اما پس از چند دهه پر افتخار چهرههای قرآنی کشورمان در عرصههای بینالمللی به حکم فرمایش علوی قدر الرجل علی قدر همته قاطبه قاریان و کارگزاران قرآنی سرزمین سلمان فارسی تا تفوق مطلق خود بر قله تلاوت جهان اسلام از تلاشهای مجاهدانه و خالصانه خود دست نخواهند کشید.
این امر قطعا بر بسترسازی هوشمندانهای متوقف است که زمینهساز نوآوریهای پر دامنه استعدادهای قرآنیمان شود و عصر طلایی قرائت قرآن جمهوری اسلامی را رقم زند. گو اینکه پیمودن صحیح و سریع این مسیر باید با نصبالعین قرار دادن تجارب مثبت و منفی گذشته پر افتخار جامعه قرآنی قرین و همراه شود.
نوآوری در سبک و آفرینشهای موسیقایی یک قاری به مثابه یک هنرمند دینی لوزام مختلفی دارد که میتوان از آن به لوزام فردی نهادی و مردمی تعبیر کرد و محورهای قابل پیجویی آن در راستای نیل به آفرینشگری هنرورانه قاریان ایرانی را به شرح ذیل معرفی کرد.
1- قاریان ایرانی باید ضمن تمسک به آموزه قرآنی الیه یصعد الکلم الطیب والعمل الصالح یرفعه که خیرگزینی و عمل صالح را غایت عمل مومنانه معرفی میکند با مرور تجارب موفق؛ پیشرفتهای جهشگونه پیشین و افزایش خودباوری خود استبعادی برای رقم زدن یک عصر طلایی تلاوت جمهوری اسلامی قائل نشده و اساتید و داوران قرآنی نیز در بسط این روحیه خودباوری بکوشند.
2- فراروی از کلیشههای تلاوت و عدم تمرکز صرف بر حوزه مسابقاتی باید به سان یک امتیاز برای قاری قرآن تلقی شده و بدون تنگ نظری در ارزیابی فنی قرار لحاظ شود.
3- تلاش در جهت بهرهوری مشروع و مطلوب از ظرفیتهای موسیقی ایرانی باید از سوی متخصصان امر تلحین و تنغیم پیگیری و از سوی نهادهای قرآنی مورد حمایت مادی و معنوی قرار گیرد.
4- میتوان در فضای مسابقاتی کشور یا برنامههای ترویجی پر بینندهای مانند محفل جایگاه ویژهای برای قاریان مبدع در آییننامه و یا در قالب تعریف فروعی مجزا تعریف کرده و تشویق و ثبت فرازهای ابداعی را مطمح نظر قرار داد.
5- اما به باور راقم سطور مهمترین لازمه نیل به آفرینشهای ابداعی قاریان ایرانی ماهیتی نهادی و اجرایی دارد تا فنی و حرفهای.
6- تا زمانی که فضای فنی و معنوی تلاوت یک قاری در اوج دوران شکوفایی هنری و سبکسازی وی متاثر از لزوم رتبهآوری در فضای اضطراب آفرین مسابقات و تطبیق آییننامههای مرتبط با آن باشد، نمیتوان انتظار زیادی در خصوص ثبت سبکهای نوآورانه و جریانساز داشت گو اینکه عموم ابداعات در شاخههای مختلف هنری در فضاهایی شکل گرفتهاند که حداکثر تمرکز؛ طمانینه؛ ارتباط معنوی و رهایی از قیودات غیر ضرور را برای هنرمند فراهم آورده است.
7- از این منظر توسعه فضای تلاوت در جهت رسیدن به قله نوآوری مستلزم تغییر فضای ترویج به سوی کرسیهای تلاوت پر شمار در سراسر کشور است به گونهای که فضا برای عموم قاریان واجد نصاب لازم فراهم شده و فضای مسابقهای و امتیازات مرتبط با آن جای خود را به فضای ترویجی و تلاوتهای نوراورانه دهد؛ طبعا چنین امری معیارهای ارزشیابی یک تلاوت را از مولفههای مسابقاتی کنونی تغییر داده و با نگاهی موسع استعدادهای در شمار قرآنی کشور را در خدمت هدف والای مذکور جهتدهی خواهد کرد. به علاوه ذائقه مردمی و عمومی را هم در ارزیابیها دخیل خواهد کرد.
8- با کنار گذاشتن بخشی از استعدادهای بالقوه ترویج تلاوت به حکم مسیر ارزیابی ناکافی کنونی و حتی مجال اندک قاریان فعال در جریان معاصر تلاوت ایران در امر ابداع و نوآوری امید چندانی به عمومیسازی و توسعه فرهنگ استماع و انس با تلاوت حرفهای به سان پیشران اصلی نیل به قله تلاوت جهان اسلام نیست.
9- فعالسازی هر چند سریعتر کرسیهای تلاوت در اقصی نقاط ایران به صورت نظاممند و پایدار و سوق دادن نظام ارزیابی و حمایت مادی و معنوی قاریان به این حوزه به عنوان بدیل نظام لازم اما ناکافی مسابقات؛ الزام اصلی جهش جدی در امر تلاوت کشور است.
10- فرهنگ قرآنشنوی به توسعه مخاطب منجر شده و این مهم قاریان با استعدادهای متفاوت و نه الزاما مسابقهای را به محک معیارهای تخصصی عام پسند و غیر مضیق خواهد سپرد؛ در ادامه به یمن ایجاد فضای ایمن و امن و شانیت آفرین برای قاری؛ نوآوریهای پرشمار و هنرورانه را در بستر مخاطبان واقعی و فزونی یافته رقم خواهد زد.
11- ناگفته پیداست که ستارگان تلاوت مهد تلاوت کشور مصر در چنین بستری عصر طلایی تلاوت را رقم زدند و در فضای کشورمان نیز مجال نیافتن گسترده این زمینه بسیاری از قاریان بینالمللی را از نوآوری و مخاطب عام محروم کرده و بسیاری از استعداهای نوآورانه بالقوه را از فعلیت یافتن محروم کرده است.
12- برنامه محفل رمضانیه شبکه سوم سیما را میتوان نمونه جدی این رویه موفقیتآمیز تلقی کرد که با حذف فضاهای غیر متناسب با هنرآوری نوآورانه قاریان و موضوعیت دادن به مخاطب عام محقق شد.
13- امید است با منظور شدن لوازم فوقالذکر به ویژه لازمه اساسی اخیر شاهد تغییر موازنه ترویج تلاوت از تاکید موکد بر مسابقات به بسط کرسیهای تلاوت توسط نهادهای قرآنی باشیم تا غایت تفوق مطلق جامعه قاریان ایران در قله ابداع و نوآوری جهان اسلام در چشماندازی دست یافتنی و واقعگرایانه فراروی جامعه ایران اسلامی قرار گیرد.
انتهای پیام