حال سؤالی که در اینجا مطرح میشود، این است که سومالیلند دقیقاً در کجا قرار گرفته و چرا رژیم صهیونیستی آن را به رسمیت شناخته است؟
در پاسخ به سؤال نخست باید بیان کرد، منطقه موسوم به سومالیلند، نام منطقهای خودمختار متشکل از پنج استان شمالی کشور سومالی است، بیش از ۶ میلیون نفر جمعیت دارد و اکثریت جمعیت آن را مسلمانان تشکیل میدهند. این منطقه یکی از نقاط کانونی ژئوپلیتیک در شاخ آفریقا بهشمار میرود و به لحاظ موقعیت ژئوپلیتیکی خود، اهمیت راهبردی فزایندهای در معادلات سیاسی، امنیتی و دریایی منطقهای و بینالمللی پیدا کرده است.
سومالیلند در امتداد ساحل جنوبی خلیج عدن و در نزدیکی تنگه راهبردی بابالمندب قرار دارد. برخورداری از ۷۴۰ کیلومتر خط ساحلی که مقابل سواحل جنوبی یمن واقع شده، این منطقه را به نقطهای کلیدی در مسیر دریای سرخ و کنترل مسیرهای اصلی کشتیرانی بینالمللی تبدیل کرده است.
از طرف دیگر، بندر بربره، مهمترین نقطه راهبردی سومالیلند محسوب میشود. این بندر اگرچه از معدود بنادر راهبردی شاخ آفریقا در نزدیکی تنگه بابالمندب است، با این حال، وضعیت حقوقی مبهم سومالیلند و شناسایینشدن آن در نظام بینالملل موجب شده تا ظرفیتهای راهبردی آن بهطور کامل مورد بهرهبرداری قرار نگیرد و بازیگران بینالمللی به جای آن، جیبوتی را پایگاه نظامی و لجستیکی خود انتخاب کنند.
در ادامه، با توجه به توضیحات مختصری که از سومالیلند داده شد، به اهداف رژیم صهیونیستی از شناسایی آن پرداخته میشود.
مقامات رژیم صهیونیستی در راستای به رسمیت شناختن سومالیلند، به برقراری روابط دیپلماتیک با آن اشاره کردهاند. از آنجا که اکثر جمعیت سومالیلند را مسلمانان تشکیل میدهند و از طرف دیگر، هدف از انعقاد پیمان ابراهیم نیز گسترش عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی و اسلامی است، بنابراین شناسایی سومالیلند و برقراری مناسبات نزدیک با آن از سوی این رژیم، به معنای پیوستن سومالیلند به پیمان ابراهیم و نزدیکی به تلآویو است و میتواند برگ برنده مهمی برای اسرائیل در عرصه سیاست خارجی تلقی شود.
یکی از اهداف مهم رژیم صهیونیستی از شناسایی گروهها و مناطق جداییطلب در منطقه، تجزیه کشورها یا تضعیف آنهاست. شناسایی سومالیلند از سوی این رژیم، فقط به منطقه یادشده منحصر نیست و مسبوق به سابقه است، بهطوری که رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۱۱، بهطور رسمی از جدایی بعضی از مناطق جنوبی سودان و تشکیل کشور سودان جنوبی استقبال کرد و نخستین بازیگری بود که آن را به رسمیت شناخت و از طرف دیگر، حمایت و استقبال از همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق در سال ۲۰۱۷ و حمایت از دروزیهای سوریه برای جدایی از حکومت مرکزی این کشور، از مهمترین مواردی است که تلاش رژیم صهیونیستی برای تجزیه کشورهای منطقه و تضعیف موقعیت ژئوپلیتیکی آنها را نشان میدهد.
اما مهمترین هدف رژیم صهیونیستی از شناسایی سومالیلند، نفوذ در این منطقه و نظارت اطلاعاتی بر مهمترین بازیگر معارض خود در دریای سرخ، یعنی انصارالله یمن است، زیرا همانطور که اشاره شد، با توجه به نزدیکی سومالیلند به خلیج عدن و تنگه بابالمندب، در صورت برقراری روابط دیپلماتیک رسمی میان رژیم صهیونیستی و سومالیلند، این امر میتواند امکان دسترسی این رژیم به تأسیسات نظامی یا حتی اجازه تأسیس یک پایگاه نظامی را از سوی مقامات سومالیلند به رژیم صهیونیستی محتمل کند و تحقق این امر موجب میشود تا این رژیم بتواند به مقابله با تهدیدات موشکی و پهپادی حوثیها و نظارت اطلاعاتی بر آنها به منظور مهار قدرتشان بپردازد.
به عبارت دیگر، تلآویو به دنبال آن است تا از طریق گسترش مناسبات نزدیک خود با سومالیلند، جای پای خود را در دریای سرخ و خلیج عدن محکم کند تا بتواند با کنترل انصارالله یمن و نفوذ اطلاعاتی در آن، این گروه را همانند بعضی از جریانهای محور مقاومت در شرایط خاص قرار دهد یا بهشدت تضعیف کند تا بتواند به مهار قدرت این جریان و در رأس آن ایران در منطقه بپردازد.
در طول یک سال گذشته، بارها موضوع کوچ اجباری یا انتقال ساکنان غزه به کشورهای دیگر، از سوی برخی از مقامات آمریکایی و اسرائیلی بهطور مستقیم و غیرمستقیم مطرح شده است. براساس گزارش روزنامه تایمز اسرائیل، رژیم صهیونیستی از طریق مذاکره با چند کشور آفریقایی نظیر رواندا، کنگو، اتیوپی و سومالی (سومالیلند) از آنها خواسته تا ساکنان غزه را بپذیرند.
اگرچه این درخواست تلآویو از سوی کشورهای یادشده مورد پذیرش قرار نگرفت، اما باز هم این احتمال وجود دارد که رژیم صهیونیستی از طریق برقراری روابط دیپلماتیک با جمهوری جداشده سومالیلند، به دنبال مطرحکردن دوباره این موضوع باشد. با این حال، موضوع کوچ اجباری ساکنان غزه به کشورهای دیگر با پیچیدگیهایی مواجه است و بهطور قطع نمیتوان گفت، این امر تا چه اندازه میتواند قابل تحقق باشد.
با این اوصاف، به نظر میرسد هدف اصلی و نهایی رژیم صهیونیستی از به رسمیت شناختن سومالیلند، پیگیری خواستههای جاهطلبانه و گسترش نفوذ سیاسی و ژئوپلیتیکی خود در خاورمیانه و شاخ آفریقا باشد.
انتهای پیام