رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با اشاره به اینکه برای درک عمیق سوره‌ای مانند سوره فتح، باید جریان‌های سیاسی و اجتماعی آن را به درستی بشناسیم، گفت: چهار جریان اصلی سیاسی در این سوره بیان شده، اولین و مهم‌ترین جریان، جریان مومنین است یعنی کسانی که با تمام وجود به حکومت، رهبری و توحید اعتقاد دارند و وفادارانه پای کار نظام اسلامی ایستاده‌اند، اینها ستون‌های اصلی مقاومت هستند.
وی افزود: جریان دوم، منافقین هستند؛ کسانی که ظاهر و باطنشان یکی نیست، به زبان ادعا همراهی می‌کنند اما در پشت صحنه با دشمنان همکاری کرده و علیه نظام اسلامی توطئه می‌کنند. جریان سوم، مشرکین هستند که دشمنان قسم‌خورده حکومت اسلامی محسوب می‌شوند؛ همان‌طور که در زمان پیامبر(ص)، مشرکین مکه و برخی یهودیان با تمام وجود در مقابل اسلام ایستادند، جریان چهارم نیز مخلفین هستند یعنی کسانی که از حضور در عرصه‌های حساس مانند جبهه و جنگ خودداری می‌کنند و به عنوان شهروندان غیرفعال شناخته می‌شوند.
استاد حوزه و دانشگاه ضمن تحلیل جریان «مخلفین» براساس آیات ۱۱ تا ۱۶ سوره فتح تصریح کرد: قرآن کریم به دقت این جریان را تحلیل می‌کند، اینها کسانی هستند که برای عدم حضور در جبهه، بهانه‌هایی مانند مشغله‌های کشاورزی و دامداری می‌آورند، در حالیکه مشکل اصلی آنها، ضعف اعتقادی و عدم باور به ربوبیت و قدرت خداوند است.
مهاجرنیا ادامه داد: این گروه تصور باطل داشتند که پیامبر(ص) و مومنین از این سفر جنگی باز نخواهند گشت. این تصور ناشی از عدم ایمان واقعی به خدا و رسولش بود، آنها با تمسخر از پیامبر(ص) می‌خواهند برایشان استغفار کند اما قرآن نیت واقعی و نفاق درونی آنها را افشا می‌کند، این جریان گرایش شدیدی به منافقین دارد و هرچند ظاهراً مسلمان است اما در بزنگاه‌ها جامعه اسلامی را تنها می‌گذارد.
این پژوهشگر مسائل سیاسی با مقایسه جریان مخلفین و مؤمنین، بر نقش محوری مومنان در ساختار حکومت اسلامی تأکید کرد و گفت: حکومت اسلامی برای برنامه‌ریزی و حرکت رو به جلو، باید بر روی مومنین یعنی شهروندان درجه یک خود، حساب باز کند، امروزه ما با مفهوم «دولت-ملت» مواجهیم که در آن اقلیت‌های دینی و حتی مخالفان نظام نیز به عنوان بخشی از ملت، حقوق شهروندی دارند و نمی‌توان به سادگی صدر اسلام با آنها برخورد کرد، این شرایط، اهمیت نقش مومنین را دوچندان می‌کند.
وی افزود: این مؤمنین هستند که ثبات ایجاد می‌کنند، موتور محرکه توسعه جامعه هستند و در برابر تفرقه، به دنبال وحدت و همگرایی هستند، کسی که نفوذی و به دنبال تفرقه است، قابل اتکا نیست. این مؤمنین هستند که پای صندوق‌های رأی می‌آیند، در جبهه‌ها حضور می‌یابند و نظام را با تمام وجود قبول دارند.
مهاجرنیا ضمن تشریح ویژگی‌های مؤمنین براساس آیات سوره فتح بیان کرد: این جریان ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد؛ آنها ایمان و آرامش قلبی (سکینه) دارند، با خدا بیعت کرده و بر عهد خود وفادارند، صادق، فداکار و ایثارگرند، در برابر کفار شدید و محکم «أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ» و در میان خود رحیم و مهربان «رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ» هستند.
وی اضافه کرد: اهل عبادت، رکوع و سجود بوده و معنویت، زیربنای جهاد و مقاومت آنهاست. اینها ترس و خوفی به دل راه نمی‌دهند و تعصبشان بر پایه تقواست، نه جاهلیت. قرآن در آیه پایانی سوره، رشد و بالندگی آنها را به گیاهی تشبیه می‌کند که از جوانه‌ای ضعیف به ساقه‌ای محکم و استوار تبدیل می‌شود و خداوند به این گروه که پای کار مقاومت ایستاده‌اند، وعده مغفرت و اجر عظیم داده است.
انتهای پیام