مدیریت آرزوهای طولانی؛ نگاهی نو به خواستن‌‌های انسانی از منظر دین

به گزارش ایکنا، لیلةالرغائب، شبی است که آسمان گویی نزدیک‌تر می‌آید و زمین سبک‌تر می‌شود. شبی که فرشتگان، دستان دعا را بدرقه می‌کنند و دل‌های مشتاق، در سکوتی آمیخته با نور، آرزو‌های پاک خود را به درگاه بی‌نیاز عرضه می‌دارند. در چنین شبی، سخن گفتن از «آرزو» تنها یک بحث اخلاقی یا روان‌شناختی نیست؛ بلکه گفت‌وگویی است با حقیقتی که در ژرفای وجود انسان ریشه دارد.

آرزو، این جرقه پنهان در جان آدمی، اگر در مسیر درست هدایت شود، چراغ راه است؛ اما اگر افسارگسیخته و بی‌مرز شود، به «طول امل» بدل می‌شود؛ همان آفتی که در قرآن و روایات، سرچشمه غفلت، تباهی و دوری از حقیقت معرفی شده است؛ و درست در همین نقطه است که کتاب «مدیریت آرزو‌های طولانی(طول امل) از دیدگاه قرآن و احادیث»، چون راهنمایی روشن در تاریکی‌های نفس، رخ می‌نماید.

این اثر ارزشمند، نوشته مصطفی عباسی مقدم و سجاد اسحاقی مسکونی، سفری است هفت‌فصلی در سرزمین آرزو‌های انسان. نویسندگان با دقتی علمی و نگاهی تربیتی، ابتدا مفهوم آرزو و طول امل را با موشکافی کم‌نظیر می‌گشایند؛ سپس خواننده را به آیات قرآن می‌برند، جایی که خداوند از آرزو‌های فریبنده، غفلت‌زا و بی‌پایه سخن گفته است. در ادامه، روایات معصومان را فرا رو میگذارند؛ روایاتی که گاه طول امل را «امّ‌الرذائل» نامیده‌اند، زیرا انسانِ گرفتارِ آرزو‌های بی‌انتها، برای رسیدن به آنها از هیچ گناه و لغزشی دریغ نمی‌کند.

کتاب تنها به هشدار بسنده نمی‌کند. در فصل‌های میانی، ریشه‌های روانی، اجتماعی و اخلاقی طول امل را می‌کاود: از دلبستگی افراطی به دنیا تا غفلت از مرگ، از ضعف اراده تا ناآگاهی از ظرفیت‌ها و محدودیت‌های انسانی. سپس پیامد‌های این آفت را با زبانی روشن و مستند بیان می‌کند؛ پیامد‌هایی که نه‌تنها روح انسان را فرسوده می‌سازد، بلکه جسم، روابط، آرامش و حتی معنویت او را نیز می‌فرساید.

اما نقطه اوج کتاب، فصل‌هایی است که آرزو را از نو تعریف می‌کند. نویسندگان با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی و تجربه‌های انسانی، مرز میان «آرزو‌های طولانی» و «امید، بلندهمتی و آینده‌نگری» را ترسیم می‌کنند و نشان می‌دهند که آرزو اگر در چارچوب عقل، ایمان و برنامه‌ریزی قرار گیرد، نه تنها مذموم نیست، بلکه موتور حرکت انسان است. این نگاه، کتاب را از یک اثر هشداردهنده صرف، به راهنمایی عملی برای زندگی امروز بدل می‌کند.

در فصل پایانی، راهکار‌هایی اخلاقی و کاربردی برای مهار و هدایت آرزو‌ها ارائه شده است؛ راه‌هایی برای اینکه انسان در میان هیاهوی دنیا، آرزوهایش را پالایش کند، از دام بی‌پایانی رها شود و به خواستن‌های روشن، ممکن و الهی روی آورد. توصیه‌هایی نیز برای خانواده‌ها، جوانان، پژوهشگران و رسانه‌ها آمده تا این آموزه‌ها در متن جامعه جاری شود.

در شب لیلةالرغائب، شبی که آرزو‌ها به آسمان نزدیک‌ترند، این کتاب دعوتی است به بازنگری در خواستن‌ها؛ به پالایش دل از آرزو‌های دست نیافتنی و غیر عقلانی.

لازم به ذکر است این کتاب که رتبه برتر در بخش تالیف کتاب جشنواره قرآن و عترت وزارت بهداشت را کسب کرده در انتشارات دانشگاه جیرفت منتشر شده است.