رضا علیزاده، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایکنا درباره طرح ملی هوش مصنوعی که در دستور کار مجلس قرار دارد، گفت: امروز هوش مصنوعی در سراسر دنیا به تمامی زوایای زندگی مردم وارد شده و از حوزه‌های علمی تا اقتصادی، صنعتی، سیاسی، نظامی، اجتماعی و تولیدی نقش پررنگی دارد. به نظر می‌رسد در سال‌های آینده، زندگی جوامع بدون بهره‌گیری از هوش مصنوعی ممکن نخواهد بود.
وی افزود: کشور‌هایی که در حوزه هوش مصنوعی پیشرفت بیشتری داشته باشند، آینده علمی و اقتصادی جهان را در انحصار خود خواهند گرفت. از این رو، باید زودتر از اینها در این مسیر گام برمی‌داشت؛ با این حال، کمیسیون صنایع و معادن مجلس بیش از یک سال به‌طور مستمر روی این طرح کار کرده است.
علیزاده با اشاره به فرایند بررسی این طرح، گفت: در تدوین طرح ملی هوش مصنوعی، نظرات نخبگان دانشگاهی، فعالان بخش خصوصی و دستگاه‌های اجرایی مرتبط از جمله وزارتخانه‌های مختلف اخذ شده است، چراکه تقریباً همه بخش‌های کشور به‌نوعی با مقوله هوش مصنوعی درگیر هستند.
وی ادامه داد: تاکنون هزاران ساعت کار کارشناسی و فنی روی این طرح انجام شده و هم‌اکنون نیز بررسی جزئیات آن در صحن مجلس آغاز شده است. این طرح دو شوری بود. فعلا در ماده یک این طرح هستیم که عمدتا بیشتر شامل تعاریف و اصطلاحات است اما در ادامه مباحث تخصصی‌تر و فنی‌تر مطرح خواهد شد.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: اهمیت قانونگذاری در حوزه هوش مصنوعی بر کسی پوشیده نیست و این موضوع از ضرورت‌های اجتناب‌ناپذیر کشور است لذا در صحن مجلس هرچه لازم باشد از ایرادات و اصلاحات انجام می‌شود تا بتوانیم در حوزه هوش مصنوعی قدم‌هایی برداریم.
علیزاد در پاسخ به این سؤال که آیا قرار است با وجود این طرح سازمانی نیز تشکیل شود، افزود: در همین راستا، پیشنهادی که در طرح ارائه شده، ایجاد سازمان ملی توسعه هوش مصنوعی است که به‌صورت نهادی مستقل و زیر نظر رئیس‌جمهور فعالیت خواهد کرد و ریاست آن را شخص رئیس‌جمهور معین خواهد کرد.
وی با تأکید بر اینکه هر چه سازمان ملی توسعه هوش مصنوعی، اقتدار بیشتر و ماهیت مستقل‌تر داشته باشد، قدرت عمل بیشتری خواهد داشت، گفت: این سازمان قرار نیست زیرمجموعه هیچ وزارتخانه یا معاونتی باشد تا قدرت تصمیم‌گیری و اقدام آن در سطح ملی حفظ شود اما این امر مخالفانی نیز در دولت و مجلس دارد. هدف این است که ساختار جدید بتواند به‌صورت متمرکز، توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی را در کشور راهبری کند.
نماینده مردم خاروانا و ورزقان در مجلس شورای اسلامی، درباره مخاطرات این طرح گفت: طرح با مخاطراتی همراه نیست بلکه به صورت کلی مخاطراتی متوجه فضای مجازی و هوش مصنوعی است یعنی این فضا علی‌رغم تمام امتیازات، مجموعه مشکلاتی را به همراه دارد و این در مرحله اجرا خواهد بود. بنابراین باید به این امر توجه کنیم که در کنار فرصت‌های گسترده، حوزه هوش مصنوعی و فضای مجازی مخاطرات خاص خود را نیز دارد که باید با نگاه جامع، مقررات و سازوکار‌های کنترلی لازم برای آن پیش‌بینی شود که در این طرح نیز پیش‌بینی‌های لازم انجام گرفته است.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن در بخش پایانی سخنان خود درباره فرصت باقی مانده تا ارائه لایحه بودجه سال 1405 و لزوم تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه و لحاظ کردن شرایط جنگ اقتصادی در لایحه بودجه، بیان کرد: هرچه بتوانیم بودجه را عملیاتی‌تر کنیم، نتیجه خوبی خواهد داد. با توجه به احکام متعدد و بسیاری زیادی که همیشه در بودجه پیوست می‌شود، گاها عملیاتی شدن بودجه را دچار مشکل می‌کند.
علیزاده با تأکید بر اینکه سعی شده تا این موارد در بودجه سال آینده اتفاق نیفتد، تصریح کرد: تلاش ما بر این است که در بودجه سال آینده احکام اضافی آورده نشود لذا اگر بودجه 1405 بر اساس اعداد، ارقام و جداول باشد هم عملیاتی‌تر خواهد بود و هم تسهیل کار برای مجلس رخ می‌دهد و هم کنترل آن در فرایند اجرا در سال آینده راحت‌تر است.
گفت‌وگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام