به گزارش ایکنا، خداوند متعال در آیه 41 سوره مبارکه انفال مى‌فرماید: «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبَىٰ وَ الْيَتَامَىٰ وَ الْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ...؛ و بدانید که هر چه غنیمت گرفتید، یک پنجم آن براى خدا و رسول و از آن خویشاوندان [ او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است». این آیه که به آیه خمس معروف است، به نظر فقیهان شیعى نه تنها بر وجوب خمس غنایم جنگى دلالت مى‌کند، بلکه شامل هر گونه درآمد کسب نیز مى‌شود.
یکی از مسائل فقهی درباره خمس در رابطه با میت مطرح می‌شود. اگر ميّت وصيت کند که مقداری از دارايی او به عنوان خمس پرداخت شود يا ورثه يقين پيدا کنند که وی مقداری خمس بدهکار است، تا وصيت ميت و يا خمسی را که بر عهده دارد از ما ترک او ادا نکنند، نمی‌توانند در ترکه او تصرّف کنند. در ادامه پاسخ سه تن از مراجع به یک پرسش در این زمینه ارائه می‌شود.
سؤال:
فردی فوت کرده و دارای دو مغازه بوده که خمس یکی را داده است و دیگری را نداده است. آیا جواز تصرف ورثه در مغازه اول، منوط به پرداخت خمس مغازه دوم است؟ به عبارت دیگر اگر ورثه از پرداخت خمس مغازه دوم امتناع بورزند، در مغازه دیگر هم نمی‌توانند تصرف نمایند؟
پاسخ:
آیت‌الله خامنه‌ای:
به طور کلی ورثه قبل از اداء دین میت - من جمله خمس - حق تقسیم اموال او را ندارند.
آیت‌الله مکارم شیرازی:
باید خمس دومی را بپردازند تا بتوانند در اموال میت تصرف کنند.
آیت‌الله سیستانی:
خیر نمی‌توانند.
جمع‌آوری کننده: سیدنادعلی اولیایی