تقوایی، متولد ۱۳۲۰ در آبادان، فعالیت هنری خود را از دهه ۴۰ آغاز کرد و در بیش از پنج دهه حضور فعال در عرصه سینما و مستندسازی، آثار ماندگاری از خود به یادگار گذاشت. او از چهرههای شاخص نسل موج نو سینمای ایران به شمار میرفت که با نگاه شاعرانه و انسانی، نقش ویژهای در تاریخ سینمای کشور ایفا کرد.
وی در آغاز مسیر حرفهای خود با ساخت مستندهایی مانند «باد جن» و «اربعین» به شهرت رسید. مستند «اربعین» که در سال ۱۳۴۹ ساخته شد، از نخستین آثار تصویری درباره اربعین حسینی است و به دلیل نگاه عمیق، شاعرانه و آیینی خود، جایگاهی ویژه در سینمای مستند ایران دارد.
از دیگر آثار شاخص او میتوان به فیلمهای «ناخدا خورشید» و «کاغذ بیخط» اشاره کرد؛ آثاری که اوج پختگی هنری تقوایی را نشان میدهند و با روایتهای انسانی، ساختار دقیق و نثر تصویری خاص، تأثیر چشمگیری بر نسلهای بعدی سینماگران ایرانی داشتهاند.
ناصر تقوایی علاوه بر فیلمسازی، نقش برجستهای در فیلمنامهنویسی و تربیت نسل تازه کارگردانان ایرانی ایفا کرد. او همواره به ادبیات، موسیقی و فرهنگ ملی ایران عشق میورزید و در آثارش روحی میهندوستانه و آیینی جاری بود؛ روحی که یادآور مفاهیمی است که در فرهنگ و هنر ایران تجلی یافتهاند.
این هنرمند فرهیخته در سالهای اخیر به دلیل بیماری و کهولت سن از فعالیتهای سینمایی کناره گرفته بود. جزئیات مربوط به زمان و مکان مراسم تشییع و خاکسپاری وی متعاقباً اعلام خواهد شد.
انتهای پیام