‌شود، اثربخش‌تر خواهد بود. اما برای نوجوانان می‌توانیم از انتقال مفاهیمی همچون شجاعت، ایثار، تحلیل‌های تاریخی، گفت‌وگوهای انتقادی ارائه بدهیم برای این قشر نیز از بیان حوادث بسیار تلخ کربلا نباید استفاده کرد مانند شهادت حضرت علی اصغر.
توجه به ظرفیت‌های شناختی کودکان بسیار اهمیت دارد و اگر حواسمان به این نکته نباشد نتیجه معکوس هم خواهیم داشت. طراحی بازی‌های رومیزی از شخصیت‌های کربلا، نمایش و تعزیه‌های کودکانه با حضور کودکان در نقش‌های مثبت مانند حضرت عباس(ع)، استفاده از هنر و خلاقیت برای درست کردن خیمه و پرچم، استفاده از سرودهای حماسی با عناوین ایثار و مقاومت، فضاسازی‌های عاطفی که به دور از درد و رنج و ترس باشد.
خانواده نقش الگودهی به کودکان را دارد. بر اساس تأکید روانشناسانه خانواده حتی اگر خودش هم انسان‌هایی معتقد و مذهبی نباشند باید اجازه دهند که هویت دینی در فرزندان خود شکل بگیرد و سپس بعد از مدتی خودشان در انتخاب مسیر زندگی تصمیم‌گیری کنند.
برای عبور از بحران‌های دوران نوجوانی هویت دینی بسیار کمک کننده است. بنابراین الگودهی والدین و پایبندی آنها به ارزش‌های حسینی به جذب کودکان کمک می‌کند. مشارکت‌های جمعی مانند حضور والدین در مراسم‌های عزاداری امام حسین، استفاده از کتاب‌های مصور برای قصه‌گویی، شرکت درکارگاه‌های قصه‌گویی، پخش آهنگ عزاداری و نوحه سبک نیز در جذب کودکان و نوجوانان به مراسم‌های عزاداری امام حسین(ع) موثر خواهد بود.
اگر تأکید زیادی بر غم داشته باشیم قطعا موجب ترس و وحشت کودکان خواهد شد، بنابراین باید بعد عقلانیت، عاطفه و حماسه را برای کودکان و نوجوانان حفظ کنیم.
عاطفه ابرار
انتهای پیام