به گزارش ایکنا، به نقل از مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام و المسلمین خسروپناه حضور چشمگیر و تأثیر گذاری بانوان در عرصه‌های علمی، فرهنگی و تمدن سازی را یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی برشمرد و این تحولات را نتیجه مستقیم حاکمیت ارزش‌های اسلامی و نظام جمهوری اسلامی دانست.
جهش علمی و پژوهشی بانوان پس از انقلاب
خسروپناه با ارائه آماری، به تحول جایگاه علمی زنان اشاره کرد و گفت: در حالی که پیش از انقلاب اسلامی، کمتر از ۵ درصد از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور را بانوان تشکیل می‌دادند، امروز شاهد حضور گسترده و مؤثر زنان در بالاترین سطوح علمی و پژوهشی هستیم.
وی افزود: امروز در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز نوآوری پیشرفتهای مانند پژوهشگاه رویان، این بانوان جوان، محجبه و نخبه مسئولیت آزمایشگاه‌های پیچیده‌ای را بر عهده دارند؛ نمونه‌هایی که در سطح جهانی نیز کمیاب است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان نمونه عینی، به بازدید اخیر خود از یک مجموعه فناوری مرتبط با حوزه کوانتوم در اصفهان اشاره کرد و اظهار داشت: در آنجا شاهد حضور جمع قابل توجهی از دختران جوان نخبه، با مدارک تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری بودم که در حوزه‌های پیچیده‌ای مانند ارتباطات کوانتومی و سنسورهای کوانتومی، پروژه‌های بزرگ علمی و فناورانه را اجرا می‌کردند. این پیشرفت‌ها تنها با حمایت نظام اسلامی و باور به ظرفیت‌های زنان ممکن شده است.
گسترش حوزه‌های علمیه بانوان و تعمیق دانش اصیل
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، رشد چشمگیر حوزه‌های علمیه بانوان را نیز مورد توجه قرار داد و گفت: قبل از انقلاب، تنها یک حوزه علمیه بانوان در قم به نام توحید فعالیت داشت، اما امروز در سراسر کشور، حوزه‌های علمیه بانوان در کنار مراکز پژوهشی، فعالانه در حال تولید دانش عمیق و اصیل هستند.
وی با یادآوری بازدید خود از مرکز پژوهشی حوزه علمیه کرج و البرز، افزود: کتاب‌هایی که توسط بانوان در این مراکز تألیف شده بود، برای من بسیار جذاب و شگفت‌انگیز بود؛ چرا که از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی چنین گسترده‌ای از سوی بانوان با این کیفیت آگاه نبودم.
نقش دوگانه بانوان و جایگاه کرامت زن در نظام اسلامی
خسروپناه با تأکید بر نقش دو گانه بانوان در خانواده و جامعه بیان کرد: بانوان امروز نه تنها در خانواده به عنوان مادر و همسر، بلکه در عرصه تمدن سازی نیز نقشی آشکار و مؤثر دارند.
وی با مقایسه وضعیت زن در جامعه اسلامی و برخی جوامع غربی افزود: در نظام اسلامی، زن به عنوان انسانی باکرامت، عالم، فاضل و مؤثر در ساختن تمدن اسلامی ایرانی شناخته می‌شود. این نگاه متعالی، در مقابل رویکردهایی قرار دارد که ممکن است از زن به عنوان ابزاری برای اهداف تجاری و ترویج مصرف گرایی استفاده کنند و جایگاه انسانی او را نادیده بگیرند.
حضور تاریخ ساز بانوان در پیروزی انقلاب و دفاع مقدس
وی همچنین به نقش کلیدی بانوان در پیروزی انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: اگر حضور و تأثیرگذاری بانوان در خانواده‌ها و جامعه نبود، انقلاب اسلامی به این موفقیت‌ها نمی‌رسید.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با نقل خاطره‌ای از یکی از بانوان مشهدی که با ابتکار خود راهپیمایی‌های زنانه را سازماندهی می‌کرد، هوشمندی و شجاعت زنان را در هدایت مردم و گسترش جنبش انقلابی، محوری دانست.
وی همچنین با اشاره به مادران شهدا، صبر و استقامت آنان پس از تقدیم فرزندانشان به دفاع مقدس را الگویی بی‌بدیل از مقاومت و ایمان توصیف کرد.
ضرورت توجه به چالش‌ها و آسیب‌های اجتماعی
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به لزوم تمرکز بر مرجعیت فرهنگی و اجتماعی بانوان برای حل مسائل خانواده، خاطر نشان کرد که پیروزی تمدن علمی و فرهنگی ما، منوط به جدی گرفتن نقش بانوان است. وی هشدار داد که برخی آسیب‌های اجتماعی، ریشه در نگرش‌های نادرست در حوزه آموزش و فرهنگ عمومی دارد و این مسائل پیچیده، نیازمند توجه جدی نظام و جامعه هستند.
خسروپناه به تناقض میان ارزش‌های جوانان و واقعیت‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت: در حالی که بالای ۹۰ درصد نوجوانان و جوانان، خانواده را اصل می‌دانند، در عمل شاهد کاهش آمار ازدواج و افزایش طلاق هستیم. این شکاف نشان می‌دهد که ساختارهای اجتماعی و اقتصادی، زمینه سازی لازم برای تحقق این ارزش‌ها را فراهم نکرده‌اند.
وی همچنین با انتقاد جدی از معضل گسترده مصرف گرایی و اسراف در جامعه، به طور مشخص به الگوی مصرف انرژی در کشور اشاره کرد.
خسروپناه با بیان اینکه شدت و سرانه مصرف انرژی در ایران بسیار بالا و چندین برابر میانگین جهانی است، این موضوع را نه یک بحران صرفا اقتصادی، بلکه یک «بحران فرهنگی» عمیق دانست. او برای ملموس کردن فرهنگ اسراف، به موارد ساده‌ای مانند روشن بودن چراغ‌های اضافی در یک جلسه اشاره کرد. همچنین تغییر نگرش‌ها درباره ماهیت خانواده، حاشیه نشینی و آسیب پذیری بانوان و کودکان، و کاهش فرزندآوری از دیگر چالش‌های مهمی بود که وی به آنها اشاره کرد.
لزوم توجه به زنان روستایی و عشایر
وی با اشاره به نقش کلیدی حدود ۱۰ میلیون زن روستایی و عشایر در اقتصاد ملی، بر لزوم توجه بیشتر به این قشر تأثیرگذار تأکید کرد و افزود: شایسته است که در سیاست گذاری‌های کلان شورای عالی انقلاب فرهنگی، توجه به مسائل این گروه مولد و زحمتکش در اولویت قرار گیرد تا از ظرفیت عظیم آنان به بهترین شکل استفاده شود.
چالش‌های نوین؛ از فضای مجازی تا سلامت زنان
خسروپناه به چالش‌های نوینی مانند کودک آزاری، سواد رسانه‌ای و تأثیرات فضای مجازی اشاره کرد و گفت: فضای مجازی بدون هدایت فرهنگی و اخلاقی، می‌تواند به چالشی جدی برای خانواده تبدیل شود.
وی همچنین به مسائل سلامت زنان پرداخت و ریشه برخی بیماری‌ها را فقر آموزشی، دسترسی ناکافی به خدمات بهداشتی و فرهنگ سازی نادرست دانست.
ورزش بانوان؛ از تقاضای اجتماعی تا نیاز به ساختار رسمی
وی به چالش‌های ورزش بانوان پرداخت و گفت: امروز هزاران دختر جوان با علاقه در برخی رشته‌های ورزشی فعالیت می‌کنند و خواستار ایجاد فدراسیون رسمی برای حمایت از استعدادهایشان هستند. این تقاضای اجتماعی در کنار پیشرفتهای چشمگیر ما در رشته‌هایی مانند تکواندو و کاراته، نشان‌دهنده یک فرصت و نیاز جدید است که باید به آن پاسخ داده شود.
مرجعیت فرهنگی بانوان؛ جای خالی یک مرجع زن در جامعه
یکی از بخش‌های دیگر سخنرانی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، خواسته وی برای شکل‌گیری مرجعیت فرهنگی بانوان بود.
وی با طرح پرسش آیا می‌توانید چهار زن در کشور نام ببرید که در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی یا بهداشتی، مرجعیت عمومی داشته باشند؟ گفت: مرجعیتی که مردم به آنها مراجعه کنند، همان گونه که در حوزه فقه از مراجع تقلید پرسش می‌شود.
وی تأکید کرد که مسئولیت حل مسائل بانوان، تنها بر عهده دولت نیست، بلکه بانوان خود باید این مرجعیت را به دست آورند. شرط اول این حرکت، باور خود بانوان به توانایی‌هایشان و شرط دوم، اعتماد و تسهیل‌گری مسئولان است.
سه پایه اساسی برای شکل‌گیری مرجعیت فرهنگی
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی سه شرط اساسی را برای دستیابی به مرجعیت واقعی برشمرد و گفت: شرط اول سواد علمی عمیق (حوزوی و دانشگاهی) که در این خصوص تأکید کرد طلبه‌ای که در ادبیات عرب، تفسیر، فقه و فلسفه تحصیل نکرده باشد، نمی‌تواند مرجعیت پیدا کند و کنار گذاشتن کار علمی و پژوهشی به بهانه کار فرهنگی، یک خطای محض است.
وی افزود: شرط دوم عالمِ عامل بودن است چرا که مرجعیت فرهنگی نیازمند عمل به علم و پایبندی به خط اسلامی است.
خسروپناه شرط سوم را مردمی بودن و خیرخواهی دانست و با صراحت گفت: بعضی از افراد پشت میز در دفترهای بزرگ نشسته‌اند. چنین کسانی چگونه می‌خواهند مرجعیت فرهنگی داشته باشند؟وی با یادآوری چهره‌هایی مانند شهید مطهری و شهید آل‌هاشم، تأکید کرد که مردمی بودن و حضور در کنار مردم، شرط اعتماد و مقبولیت است.
مرجعیت با حکمت و مردم‌نوازی، نه با خشونت
خسروپناه هشدار داد که جامعه اسلامی میان دو خطر «جهان‌بینی متحجرانه» و «تساهل متجددانه» قرار دارد و تنها راه نجات، شکل گیری مرجعیت فرهنگی مبتنی بر علم، حکمت، تقوا و مردم‌داری است. او با نقل داستان حضرت موسی(ع) که در برابر گاوپرستی قومش، ابتدا برایشان دعا کرد، گفت: در مواجهه با انحراف، اولین ابزار ما باید دعا، هدایت و فناوری‌های نرم فرهنگی باشد، نه خشونت و سرکوب.
وی در پایان تصریح کرد راهکار مسائل فرهنگی، استفاده از عقلانیت و برنامه‌های فرهنگی برای هدایت جوانان است، نه رویکردهای تقابلی.
وی به موفقیت فناوری‌های نرم فرهنگی مانند طرح نیلوفرانه، پیاده‌روی اربعین و غدیر اشاره کرد و گفت: اینها فناوری‌های نرم اجتماعی هستند که با هدایت، نه با اجبار، جوانان را به سوی ارزش‌ها سوق داده‌اند.
انتهای پیام