آغاز بسیاری از جرایم تنها یک کلیک ساده است

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی پلیس فتای البرز، سرهنگ رسول جلیلیان، رئیس پلیس فتای البرز با اشاره به وابستگی روزافزون جامعه به فضای مجازی گفت: امروز اینترنت به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم تبدیل شده و طبیعی است که هر محیطی با این میزان گستردگی، هم فرصت‌هایی بزرگ در خود داشته باشد و هم تهدیدهایی که اگر نادیده گرفته شوند، می‌توانند خسارت‌های مالی و حتی روانی قابل توجهی برای کاربران ایجاد کنند.

وی معتقد است اغلب کاربران تصور می‌کنند قربانی شدن در جرایم سایبری موضوعی دور از ذهن است، در حالی که طبق بررسی‌های پلیس فتا، در بسیاری از پرونده‌ها، افراد تنها با یک کلیک ساده یا بی‌توجهی کوچک، مسیر وقوع جرم را برای مجرمان هموار کرده‌اند.

جلیلیان با اشاره به افزایش چشمگیر بدافزارها، صفحات جعلی و لینک‌های فریبنده در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها گفت: روش‌های کلاهبرداری هر روز پیچیده‌تر می‌شود، اما نقطه شروع بسیاری از آن‌ها همچنان یک پیام مشکوک، یک لینک ناشناس یا فایلی است که بدون بررسی باز می‌شود. کاربران باید بدانند که فضای مجازی دقیقاً همان جایی است که اعتماد بی‌جا می‌تواند تبدیل به آسیب شود.

وی افزود: در بسیاری از پرونده‌های اخیر مشاهده کردیم که افراد به‌دلیل ناآگاهی نسبت به پیام‌های جعلی، اطلاعات حساب بانکی، گذرواژه‌های شخصی یا حتی تصاویر خصوصی خود را در اختیار افراد ناشناس قرار داده‌اند. این داده‌ها بعدها برای اخاذی، سوءاستفاده مالی یا ایجاد مزاحمت‌های متعدد مورد استفاده قرار گرفته است.

رئیس پلیس فتای البرز در ادامه رمز عبور را مهم‌ترین سد امنیتی معرفی کرد و گفت: رمز عبور، حریم خصوصی هر کاربر است و نباید حتی با نزدیک‌ترین افراد نیز به اشتراک گذاشته شود. رمزهای ساده مثل تاریخ تولد یا نام فرزند، بیشترین آمار نفوذ را در پرونده‌ها به خود اختصاص داده‌اند. کاربران باید گذرواژه‌های طولانی، ترکیبی و غیرقابل حدس انتخاب کنند و مهم‌تر از آن، احراز هویت دو مرحله‌ای را فعال کنند، چراکه این قابلیت، احتمال نفوذ را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد.

وی یادآور شد: بسیاری از مجرمان سایبری نه با حملات پیچیده، بلکه با حدس زدن رمزهای ساده یا استفاده از اطلاعات منتشرشده در صفحات شخصی کاربران اقدام به سوءاستفاده می‌کنند. وقتی کاربری در پروفایل خود نام کامل، تاریخ تولد، نام فرزند، محل زندگی و بسیاری از اطلاعات دیگر را بدون محدودیت منتشر می‌کند، درواقع به مجرم فرصت می‌دهد تا یک پازل امنیتی را کامل کند.

این مسئول با هشدار درباره انتشار بی‌رویه اطلاعات شخصی در فضای عمومی گفت: فضای مجازی جایی نیست که بتوان همه جنبه‌های هویتی را بدون محدودیت در آن منتشر کرد. بسیاری از پرونده‌هایی که منجر به مزاحمت، اخاذی یا جعل هویت شده‌اند، از همین داده‌هایی آغاز شده‌اند که خود کاربر در دسترس عموم قرار داده است.

به گفته وی، شماره تلفن، نشانی منزل، تصاویر خانوادگی، مدارک هویتی، کارت‌های بانکی و… از جمله اطلاعاتی هستند که نباید بدون آگاهی از پیامدهای احتمالی در اختیار دیگران قرار گیرند.

جلیلیان با تأکید بر نقش آموزش و آگاهی در کاهش جرایم سایبری اظهار کرد: هیچ نرم‌افزاری، هیچ ابزار امنیتی و هیچ سامانه‌ای به‌اندازه آگاهی کاربر نمی‌تواند مؤثر باشد. اگر کاربران اصول ساده‌ای مانند جلوگیری از باز کردن فایل‌های ناشناس، استفاده از گذرواژه پیچیده، پرهیز از نصب برنامه‌های غیرمعتبر و عدم اعتماد به صفحات تبلیغاتی را رعایت کنند، درصد قابل توجهی از جرایم سایبری کاهش خواهد یافت.

این مسئول افزود: یکی از مشکلات اصلی ما این است که کاربران غالباً بعد از وقوع حادثه به پلیس مراجعه می‌کنند، در حالی که اگر پیش از آن اصول اولیه را رعایت می‌کردند، احتمال وقوع جرم بسیار پایین‌تر بود.

رئیس پلیس فتای البرز همچنین با اشاره به فعالیت مداوم مرکز فوریت‌های سایبری گفت: سامانه ۰۹۶۳۸۰ به‌صورت شبانه‌روزی فعال است و کارشناسان ما در هر ساعت از شبانه‌روز آماده پاسخگویی به مشکلات کاربران هستند. حتی در روزهای تعطیل نیز تیم‌های رصد و پاسخگویی در حالت آماده‌باش قرار دارند تا کوچک‌ترین فعالیت مجرمانه از دید پلیس پنهان نماند.

جلیلیان در پایان تأکید کرد: امنیت در فضای مجازی موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. همان‌طور که در زندگی واقعی برای محافظت از خانه و حریم خصوصی از قفل، دوربین و روش‌های حفاظتی استفاده می‌کنیم، در جهان دیجیتال نیز باید به همان اندازه برای محافظت از اطلاعات خود حساس باشیم. امنیت یک انتخاب است و کاربران باید این انتخاب را با جدی گرفتن توصیه‌های پلیس و رعایت اصول ایمنی، برای خود و خانواده‌شان تضمین کنند.