جمهوری اسلامی ایران به منظور حضور در اجلاس «شرم‌الشیخ» در خصوص صلح ترامپ در غزه دعوت شد اما در جلسه روز گذشته هیئت دولت پس از ارائه گزارش سیدعباس عراقچی درباره دعوت رسمی کشور مصر برای شرکت رئیس‌جمهور کشورمان در این اجلاس، پاسخ جمهوری اسلامی ایران به این دعوت منفی اعلام شد.
در این راستا جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل غرب آسیا، در گفت‌وگو با ایکنا به تحلیل عدم پذیرش ایران برای حضور در اجلاس شرم‌الشیخ پرداخت و گفت: اصلی‌ترین مسئله این است که آمریکایی‌ها و متحدانش در منطقه درصدد اعتباربخشی به این توافق‌نامه صلح هستند و در واقع می‌خواهند یک اعتبار و جایگاه سیاسی در برابر رقبای بزرگ‌تری چون روسیه و چین کسب کنند.
وی با تأکید بر اینکه اجلاس شرم‌الشیخ، از جنس جلسات کاری عادی نیست، افزود: این اجلاسیه بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و هدفش نشان‌دادن متحدان آمریکا در برابر رقبای بین‌المللی است. هرچند ممکن است روسیه هم شرکت کند اما مهم‌ترین هدف برای آمریکا، اعتباربخشی به حکومت‌های منطقه و جلوگیری از فروپاشی رژیم صهیونیستی است.
قنادباشی مهم‌ترین دلیل سفر ترامپ به منطقه را تلاش برای کسب اعتبار و جلوگیری از فروپاشی رژیم صهیونیستی دانست و گفت: پذیرش آتش‌بس از سوی نتانیاهو می‌توانست مقدمه‌ای برای سقوط او باشد. تجربه‌های پیشین نشان داده هرگاه پس از یک جنگ در طرفی که قادر نبوده خواسته‌هایش را محقق کند، فشارهای سیاسی و تغییر در ترکیب قدرت داخلی رخ داده است. نمونه‌اش جنگ ۳۳ روزه و پیامدهای سیاسی‌اش در لبنان است. بنابراین هدف اصلی سفر ترامپ و برپایی این اجلاس، جلوگیری از سقوط یا تضعیف دولت نتانیاهو است.
کارشناس مسائل غرب آسیا تصریح کرد: کوشش جمهوری اسلامی این است که در اعتباربخشی به قدرت آمریکا در منطقه شرکت نکند البته دلایل‌های دیگری برای این عدم پذیرش وجود دارد که وزیر امورخارجه در توئیت شامگاه گذشته خود به آن اشاره کرد. ضمن استقبال ایران از هر ابتکاری که به نسل‌کشی اسرائیل در غزه پایان می‌دهد و به اخراج نیروهای اشغالگر منجر می‌شود اما ما با قاتلین سرداران، فرماندهان، دانشمندان و سایر شهدای جنگ 12 روزه و تهدیدکنندگان و تحریم‌کنندگان ملت ایران در شرم‌الشیخ وارد تعامل نمی‌شویم و به همین دلیل در این نشست حضور پیدا نکردیم.
وی اظهار کرد: این اجلاسیه برای آمریکا تبدیل به جلسه طنز شده زیرا دو طرف ااصلی، حماس و رژیم صهیونیستی، در این جلسه حضور ندارند و هنگامی که دو طرف اصلی برای امضای این توافق حاضر نیستند پس بیشتر به جلسه طنز شبیه است. لذا این جلسه بیشتر برای اعتباربخشی به قدرت آمریکا در منطقه غرب آسیا و جلوگیری از فروپاشی اسرائیل و نمایش قدرت در برابر روسیه و چین است.
قنادباشی درباره برخی از تحلیل‌ها مبنی بر محاسن حضور ایران در این اجلاس که هم می‌توانست دریچه‌ای برای ازسرگیری دیپلماسی با دولت آمریکا باز کند و هم ایران را از مظان اتهام مخالفت با صلح در خاورمیانه پاک سازد، گفت: این جلسه ماهیت دیپلماتیک واقعی ندارد. افرادی که این حرف‌ها را می‌زنند معنایی از دیپلماسی نمی‌دانند، این یک نمایش است و کمتر از یک ساعت عکس‌ها و فیلم‌هایی گرفته خواهد شد و اصلا فرصت گفت‌وگو پیدا نمی‌شود.
وی با تأکید بر اینکه در این اجلاس نمایشی هیچ فرصتی برای مذاکرات جدی و واقعی فراهم نمی‌شود، افزود: به ویژه به دلیل مسائل امنیتی رئیس‌جمهور آمریکا، قطعا سعی بر این است که او کمتر با دیگران ارتباط داشته باشد. قطعا حضور ایران در این جلسه درست نبود به ویژه اینکه آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها در میانه مذاکرات به ما حمله کردند و مناطق مسکونی و تجهیزات نظامی و هسته‌ای را مورد اصابت قرار دادند.
قنادباشی در پایان با بیان اینکه حضور ایران در این اجلاس اتفاقا نشانه ضعف بود، گفت: حضور ایران بدین معنا بود که ما از دشمنان می‌ترسیم و حتی حاضر به امتیاز دادن هستیم. چراکه آنها قطعا حضور هیئت ایرانی در چنین نشستی را به‌عنوان نشانه «آمادگی برای دادن امتیاز» تعبیر می‌کردند، چیزی که ما نباید آن را القا می‌کردیم. لذا افرادی که می‌گویند ایران باید در این اجلاس حضور پیدا می‌کرد هیچ اطلاعی از دیپلماسی ندارد. این‌گونه جلسات هیچ‌گاه مقدمه‌ای برای آشتی نیست چراکه دو دولت، دو فرد نیستند که بخواهند با این‌گونه جلسات آشتی کنند. آمریکا 46 سال است که مجموعه‌ای از اقدامات، ظلم‌ها و تحریم‌ها را علیه جمهوری اسلامی ایران انجام داده و اخیرا هم در حین مذاکرات به ما حمله کرده است پس حضور ایران در این نشست یک کمک بزرگ به ساخت یک روایت پیروزی و صلح‌آفرینی در منطقه توسط ترامپ و دولت آمریکا بود.
انتهای پیام