وی ادامه داد: یاد مسجدالاقصى، ذهن را به‌طور طبیعی به سوی بنی‌اسرائیل می‌برد و یاد بنی‌اسرائیل نیز به نام برجسته‌ترین پیامبر این قوم، یعنی موسی کلیم‌الله(ع) پیوند می‌خورد. از همین‌رو آیه می‌فرماید:«وَآتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ؛ به موسی کتاب عطا شد».
صاحب تفسیر مشکاة بیان کرد: تعبیر «آتَینا» در لسان قرآن، نشانه نعمتی عمومی است که باید در اختیار امت قرار گیرد؛ در حالی‌که «أعطى» به عطای اختصاصی اشاره دارد. به همین دلیل در مورد قرآن نیز آمده است:«وَآتَیْنَاکَ سَبْعًا مِنَ الْمَثَانِی؛ زیرا قرآن هدایت برای همه انسان‌هاست، نه موهبتی شخصی».
انصاری افزود: «الکتاب» در این آیه، به کتاب خاص موسی(ع) اشاره دارد؛ همان کتابی که در آیات دیگر از آن با عنوان تورات یاد شده و اساس هویت دینی قوم یهود را شکل می‌دهد. ادامه آیه می‌فرماید:«وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِی إِسْرَائِیل؛ این کتاب برای هدایت بنی‌اسرائیل قرار داده شد».
وی تصریح کرد: این بیان، ماهیت قومی و مخاطب‌محور بودن رسالت موسی(ع) را روشن می‌سازد. پیامبران الهی معمولاً مخاطبان مشخص داشتند؛ در مقابل، پیامبر اسلام(ص) با خطاب «یَا أَیُّهَا النَّاس» به‌عنوان پیامبری جهانی معرفی شده است:«وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا کَافَّةً لِلنَّاس؛ از همین مبنا، قرآن پس از پایان دوران رسالت‌های پیشین، تنها دین معتبر را اسلام معرفی می‌کند:«الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ… وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا».
صاحب تفسیر مشکاة در ادامه گفت: «بنی‌اسرائیل» فرزندان اسرائیل، یعنی حضرت یعقوب(ع)، هستند. «اسرائیل» در زبان به معنای بنده مطیع و مجاهد راه خداست؛ لقبی الهی که بر یعقوب نهاده شد. او دوازده پسر داشت که از آنان با عنوان «اَسْباط» یاد می‌شود و قبایل بنی‌اسرائیل از همین دوازده نسل شکل گرفت. ده تن از یک مادر و دو تن، یعنی یوسف و بنیامین، از مادری دیگر بودند. مادر این دو فرزند در هنگام زایمان درگذشت و نام «بنیامین» در برخی نقل‌های عبری به معنای «مصیبت‌دیده» تفسیر شده است.
انصاری افزود: در کاربرد قرآنی، «اسرائیل» لقبی قدسی و محترم است؛ هرچند در ادبیات سیاسی معاصر، این واژه بر اثر شکل‌گیری رژیم غاصب صهیونیستی معنای منفی یافته است.
انتهای پیام