وی به پرخوری به عنوان یک رفتار غیرعاقلانه اشاره کرد و افزود: برخی آنقدر می‌خورند که در مجلس در حضور دیگران آروغ می‌زنند و این نشانه کم عقلی افراد است زیرا اگر انسان با چند لقمه سیر می‌شود باید به آن اکتفا کند تا شکم او را رسوا نکند. البته دستگاه گوارش هرگز غذای ناسازگار با خود طلب نمی‌کند گرچه برای او حلال و حرام فرقی ندارد.
وی افزود: خداوند نفس را مسئول خوردن و آشامیدن و فطرت را مسئول فهم و وهم و خیال و مدرکات قرار داده است و تعلیم و تحلیل و تقسیم این مدرکات به عهده قوه عاقله است؛ در اینجا نزاع داخلی بین عقل و نفس صورت می‌گیرد و جهاد اکبر در حقیقت مبارزه بین این دو است. اگر به دستور نفس اماره بالسوء گوش دهد نفس پیروز خواهد شد و برعکس.
آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: در سوره قیامه، نفس لوامه را در کنار قیامت آورده است و به آن دو قسم می‌خورد: لَا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ؛ وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ. نفس لوامه جلال و شکوهی دارد که غیر از حق چیزی را نمی‌پذیرد. این آفریده خدا سبب می‌شود تا هر جا بیراهه برویم ما را سرزنش می‌کند تا جایی که ممکن است انسان خوابش نبرد. این مأمور الهی است.
آیت‌الله جوادی آملی، بیان کرد: اخلاق یعنی رعایت کردن امور داخلی نفس و اینکه رهبران و فتاوای این قوا را بشناسیم و راه علاج را شناسایی کنیم و بدانیم کسی که عقل را غالب و هوای خود را مغلوب کند پیروزی اکبر به دست آورده است. البته وقتی انسان وارد جاده مستقیم شد سرعت گرفتن خوب است و نه خطر سقوط است و نه مزاحم کسی هستید و نه کسی مزاحم شما هست.
وی بیان کرد: با این تفسیر، اینکه امام حسن(ع) چند بار اموال خود را بخشش کرد اسراف نیست زیرا او در متن صراط مستقیم است و کسی که در متن صراط مستقیم است سرعت گرفتن برای او خوب است لذا این شبهه از اساس نادرست است که چرا امام مجتبی(ع) اموالش را بخشید.
این مفسر قرآن با بیان اینکه کسی که در صراط مستقیم است نه مزاحم کسی است و نه کسی مزاحم او و به چنین فردی دائما می‌گویند سرعت بگیر، گفت: در مناظرات و مباحثات علمی هر کسی دوست دارد حرف خود را ثابت کند لذا به لجبازی می‌افتد و همین لجبازی نمی‌گذارد حرف حق را بفهمد و به نفع حق رای بدهد.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: در چند جا از نهج‌البلاغه آمده است که مبادا لجاجت و تندروی کنی زیرا لجاجت و تندروی نظم جامعه را بهم می‌زند. در فرمایش دیگری هم آمده است: ...؛ اگر دیدی مقصدی برای تو روشن نیست صبر کن و لجاجت نکن. لجاجت جلوی شنیدن رای را می‌گیرد و از آن بپرهیزید.
وی بیان کرد: انسان یک سلسله نیازهایی دارد و بیش از نیاز باید انبارداری کند؛ علاقه او به بیش از نیاز علاقه کاذب است. جمع‌آوری و تکاثر مورد نیاز او نیست بلکه به کوثر نیاز دارد و طمع یک بردگی مستمر می‌آورد.
آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: آزادی از بهترین نعمت‌های الهی است؛ این کلمه طیبه به معنای آن است که انسان از چیزی که دربند او هست آزاد باشد نه از این که از فطرت و عقل ر ها باشد که آن رهایی است نه آزادی.
وی افزود: قبل از انقلاب فقه مخصوص طهارت و خمس و امر به معروف و دیات و ... بود و مابقی امور محل ابتلاء نبود؛ در مسئله ولایت فقیه، همه گفتیم و نوشتیم و شنیدیم که در تبیین مقبوله عمربن حنظه اصل اولی این است که هیچ کسی بر دیگری سلطه و ولایت ندارد؛ امروز هم در حوزه اصالت الطهاره و اصالت الحلیه داریم ولی در جریان تبیین ولایت فقیه می‌گوییم بنای عقلا این است که هیچ کسی بر دیگری مسلط نیست ولی این از چه کسی گرفته شده است ذو چرا اصالت آزادی نداریم.
مفسر قرآن کریم اظهار کرد: اگر همه ما آشنا به روایات اهل بیت(ع) بودیم مشکلی ایجاد نمی‌شد مگر کتاب شهید جاوید کم فتنه‌ای بود زیرا گفتند امام علم نداشت و اگر داشت زن و بچه را با خودش نمی‌برد ولی وقتی به روایات اهل بیت(ع) رجوع کنیم می‌بینیم که امام حسین به همه جزئیات علم داشت ولی علم غیب، سند فقهی نیست.
وی اضافه کرد: پیامبر اسلام(ص) فرمودند من با علم غیب محکمه را اداره نمی‌کنم، اگر کسی مال کسی را برد برده است ولی قیامت در کار است و من فقط به عنوان حاکم شرع بر مبنای ظاهر و بینه عمل می‌کنم. اگر کسی شهادت و قسم دروغ داد و در محکمه پیروز شد قطعه‌ای از آتش را با خود می‌برد.
این مرجع تقلید با تاکید بر اینکه برای هر فقیهی یک دوره فقه گفتن واجب و لازم است، تصریح کرد: مکرر حضرت علی(ع) فرمودند مردم آزاد هستند و نباید برده کسی و یا برده نفس خود باشند؛ انسان یا بردگی ظاهری دارد و یا باطنی؛ اگر گرفتار طمع و هوای نفس بود درگیر بردگی باطنی است و اگر گرفتار تبعیت از ظالمان شد درگیر بردگی ظاهری است.
وی در پایان افزود: در لسان نهج‌البلاغه، کسی که طمع دارد برده است و قبل از اینکه کسی را بخواهد آزاد کند اول باید خودش را آزاد کند زیرا انسانی که خودش آزاد و آزاده نیست نمی‌تواند دیگران را آزاد کند.
انتهای پیام