در ابتدای این مراسم، مهدی ابراهیم‌زاده، معاون دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای طی سخنانی بیان کرد: بی‌تردید آنچه انسان‌ها را از میراث فرهنگی و معنوی خود بهره‌مند می‌سازد، زبان و ادبیات است؛ چراکه این دو، خاستگاه شکل‌گیری اسطوره‌ها و روایت‌های ملی بوده و آن‌ها را در گذرگاه‌های مختلف تاریخ ماندگار می‌کند. اهتمام به زبان، ادبیات و کتاب در حقیقت اهتمام به تصویر پایدار و ماندگار ملت‌هاست.
وی اظهار کرد: همان‌گونه که فردوسی در شاهنامه با خلق قهرمانانی چون رستم و ترسیم نبردهای او در برابر دشمنان ایران، هویت ملی ایرانیان را تثبیت کرد، در روزگار معاصر نیز ادبیات جهاد و مقاومت قهرمانان و اسطوره‌های حقیقی عصر ما را که در برابر ظلم و استکبار جهانی ایستادگی کرده‌اند، به تصویر می‌کشد.
وی افزود: این تصویر واقعیتی عینی و تجلی تولد دوباره ایران الهی در امتداد عظمت و اقتدار انقلاب اسلامی است؛ نه همانند ملی‌گرایی دوره پهلوی که محصول پروژه‌ای ساختگی برای تقابل با اسلام و به حاشیه راندن هویت اسلامی بود. ایران مستقل و مقتدر امروز علیرغم تمسخر و کارشکنی مدعیان قدرت در منطقه از دفاع در برابر زورگویی‌ها و پرداخت هزینه‌های آن هراسی ندارد.
ابراهيم‌زاده ادامه داد: این ایران قهرمان همچون جوانمردان حماسه‌های پهلوانی در مواجهه با قدرت‌های ستمگر و در حمایت از ملت‌های مظلومی چون مردم غزه تردیدی به خود راه نمی‌دهد، بلکه استوار می‌ایستد و آرمان‌های خود را بی‌آنکه لکنتی در بیان داشته باشد، آشکارا اعلام می‌کند. این تصویر حقیقی و الهام‌بخش، امروز زنده است و ملت‌های عدالت‌خواه و آزادی‌طلب منطقه و جهان را به حرکت وامی‌دارد.
وی بیان کرد: از این منظر آثاری همچون تب ناتمام، خانوم ماه و همسفر آتش و برف اسطوره‌های معاصر را در برابر دیدگان مخاطب می‌گشایند و هویت حقیقی ایرانِ برآمده از انقلاب اسلامی را در دوره جدید بازمی‌نمایانند؛ هویتی که پرتوافشانی آن فراتر از مرزهای جغرافیایی ایران بوده و الگویی الهام‌بخش برای ملت‌های عدالت‌طلب در برابر استکبار جهانی فراهم کرده است.
ابراهیم‌زاده بیان کرد: این آثار یادآور هویت اصیل و حقیقت وجودی ما هستند؛ هویتی برخاسته از عشق و ایمان، صبر و دانایی، تلاش خستگی‌ناپذیر و امید به آینده. با اتکای به این ویژگی‌ها و با الهام از قهرمانان این روایت‌های شگفت اما واقعی، می‌توانیم بر دشواری‌ها و مشکلات فائق آییم و آینده‌ای روشن برای ایران بسازیم.
وی تصریح کرد: اهتمام دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای به انتشار آثار مرتبط با این حوزه که امروز در قالب بیست‌ویکمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت و در چارچوب رویداد ملی «قهرمان» برگزار می‌شود، استمرار بخشی از دغدغه دینی معظم‌له در تقویت بنیان‌های فرهنگی ملت ایران است؛ بنیان‌هایی که استحکام آن‌ها می‌تواند کشور را در برابر تندباد حوادث روزگار پایدار نگاه دارد.
بانوان رهبران نهضت ما هستند و ما دنباله‌روی آنان
در ادامه، علیرضا مختارپور، نویسنده حوزه مقاومت نیز طی سخنانی اظهار کرد: بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در اردیبهشت سال ۱۳۵۸ فرمودند: «بانوان رهبران نهضت ما هستند و ما دنباله‌روی آنان» همچنین، در اردیبهشت ۱۳۸۹، رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید کردند: «چه در حادثه بزرگ انقلاب و چه در آزمون سنگین هشت سال دفاع مقدس نقش مادران و همسران مجاهدان اگر سنگین‌تر و دردناک‌تر نبود، کمتر نیز نبود».
وی ادامه داد: در چنین انقلابی هنگامی که دشمن به پشتوانه استکبار جهانی به سرزمین ایران هجوم آورد، زنان ایران با شجاعت و صلابت وارد میدان شدند. ۵۰۰ نفر از زنان در مبارزه مستقیم با دشمن به شهادت رسیدند و در مجموع شش هزار و ۸۴۲ زن در طول دفاع مقدس در مناطق مختلف کشور شهید شدند. همچنین پنج هزار و ۷۳۵ زن در این دوران به مقام جانبازی نائل آمدند و ۱۷۱ زن نیز به اسارت دشمن درآمدند. افزون بر این، هزار و ۳۳۷ مادر شهید، ۶۱ هزار و ۵۲ همسر شهید و بیش از ۳۱۷ هزار بانوی ایرانی همسر جانباز، بخش مهمی از سرمایه انسانی و معنوی دفاع مقدس را تشکیل می‌دهند.
مختارپور تصریح کرد: براساس پژوهش‌های انجام‌شده درباره نقش زنان ایران‌زمین در دوران دفاع مقدس، بیش از ۳۰ نوع فعالیت در سه عرصه «جبهه»، «پشت جبهه» و «فعالیت‌های فرهنگی» قابل شناسایی است. پیش از این در سه مقاله منتشر شده به مناسبت رونمایی‌های مختلف از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی، به ابعاد گوناگون نقش‌آفرینی بانوان ایرانی در انقلاب اسلامی پرداخته شده است.
وی با اشاره به مقالات مورد نظر گفت: مقاله نخست مقاله «حدیث زینبی مادران ایرانی» با موضوع نقش زنان از پیش از نهضت مشروطه تا دوران دفاع مقدس. دوم، مقاله «بانوان سرزمین دین و آیین» درباره ابعاد گوناگون فعالیت‌های زنان در پشتیبانی از جبهه‌ها و سوم، مقاله «حق کرامت الهی زن» با محوریت تبیین نقش ماندگار و تاثیرگذار زن در جامعه و تاریخ از منظر رهبر انقلاب اسلامی.
مختارپور بیان‌کرد: اکنون مقاله حاضر در ادامه و تکمیل مباحث پیشین با موضوع «روایتگری زنان از دفاع مقدس» ارائه می‌شود. در این نوشتار ضمن تبیین اهمیت و ضرورت ثبت و انتشار خاطرات و آثار دفاع مقدس و اشاره به تلاش دشمن برای تحریف و فراموش‌سازی آن به نقش هدایت‌ها و حمایت‌های رهبر انقلاب اسلامی در رشد کمی و کیفی آثار ادبی دفاع مقدس پرداخته شده است. همچنین، با استناد به تقدیرهای ایشان، حضور فعال زنان راوی و نویسنده با عنوان لطیف مادران و همسران شهدا مورد بررسی قرار گرفته و جلوه‌های لطافت و عمق معنوی قلم بانوان نویسنده این حوزه تبیین شده است.
وی تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ درباره این آثار فرمودند که این کتاب‌های خاطرات مربوط به دوران دفاع مقدس بسیار باارزش است. بانوان در این عرصه بسیار فعال هستند و نویسندگان برجسته‌ای در میان آنان حضور دارند. آثار زیادی از آنان مطالعه می‌کنم. همچنین، در هشتم مهر ۱۳۹۷ فرمودند که این کتاب‌ها از نظر تصویرپردازی و دیگر عناصر ادبی در شمار آثار بسیار خوب قرار می‌گیرند. رمان نیستند، اما خاطره‌هایی زیبا و اثرگذارند.
مختارپور بیان کرد: شایان ذکر است که در سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۴ از میان آثار دفاع مقدس که رهبر معظم انقلاب اسلامی آن‌ها را مورد مطالعه یا تقریظ قرار داده‌اند، ۲۰ عنوان به قلم بانوان نوشته شده است. این مقاله همزمان با مراسم حاضر در پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر رهبر انقلاب اسلامی منتشر می‌شود. آنان که دست دل را به مهر زینبی و خدیجه‌صفتی گرفتند، امروز اسوه‌های صبر، عشق و ایثارند؛ قهرمانان بانوی ایران اسلامی.
در ادامه، همسر سپهبد شهید غلامعلی رشید نیز طی سخنانی بیان کرد: حوادث اخیر یکی از مقاطع پرافتخار و عزتمند تاریخ ایران را رقم زد؛ وقایعی که در مدتی کوتاه اما با پیام‌هایی بلند و اثرگذار می‌تواند منشأ برکات بزرگ و مستمر برای جبهه مقاومت باشد. گاهی براساس آیات و روایات می‌بینیم که خداوند جان انسان را چنان گرامی می‌دارد که آن را تنها به قیمت بهشت می‌خرد. حدیثی زیبا از امام موسی کاظم(ع) می‌فرماید: «اِنَّ اَبدانَکُم لَیسَ لَها ثَمَنٌ اِلّا الجَنّة؛ بدن‌های شما قیمتی جز بهشت ندارد. آن را به بهایی کمتر نفروشید». شهدا این حقیقت را با جان خویش انتخاب کردند و جایگاه آنان جایگاه مقتدرانه اهل بهشت است.
تفکر جهادی
وی افزود: اما این مسیر چگونه شکل می‌گیرد؟ آنچه امروز به عنوان بزرگداشت شهدا برگزار می‌شود، پاسداشتی است از آن راه نورانی که بیش از ۲۵ سال است رهبر انقلاب اسلامی آن را «تفکر جهادی» نامیده‌اند؛ تفکری که بسیاری را به عمل رساند، اما شهدا با خون خویش آن را به اوج رساندند.
وی اظهار کرد: بی‌شک محور اصلی خانواده که پایه جامعه است، بر دوش زنان قرار دارد؛ مادران و همسرانی که ستون خیمه خانواده‌اند. امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها بر نقش بی‌بدیل زن در انقلاب و دفاع مقدس تأکید کرده‌اند. ایشان فرموده‌اند که در انقلاب، زنان پیشتاز بودند. در مشهد بانوان پیش از مردان در تظاهرات حضور یافتند. شهید مطهری در یک مصاحبه اشاره می‌کند که یکی از علل اصلی پیروزی انقلاب سال ۵۷، حضور گسترده و جدی زنان در میدان مبارزه بود.
همسر شهید رشید گفت: در طول تاریخ نیز زنان حضوری تعیین‌کننده داشته‌اند؛ هرچند گاه این حضور را برخی پررنگ‌تر و برخی عمداً کم‌رنگ جلوه داده‌اند، اما واقعیت آن است که نقش مادران در تربیت نسل‌ها نقشی انکارناپذیر است. بسیاری از مادران شهدا، گرچه گمنام مانده‌اند، اما همان راهی را رفته‌اند که زنان بزرگی همچون «خانم دباغ» پیمودند؛ زنانی که به‌حق سمیه‌های زمان خویش بودند.
وی بیان کرد: در این مسیر الگوی کامل زن در تاریخ، حضرت صدیقه طاهره(س) است؛ الگویی نه‌تنها برای زنان مسلمان، که برای همه انسان‌ها. ایشان پرچمدار جبهه حق و مقاومت بودند؛ همان‌گونه که نخستین روایتگر وقایع پس از سقیفه بودند. روایت خطبه فاطمیه در مسجدالنبی را حضرت زینب(س) نقل کرده است؛ بانویی که بعدها در کاخ یزید خطبه‌ای ایراد کرد که تاریخ را به تعظیم واداشت. اگرچه مانند مادر، پهلوی جسمش شکسته نشد، اما پهلوی روحش جراحاتی عمیق دید و در عین حال استوار ایستاد.
وی افزود: امروز نیز بانوان بسیاری با تأسی به حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س)، در کنار رهبری حکیم و فرزانه انقلاب، پرچم غیرت، علم و بصیرت را برافراشته نگاه داشته‌اند تا پایان تاریخ؛ تاریخی که به ظهور حضرت ولی عصر(عج) ختم خواهد شد. این مسیر البته با زخم‌ها و جراحت‌های روحی همراه است، اما مأموریت زنان در این راه، مأموریتی بزرگ و تاریخ‌ساز است.
تربیت نسل آینده؛ از مهمترین وظایف زنان
وی تصریح کرد: تربیت نسل آینده، یکی از مهمترین وظایف زنان است. بارها به شاگردان خود گفته‌ام که اگر مدیری در انجام وظیفه کوتاهی کند، ریشه این کاستی را می‌توان در تربیت نادرست جست‌وجو کرد. اگر مادری بتواند فرزندی تربیت کند که هنگامی به مسئولیت رسید، دستش در جیب دیگری نرود و وظیفه‌اش را به‌درستی انجام دهد، آن‌گاه راه حقیقی را محقق ساخته و در مسیری گام برداشته که حضرت صدیقه طاهره(س) ترسیم کرده‌اند. بانوان شهدا نمونه بارز این تربیت هستند.
وی ادامه داد: به همه خواهران عزیز چه آنان که نسبت خانوادگی با شهید دارند و چه آنان که چنین نسبتی ندارند، عرض می‌کنم که مسئولیت روایتگری چه از طریق گفتار چه نوشتار چه رسانه و چه تربیت نسل آینده، بر دوش همگی ماست. اگر این وظیفه را به بهترین شکل انجام دهیم، مأجور خواهیم بود و امیدوار به رحمت الهی.
وی بیان کرد: در پایان امید داریم که با توسل به حضرت زهرا(س)، توفیق تربیت نسلی را پیدا کنیم که پرچمدار آینده باشد؛ نسلی که در سایه عمر با برکت رهبر معظم انقلاب پرچم را به دستان صاحب اصلی‌اش حضرت ولی عصر(عج)، تقدیم کند و چه زیباست آن روایت پیامبر اکرم(ص) که فرمودند: «اگر همه نیکی‌ها در قامت انسان تجسم یابد، فاطمه(س) از آن برتر است». این سخن برای ما مسئولیتی سنگین است؛ مسئولیتی برای تربیت فرزندانی که منشأ خیر و کرامت برای جامعه باشند.
وی اظهار کرد: گونه‌های فراوانی از این تربیت در میان خانواده‌های شهدا دیده می‌شود. فرزند شهید من یه عنوان یکی از روحانیون متعهد که بیش از 15 سال در روایت و میدان نبرد حضور داشت، خود را تنها «شیخ عباس» معرفی می‌کرد، بی‌آنکه حتی یک‌بار از نام پدر شهیدش برای حل مشکلات یا کسب جایگاه استفاده کند. این، اوج عزت، تربیت و صداقت است.
در ادامه این مراسم و با حضور خانواده شهیدان حسین دخانچی، شیرعلی سلطانی و سعید قهاری، تقریظ رهبر معظم انقلاب اسلامی بر کتاب‌های تب ناتمام، خانوم ماه و همسفر آتش و برف قرائت شد.
کتاب «تب ناتمام» زندگی شهلا منزوی، مادر جانباز قطع نخاع، شهید حسین دخانچی از قم را روایت می‌کند. زهرا حسینی مهرآبادی نویسنده کتاب و انتشارات حماسه یاران، ناشر آن است.
متن تقریظ رهبر انقلاب به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
تصویر روشنی از درد و رنج جانگداز یک جانباز قطع نخاع و اندوه و تلاش بی‌پایان مادر صبور و پرتحمل و دیگر کسانش در این کتاب ارائه شده است.
به راوی و نویسنده باید آفرین گفت.
سلام خدا بر حسین دخانچی شهید و بر مادر بردبار و داغدارش. دی ۱۴۰۰
در ادامه و با حضور حجت‌الاسلام محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر مقام معظم رهبری، عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و چند نفر از مسئولان حاضر از خانواده شهدای گران‌قدر ایران اسلامی همچون همسر شهید رشید، خانواده شهید دخانچی، شهید سلطانی و شهید قهاری تجلیل شد. همچنین، در ادامه از عوامل، نویسندگان، انتشارات و دست‌اندرکاران انتشار کتاب‌های خانوم‌ماه، تب‌ناتمام و همسفر آتش و برف نیز تجلیل و قدردانی شد.
انتهای پیام