گام دوازدهم روزه‌داری؛ خدایا آسوده‌ام کن از هر آنچه از آن می‌ترسم

به گزارش ایکنا، امروز دوازدهمین روز از دومین ماه رمضانی است که دنیا شیوع کرونا را تجربه می‌کند. در دعای امروز در کنار تمام خصائل نیکویی که از خداوند طلب می‌کنیم، از او می‌خواهیم ما را از هر آنچه که از آن می‌ترسیم آسوده کند. دعا برای رفع این بلای جهانی که همه جهان را به ترس واداشته، یکی از دعاهایی است که تمام مسلمانان در این ماه رمضان آن را از باری تعالی مسئلت می‌کنند.

در دعای روز دوازدهم از خداوند مسئلت می‌کنیم:

«بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللهمّ زَیّنّی فیهِ بالسّتْرِ والعَفافِ واسْتُرنی فیهِ بِلباسِ القُنوعِ والکَفافِ واحْمِلنی فیهِ على العَدْلِ والإنْصافِ وامِنّی فیهِ من کلِّ ما أخافُ بِعِصْمَتِکَ یا عِصْمَةَ الخائِفین؛ خدایا زینت ده مرا در آن با پوشش و پاکدامنى و بپوشانم در آن جامه قناعت و خوددارى و وادارم نما در آن بر عدل و انصاف و آسوده‌ام دار در آن از هر چیز که می‌ترسم به نگاهدارى خودت اى نگه‌دار ترسناکان».

آيت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح دعای روز دوازدهم ماه رمضان آورده است: «اللّهمّ زَينّی فيهِ بالسّتْرِ والعَفافِ: خدايا روزی كن من را در ماه رمضان و به دو چيز زينت بده». ستر و عفاف؛ ستر يعنی اينكه گناهان مردم را مخفی كنم. به ما چه ارتباطی دارد كه فلانی عيب دارد؟ خوش به حال بنده‌ای كه به عيب خودش می‌پردازد و به عيب ديگران كاری ندارد. اگر رفيقت هم عيب دارد به كسی نگو. غيبت حرام است و عمل چهل روز را از بين می‌برد و اعمال خوب غيبت كننده را در نامه اعمال شخص غيبت شونده می‌نويسند.

خوبی‌های مردم را بيان كنيد. مثلاً درباره انقلاب، خوبی‌های آن را بيان كنيد. مراجع تضعيف انقلاب را جايز نمی‌دانند. اگر كسی پشت انقلاب حرف بزند و انقلاب را تضعيف كند و آمريكا بيايد، وضع ما بد می‌شود باز اگر خدای ناكرده انقلاب بد باشد آنها از بد، بدترند.

بهترين زينت‌ها

آنها كه به عيب ديگران كاری ندارند، بهترين زينت را دارند. حديث داريم خوش به حال كسی كه به عيب خود پرداخته به عيب ديگران كاری ندارد.

در ادامه دعا عفاف آمده است. عفاف يعنی اينكه گناه نكنيم و عفت نفس داشته باشيم كه گناه نكردن است. پس بيان نكردن گناه ديگران و داشتن عفاف اولين دعايی است كه در اين روز از خدا می‌خواهيم.

«واسْتُرنی فيهِ بِلباسِ القُنوعِ والكَفافِ؛ خدايا من را به دو چيز مستور كن؛ يكی لباس قناعت و ديگری كفاف». كفاف يعنی اينكه زندگی را بگذرانيم. اگر مال و ثروت زياد داشته باشيم گرفتار می‌شويم و اگر دستمان پيش كسی دراز باشد، ذليل می‌شويم. پس از خدا بخواهيم كه به اندازه كفاف زندگی به ما بدهد. قناعت هم به انسان عزت می‌دهد و كسی كه قناعت دارد خدا او را عزيز می‌كند.

«واحْمِلنی فيهِ على العَدْلِ والإنْصافِ وامِنّی فيهِ من كلِّ ما أخافُ؛ خدايا من را عادل كن و كاری كن انصاف داشته باشم و خدايا از هرچه كه من از آن می‌ترسم من را امان ده». اگر كسی ما را تهديد می‌كند به ما ايمنی بده كه كسی نتواند به ما تعرض كند.

در پايان دعا می‌گوييم «بعِصْمَتِكَ يا عِصْمَةَ الخائِفين؛ به عصمت و حفظ و نگهبانی خودت ای كسی كه خائفين و ترسناكان را نگهداری می‌كنی»، ای كسی كه هركه به تو متوسل می‌شود از او نگهداری می‌كنی، خدايا درباره ما اين دعاها را مستجاب بفرما!

حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام، نویسنده و پژوهشگر دینی در کتاب «نجوای روزه‌داران» در تفسیر دعای روز دوازدهم ماه رمضان آورده است:

زینت پیدا کردن به ستر و عفاف

در این فراز از خداوند طلب می‌‌‌کنیم که ما را به عیب‌پوشی و عفت نفس آراسته و زینت دهد، زیرا ستاریت و پرده پوشی از صفات حمیده الهی است و خداوند ما را نیز به عیب‌پوشی، دعوت کرده است. پیغمبر اکرم(ص) از خداوند درخواست کرد که روز قیامت، رسیدگی به حساب امتش را به خودش واگذار کند. خطاب شد: پیغمبرم! من بیشتر از تو به آنها مهربانم. امت تو در خفا گناه کرده است و من ستارالعیوبم؛ نمی‌خواهم تو هم که پیغمبرشان هستی، از گناهان آنها‌ آگاه شوی. من خودم به حساب آنها رسیدگی می‌کنم.

اما عفاف، به معنای پاکدامنی و خویشتن داری است و عفیف، کسی است که در برابر خواسته‌های نفسانی خود را حفظ کند. قرآن کریم از این ارزش انسانی و اسلامی، با واژه‌هایی چون عفاف یاد کرده است و یکی از ویژگی‌های مؤمنان راستین را پاکدامنی و عفاف می‌داند.

انواع عفت: ۱.عفت در فکر ۲.عفت در نگاه ۳. عفت در گفتار ۴.عفت در رفتار ۵.عفت در پوشش

موجبات عفاف: ۱.رضایت‏ به کفاف ۲.غیرت ۳.قناعت ۴.عقل.

پوشیدن لباس قناعت و لباس کفاف

ستر و لباس دونوع است: ۱.ستر و لباس ظاهری: لباسی است که عیوب ظاهری انسان (عورت و غیره) را با آن می‌پوشاند. ۲.ستر و لباس باطنی: لباسی که جلوی ذلت و خواری انسان را می‌گیرد و آن دو چیز است: ۱- قناعت ۲- کفاف از خداوند (کفاف یعنی راضی بودن به معاش، بقدری که زندگی انسان بگذرد) و در این دعا به آن دو چیز اشاره و از خداوند آن را طلب می‌کنیم.

قناعت در لغت، به معنای بسنده کردن به مقدار کم از کالای مورد نیاز و رضایت به چیزی است که نصیب شخص می‌شود. در علم اخلاق، قناعت در مقابل حرص به کار می‌رود. صفت قناعت موجب می‌شود که شخص به مقدار نیاز و ضرورت بسنده کند و زاید بر آن را نطلبد و در مقابل، صفت حرص موجب می‌شود انسان به گردآوری دارایی بیش از نیاز بپردازد. ریشه حرص، حب دنیاست و انسان را به جهت اشتغال به دنیا و گردآوری دارایی، از آخرت و عمل نیک بازمی‌دارد. 

برخورداری از عدل و انصاف

عدالت و انصاف از صفاتی است که همه انسان‌ها آن را گرامی داشته و در جوامع بشری ارزش دارند. عدل همان قانونی است که نظام عالم هستی بر محور آن می‌گردد و آسمان‌ها و زمین و همه موجودات با عدالت برپا هستند و جامعه انسانی نیز، که گوشه‌ای از عالم هستی است، نمی‌تواند از این قانون کلی جدا باشد، هرگونه انحراف و افراط و تفریط، تجاوز از حد و تعدی به حقوق جامعه خلاف عدالت است.

انصاف هم به معناى عدالت‌ورزى و اجراى قسط و اقرار به حقوق مردم و اداى آنهاست و این که هر خیرى را براى خود مى‌‌خواهم، براى دیگران هم بخواهم و هر زیان و ضررى که براى خود نمى‌پسندم، براى دیگران هم نپسندم. برخى از مردم در مقام سخن یا اداى شهادت، چنانچه منافع خود یا نزدیکان خود را در معرض خطر ببینند، به سادگى حاضر نیستند حقیقت را بگویند. مردى خدمت رسول خدا(ص) رسید و گفت: مرا از مکارم اخلاق آگاه کن. حضرت فرمودند: ۱.عفو کردن کسى که به تو ستم کرده است. ۲.پیوند با کسى که از تو بریده است. ۳.بخشش به کسى که تو را محروم کرده است. ۴.حق گویى، گرچه به ضرر خودت باشد. 

انواع انصاف: ۱.انصاف در سخن ۲.انصاف در عمل ۳.انصاف در قضاوت.

امان از آنچه از آن می‌ترسیم

انسان از بسیاری چیزها می‌ترسد، ولی شایسته است انسان از این بترسد که نقصی به ایمانش وارد بیاید. ترس از دیگران و ترس از امور دنیوی، ترس از اینکه فقیر یا مریض شوم یا اینکه دشمن بر ضد من کاری کند، اینها ترس‌هایی است که مذموم است. انسان، جز خدا نباید از چیز دیگری بترسد. «کُلِّ مَا أَخَافُ» هم که اینجا می‌گوییم، مقصود آن مواردی است که انسان بترسد ایمانش از دست برود، بترسد که در معصیت واقع شود یا بترسد که عاقبت به خیر نشود. چنین خوف‌هایی مطلوب است. با این همه می‌فرماید «خدایا! از هر چیزی که از آن می‌ترسم، مرا ایمن بدار و اطمینان خاطر به من عطا کن» اگر کمی دقت کنیم، می‌بینیم اهل انصاف و عدالت نیستیم و به جز رو سیاهی و شرمندگی چیزی در دست نداریم. پس باید از خداوند متعال بخواهیم که از فضل خود به ما ترحم کند و ما را ایمن گرداند و از مفاسد گناهان در دنیا و آخرت نجات دهد.