به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز، 24 آبان با حضور در نخستین اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی در حسینیه الزهرا(س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی طی سخنانی بیان کرد: در طول تاریخ ایران از لحاظ اقلیمی و منطقه‌ای ۵ هزار و ۸۰۰ رویداد مخرب طبیعی از سیل و زلزله تا دیگر حوادث رخ داده؛ این روند در کل قاره اروپا نبوده اما ایران بعد از ۵ هزار و ۸۰۰ حادثه مخرب هنوز مانده و در مقابل اینها سرزمین حفظ شده است.
وی افزود: اقلیم ایران همان طور که می‌دانید و می‌دانیم اقلیم کم‌آبی و خشکسالی است، اما مردم ایران در حوزه قنات‌ها نوعی مقاومت را در برابر این فضای ناملایم طبیعی نشان دادند؛ رشته‌های وسیع قنات در ایران که با ثبت ملی یونسکو ماندگار شده‌اند. عمق قنات گناباد از زمان هخامنشیان ۳۰۰ متر بوده است. قنات زارچ یزد ۱۲۰ کیلومتر طول داشت. قنات اردکان ۸۰ کیلومتر بود و سه نسل روی آن کار می‌کردند. همه اینها تسلیم نشدن در برابر بخل و خشم طبیعت و مقاومت این سرزمین است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: بخش دیگری از این سرزمین مقاومت، مقاومت در مقابل دشمنان ایران است، ایران در چهارراه تاریخی شرق، غرب، شمال جنوب طمع مهاجمان مختلف بوده، تمدن‌های مختلفی چون مصر بعد از حمله کمبوجیه، رم بعد از حمله آنها، یونان بعد از حمله فیلیپ مقدونی و بعد از یک تهاجم دیگر از پا افتاده‌اند اما ایران به گونه دیگری سرزمین مقاومت در مقابل این تهاجمات بوده و آنها را در درون خود حذف می‌کرده است.
صالحی تأکید کرد: مغول‌ها کاملاً نمونه روشنی از آن هستند وقتی به ایران آمدند، همه چیز را سوزاندند و غارت کردند اما در ادامه آن، گنبد سلطانیه را می‌بینیم که به تعبیر برخی از محققان با یک هکتار تزیینات که یک سانتی متر آن هنر مغولی در آن نیست، مواجهیم که همه چیز ایرانی شده، این همان نکته‌ای است که جامعه ایران را باید شناخت.
وی گفت: در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی غاصب و آمریکا به ایران، مردم ایران این روحیه را نشان دادند که این سرزمین، سرزمین مقاومت است، سرزمین تسلیم، کُرنش و اطاعت نیست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: ایران انقطاع تاریخ ندارد، هر دوره‌اش پر از خلاقیت و شکوفایی است، دو قرن سکوت هم نداشته‌ایم، در سیر این دوره های تاریخی قبل و بعد از اسلام، ایران تداوم فرهنگی و تمدنی داشته است و الان هم همینطور است.
صالحی تأکید کرد: در کشوری که در دوران پس از جنگ به سر می‌برد، همچنان شاهد پویش و خلاقیت‌های علمی، فرهنگی و هنری هستیم.
وی ادامه داد: امروز روز ۲۴ آبان شروع هفته کتاب در ایران است، سال گذشته نزدیک به ۱۲۰ هزار عنوان کتاب در ایران چاپ اول و مجدد شده است که رقم کمی نیست و بخش اعظمی از این کتاب ها البته تالیفی و چاپ اول است، همین ۶ ماه اول سال نیز علیرغم شرایط و خاص در خرداد و تیر تعداد عناوین کتاب کاهش نداشته و حتی ۵ درصد در کتاب های تالیفی و ۸ درصد در چاپ اولی ها بیشتر شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: ایران در شرایط جنگ و آینده به ظاهر مبهم زنده است و حرکت هایش در حوزه علم، هنر، موسیقی، پویانمایی، بازی های ویدئویی، هنرهای تجسمی، سینما و غیره همچنان ادامه دارد، همین الان در دو هفته آینده جشنواره جهانی سینمای فجر را داریم.
صالحی افزود: ما با ملتی مواجهیم که برای خود انقطاع و گسست تاریخی نمی شناسد، این گوشه هایی از برداشت من از ایران است.
وی خطاب به ایرانشناسان و مهمانان ایران گفت: شما صرفا با یک خاک ارتباط برقرار نمی کنید چون یک موجود بی جان است بلکه با یک هویت از هویت های انسانی مواجهید و این چیزی است که ما و شما می توانیم به کمک آن برای شناخت گذشته و ساخت آینده ایران پیش برویم.
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی‌پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی طی سخنانی گفت: جهان ایرانی، رنگین کمانی از معنا، معنویت، نوع دوستی و ارزش‌های اخلاقی است که از دیر باز به عنوان تمدنی جریان ساز در جهان مطرح بوده و بر هویتی حق طلبانه و فضیلت‌گرا تاکید داشته است، تمدنی که می‌توان آن را در حوزه «ایران فرهنگی» یا «فرهنگ ایرانی» جست‌و‌جو کرد. این ویژگی، ایران را به یکی از کانون‌های تمدن بشری و محل تلاقی، تعاملات و ارتباطات فرهنگی بین‌المللی تبدیل کرده است.
وی افزود: دامنه این تأثیرگذاری و سهمی که ایرانیان در تمدن بشری داشته‌اند مناطق مختلف و گستره جغرافیایی وسیعی از شبه قاره، آسیای مرکزی، آسیای جنوب شرقی، برخی نواحی آفریقا را تحت تاثیر خود قرار داده است و امروزه نیز کمتر ملتی را می‌توان یافت که از میراث مشترک فرهنگی بر جای مانده از فرهنگ و تمدن ایرانی بی بهره باشد مضاف بر آنکه مزیت‌های بی‌نظیر نهفته در فرهنگ و ادب بویژه شاهکار‌های برجسته و بی‌نظیر ادبی شاعران و عارفان برجسته‌ای چون مولانا، حافظ، سعدی، فردوسی، خیام، عطار و ده‌ها شخصیت برجسته ایرانی و امروزه نیز مشتاقان بسیاری را در سراسر جهان به خود جلب کرده و فهم و زبان مشترک مبتنی بر ارزش‌های فطری انسانی را شکل داده است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مطرح کرد: شاید دلیل عمده توجه به این کانون فرهنگی - تمدنی از آن رو بوده است که تن دادن به لوازم زیست مشترک انسانی مبتنی بر احترام، گفتوگو و تعامل، از مهمترین معبره «انسان ایرانی» که موجودی فرهنگی بوده، به‌شمار می‌آید.
وی افزود: فرهنگ نیز که صوری از عرف، اخلاق، علم، اسطوره، دین، هنر، قانون، فلسفه، صنعت و برخی دیگر از عناصر پدید آمده است در طول تاریخ گذشته ایران ، این توانایی را داشته تا ضمن ساماندهی ارزش‌ها و آرمان‌های مشترک به نیاز‌های درونی انسان فارغ از مرز‌های جغرافیایی و دینی و قومی پاسخ گفته و مهمترین بستر را برای تعامل و فهم مشترک و همچنین رسیدن به کمال و رستگاری و صلح و عدالت فراهم آورد. این ویژگی در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی، به دلیل ظرفیت‌های گسترده موجود در آن، همواره مناسب‌ترین و موثرترین بستر و راهکار یافتن زمینه‌های مناسب برای همکاری مشترک میان ملت‌ها بشمار آمده و تاثیر سازنده‌ای را در مسیر همزیستی و صلح و امنیت پایدار میان ملت‌ها به دنبال داشته است.
ایمانی‌پور گفت: امروزه نیز فرهنگ ایرانی اسلامی و مزیت‌های بی نظیر نهفته در آن از این قابلیت در ایجاد همگرایی ویژه در میان نخبگان همچون گذشته برخوردار است. در دنیای پرچالش ما که به دلیل روایت‌ها و تصویرسازی‌های غلط سایه جنگ و منازعه بر بخش‌های وسیعی از جهان حاکم گردیده و واقعیت‌های پیچیده و چند لایه موجود در صحنه‌های بین المللی بر فهم درست مسائل و ویژگی‌های فرهنگی اجتماعی حاکم بر جوامع تاثیر گذاشته است، یقینا رویکرد‌های علمی و نخبگانی در فهم عالمانه، واقع گرایانه و درست از ملت‌ها و مزیت‌ها و ارزش‌های فرهنگی آنان می‌تواند در کاهش این منازعات و چالش‌ها تاثیرگذار باشد و مسیر صلح و عدالت و زیست انسانی مشترک میان آنان را هموارتر کند.
وی اظهار داشت: از این رو ایران‌شناسی که گونه‌ای از شناختن ایران و بررسی تاریخ، ادبیات، هنر، فرهنگ و آثار کهن و نو و همچنین، مطالعه ایران معاصر نیز می‌شود، مستلزم رویکردی جامع و پیوسته، به عنوان یک کلیت همگن و فراگیر بوده و مطالعه و پژوهش پیرامون آن بر ضرورت تعامل و ارتباط علمی میان جریان‌های ایرانی شناسی در خارج و داخل کشور تاکید دارد.
غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نخستین اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی در حسینیه الزهرا(س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اذعان کرد: ایران در طول تاریخ حوادث بزرگی را شاهد بوده و همچنان پا برجا مانده است. درخت سرو نماد پایداری ایران است. سبز و سربلند و استوار و با انعطافی حکیمالنه که دوباره به استواری خود باز می‌گردد.
وی افزود: ایران کشوری پهناور و با جغرافیایی گسترده، اقوامی متنوع این خرده فرهنگ‌ها از تمدن ایران و فرهنگ ایران رنگین کمان دلپذیری ساخته است فرهنگ ایرانی و اسلامی جلوه‌های گوناگونی دارد.
رئیس بنیاد سعدی ادامه داد: ادبیات فارسی جلوه دلپذیر و مشهور فرهنگ ایرانی و اسلامی ماست. علاوه بر این فرهنگ را در هنر ایران می‌توانید به وضوح ببینید.
حدادعادل خطاب به میهمانان حاضر عنوان کرد: در سفری که به اصفهان و شیراز خواهید داشت بخش‌هایی از هنر و تاریخ ایران را تماشا خواهید کرد. این فرهنگ در معماری، سنت‌ها و آداب ما جلوه‌گر است علاوه بر این، ایران کشور فلسفه، علم و خردوزی است.
وی گفت: فقط برای جلب توجه ایران شناسان به اهمیت تفکر فلسفی در ایران عرض می‌کنم که فیلسوف بزرگ قرون وسطای اروپا یعنی سنتوماس آکویناس در مجموعه مفصل کلامی خود سوما تئولوژیکا فقط ۴۰۰ بار به نام ابن سینا و کتاب شفای او استناد کرده است و این نشانه عمق و گسترش تفکر فلسفی ایران در جهان است. تفکری که امروزه نیز همچنان در ادامه یک سنت ۱۴۰۰ ساله ادامه دارد.
رئیس بنیاد سعدی افزود: ایران کشور علم است فقط برای آنکه یک نمونه به دست داده باشم عرض می‌کنم قیاس الدین جمشید کاشانی ریاضیدان ایرانی دو قرن پیش‌تر از ریاضیدانان اروپا توانسته است عدد پی را با ۱۶ رقم اعشاری معین کند تا دو قرن بعد هنوز ریاضی دانان اروپا با چنین دقتی نتوانسته بودند عدد پی را اندازه گیری کنند. اینها نمونه‌هایی است که حکایت از عمق و وسعت فلسفه و علم در ایران می‌کنند در تاریخ ایران چیزهایی که سابقه ندارد و دیده نشده یکی بت پرستی است در هیچیک از کاوش‌های باستان شناسانه در ایران بت و بتخانه کشف نشده است.
حدادعادل ادامه داد: ایرانیان از آغاز خداپرست بوده‌اند و امروز نیز به خداپرستی و توحید افتخار می‌کنند؛ یکی دیگر از اموری که در تاریخ ایران دیده نشده نسل کشی است. هیچ وقت نسل کشی در ایران سابقه نداشته است. اقلیت‌های پیرو مذاهب گوناگون همواره در ایران محترم و آسوده بودند. ایران امروز با انقلاب اسلامی خود در برابر جهانی که در آن حاکمیت خرد و ارزش‌های اخلاقی رخت بربسته حرف تازه‌ای برای گفتن دارد و اگر شما با ایران هراسی روبرو هستید در خارج از ایران باید بدانید این واکنش مستکبران جهانی در برابر کشوری‌ست که اراده کرده است تا مستقل باشد.
وی اذعان کرد: شما رو با سه مؤسسه آشنا می‌کنم گرچه بیشتر شما کمابیش با آنها آشنا هستید. هر سه این مؤسسات در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران تأسیس شده و من به ترتیب تاریخی آنها را معرفی می‌کنم بنیاد دایره المعارف اسلامی بنیادیست با ۴۲ سال سابقه که دانشنامه جهان اسلام را منتشر می‌کند. این دانشنامه همه چیز مربوط به جهان اسلام و خصوصاً ایران را در بر می‌گیرد و برای هر ایران شناس می‌تواند یک مرجع قابل اعتماد باشد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: پیش بینی شده که به ۵۵ جلد بالغ شود اکنون ۳۴ جلد آن منتشر شده جلد سی و چهارم به چاپخانه رفته در این دانشنامه شما می‌توانید ایران و اسلام را به روایت ایرانیان و مسلمانان بخوانید و این روایت را با روایت دیگران مقایسه کنید.
حدادعادل ادامه داد: دانشنامه جهان اسلام به زبان عربی هم ترجمه و منتشر می‌شود و تاکنون ۱۳ جلد آن به زبان عربی هم انتشار یافته، مؤسسه‌ای بزرگ است و من از همه ایران شناسان دعوت می‌کنم بعد از بازگشت از شیراز در صورتی که فرصتی برای حضور در ایران و تهران داشتید از بنیاد دایره المعارف اسلامی بازدید کنید.
علی اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی نیز با حضور در نخستین اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی در حسینیه الزهرا(س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی طی سخنانی، اظهار داشت: بنیاد ایران‌شناسی، برنامه‌های متعددی از ایجاد کرسی‌های مشترک دانشگاهی و حمایت از ترجمه متون فارسی ، تا برگزاری کارگاه‌های میدانی برای پژوهشگران جوان در شهرهای تاریخی ایران را دنبال می‌کند.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی افزود: شبکه‌ای از همکاری‌های علمی می‌تواند بستری برای هم‌افزایی دانش، گفت‌وگوی میان‌فرهنگی و شکل‌گیری همکاری‌های پایدار و سازنده میان ملت‌ها باشد.
وی بیان کرد: ایران‌شناسی در معنای درست خود، بخشی از تلاش گسترده‌تر برای پیوند تمدن‌هاست؛ پیوندی که نه از مسیر قدرت، بلکه از راه دانش، فرهنگ و تجربه انسانی شکل می‌گیرد.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی همچنین، گفت: اجلاس بین‌المللی ایران شناسی، اگرچه عنوان یک نشست علمی را دارد، در حقیقت فرصتی است تا ایران و جهان در کنار هم بنشینند، سخن بگویند، و از همه مهم‌تر، هنر خوب شنیدن یکدیگر را دوباره کشف کنند.
صالحی از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ، به‌ویژه از ریاست محترم آن، جناب حجت‌الاسلام ایمانی‌پور قدردانی کرد و افزود: این همکاری صمیمانه و متعهدانه، جلوه‌ای از هم‌نوا شدن نهادهای فرهنگی کشور در راه بازنمایی سیمای راستین ایران است.
وی گفت: این تلاش مشترک بر سه پایه : عشق به این سرزمین ، باور به قدرت گفتوگو و ایمان به این حقیقت که فرهنگ، نیرومندترین ابزار ما برای فهم، دوستی و صلح است، استوار است.
صالحی اذعان کرد: وظیفه ما این است که سیمای ایران، ایرانی متکثر، پویا و بسیارفراتر از کلیشه‌ها و ساده‌سازی‌ها را آن‌گونه که هست، نه آن‌گونه که دیگران می‌پسندند یا تصویر می‌کنند با تکیه بر حقیقت و بر پایه انصاف و عدالت، به جهانیان معرفی کنیم.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی گفت: بنیاد ایران‌شناسی پلی می‌سازد میان گذشته و امروز، میان آنچه در کتاب‌ها آمده و آنچه در زندگی جاری است و باید مراقب باشیم که میراث این سرزمین صرفاً در سطح خاطره و موزه متوقف نشود، بلکه در روح و روان‌‌مان نیز جاری شود.
صالحی افزود: در جهانی که تصویرهای گزینشی و روایت‌های جهت‌دار، گاه بر حقیقت سایه می‌افکنند، ما می‌خواهیم صدای ایران را با زبان خود ایران و با تکیه بر تجربه تاریخی و فرهنگی این ملت و با معیارهای صداقت علمی بازگو کنیم.
وی گفت: در این هیاهوی رسانه‌ای، می‌خواهیم ایران، هم زبانِ روایت‌گر خود باشد و هم گوشِ شنونده جهانیان؛ سرزمینی که هم سخن می‌گوید و هم می‌آموزد، هم روایت می‌کند و هم بافروتنی نظر دیگران را می‌شنود، این رسالت، هم عظیم و هم لطیف است، عظیم، چراکه سخن از تمدنی چند هزار ساله و ملتی با لایه‌های گوناگون هویتی در میان است و لطیف، چرا که باید این چهره رنگارنگ را با دقت، انصاف و ظرافت به جهانی معرفی کنیم که گاه تنها بخشی کوچک از تصویر ما را می‌بیند.
صالحی، حضور بیش از شصت ایران‌شناس برجسته از ۲۴ کشور جهان را در اجلاس بین‌المللی ایران شناسی، نشانه عشق به فرهنگی دانست که ریشه در کهن‌ترین تمدن‌های بشری دارد و دلبستگی به کشوری که با وجود همه چالش‌ها، همچنان از پویاترین جوامع فکری و فرهنگی جهان است.
صالحی خطاب به مهمانان افزود: شما ایرانشناسان گرامی، در این سفر، ایران را نه در سطور کتاب، بلکه در چهره مردم، در لبخندها، در میهمان‌نوازی، در آوای موسیقی و رنگ هنر ایرانی لمس خواهید کرد.
وی بیان داشت: هر یک از شما، فراتر از یک پژوهشگر، سفیر فرهنگی ایران در جامعه خود هستید ، سخن ، مقاله ،درس و حتی گفت‌وگوهای روزمره شما، در شکل‌دهی به نگاه افکار عمومی و در آگاهی سیاست‌گذاران نسبت به ایران تأثیر دارد و شما می‌توانید میان مردم و دولت‌های خود با ایران پلی بر ستون‌های حقیقت، انصاف و تجربه دست‌اول بسازید.
صالحی اذعان کرد: در روزگاری که بخشی از رسانه‌های جهانی تصویری ناعادلانه از ایران ارائه می‌کنند، سفر شما فرصتی است تا این تصویرهای نادرست را به چالش بکشید و واقعیت را آن‌گونه که دیده و تجربه کرده اید بازگو کنید، نه آن‌گونه که در قالب‌های از پیش‌ساخته تعریف شده است.
شایان ذکر است، اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی با رویکرد «شبکه‌سازی و حل مسئله» در حوزه ایران‌شناسی، امروز 24 آبان‌ماه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی آغاز شد. این رویداد با هدف شناسایی ظرفیت‌های مرتبط با ایران‌شناسی در جمهوری اسلامی ایران و با مشارکت نهادهایی به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و بنیاد ایران‌شناسی در شهرهای تهران و شیراز ادامه دارد. در کنار این اجلاس، نشست‌هایی تخصصی در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبایی و علم و فرهنگ با موضوع‌هایی همچون گردشگری، زبان فارسی، فناوری، میراث معنوی و تمدن ایران برگزار می‌شود.
انتهای پیام