به گزارش خبرنگار ایکنا، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی صبح امروز، یکشنبه 25 آبان در کنفرانس بینالمللی «حقوق بینالملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» با اشاره به سابقه اتهامزنیهای آمریکا و رژیم صهیونیستی اظهار کرد: رفتار و اقدامات این دو بازیگر در سالهای گذشته در هالهای از ابهام قرار داشت؛ ابهامی که منجر به مطرح شدن پروندههایی سنگین و مذاکراتی طولانیمدت شد.
به گفته وی، نتیجه این روند به شکلگیری توافق برجام انجامید و در چارچوب آن پذیرفته شد که پروندههای ادعایی درباره فعالیتهای هستهای ایران بسته شود.
اسلامی توضیح داد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز پس از اجرای توافق، رسماً این ادعاها را مختومه اعلام کرد و قرار شد ایران در کنار لغو تحریمها، در یک سازوکار نظارتی گستردهتر اما داوطلبانه حضور داشته باشد تا فرآیند اعتمادسازی تکمیل شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی تأکید کرد: بر اساس گزارشهای رسمی آژانس، ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بود اما طرفهای مقابل، جز در مقاطعی بسیار کوتاه، هیچ ارادهای برای اجرای تعهداتشان نداشتند.
وی افزود: در حالی ایران تحت شدیدترین سطح بازرسیها و نظارتهای بینالمللی قرار داشت، کشور هدف عملیات خرابکارانه و حملات مستقیم نیز شد؛ حملاتی که نه شورای امنیت و نه آژانس حاضر به محکومیت آنها نشدند. حتی روزی که یکی از حملات انجام شد، بازرسان آژانس قرار بازرسی در همان تاریخ داشتند.
اسلامی با انتقاد از سوءاستفاده برخی کشورها از «ساختار منسجم» آژانس، گفت این رفتارها مانع عمل حرفهای و بیطرفانه این نهاد میشود. در وین پیشنهاد ایران برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هستهای تحت نظارت آژانس مطرح شده بود اما ایالات متحده با آن مخالفت کرد؛ در حالی که چنین تصمیمی میتواند برای همه کشورها جنبه امنیتی داشته باشد.
معاون رئیسجمهور با بیان اینکه هدف اصلی این حملات از میان بردن ظرفیتهای ملی ایران در حوزه دانش و فناوری هستهای بوده است، تصریح کرد: ایران برای حفاظت از نیروهای متخصص و تأسیسات خود تدابیر گستردهای اتخاذ کرده بود تا حادثهای برای مردم و کارکنان رخ ندهد اما حتی اصابت به یک ساختمان آزمایشگاهی که تجهیز آن با همکاری آژانس انجام شده بود، به اعتبار سازمان انرژی اتمی و حتی اعتبار آژانس صدمه زد.
وی با تأکید بر اینکه هیچ کشوری به اندازه ما تحت فشار پادمانی قرار نگرفته است، توضیح داد: با وجود اینکه سهم ایران از تأسیسات ثبتشده هستهای جهان تنها حدود ۳ درصد است، تقریباً ۲۵ درصد تمام بازرسیهای آژانس در ایران انجام میشود و حدود ۸۰ درصد منابع پادمانی نیز در کشور صرف میشود.
اسلامی همچنین به خلأهای اساسنامه آژانس اشاره کرد و گفت: در بند ۶۸ این سند تنها درباره مواجهه با حوادث طبیعی توضیحاتی ذکر شده اما در برابر حملات نظامی سکوت وجود دارد.
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه محدودیتهای ناشی از قطعنامه ۲۲۳۱ اکنون پایان یافته، افزود: بر اساس این قطعنامه ایران محدودیتهایی را برای ایجاد اعتماد در قبال لغو تحریمها پذیرف، اما چون طرف مقابل تعهدات خود را انجام نداد، بازگشت ایران از تعهدات هستهای حق طبیعی کشور بوده است.
وی گفت: در ساختار حقوقی موجود، تنها ایران زیر نظارت آژانس قرار دارد اما برای طرف مقابل هیچ ناظر و ضمانت اجرایی پیشبینی نشده است و همین مسئله باعث شکلگیری یک روند یکطرفه شده است.
اسلامی با تأکید بر ضرورت تدوین یک سازوکار ویژه و مشخص برای شرایط جنگی گفت: با توجه به تهدیدات فعال علیه ایران، لازم است آژانس مدل جدیدی را برای کشورهای درگیر تنش و جنگ بپذیرد. تا تدوین این مدل، تعهد ایران تنها به آن چیزی است که در پادمان و اساسنامه آژانس ذکر شده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین گفت: این نوع حملات و فشارها منحصر به ایران نیست و امکان دارد هر کشوری در آینده با چنین وضعیتهایی روبهرو شود. به همین دلیل باید از اعمال استانداردهای دوگانه جلوگیری کرد و اجازه نداد آژانس به ابزاری سیاسی تبدیل شود.
اسلامی در پایان درباره تأمین رادیودارو برای بیماران خاص گفت: سالانه حدود دو میلیون نفر در ایران از خدمات تشخیصی، تصویربرداری و درمانی مبتنی بر رادیوداروها بهرهمند میشوند. روند تولید و صادرات رادیودارو پایدار بوده و ادامه پیدا خواهد کرد.