دعا خواندن و عبادت کردن بدون «حضور قلب» و «خشوع دل»، همانند جسم بدون روح است. همانگونه که جسم بدون روح حرکتی ندارد و انسان را از جا نمی‌کند و صعودی که باید بدهد نمی‌دهد، مبدأ صعودهای روحی و نوری در انسان حیات دل و حرکت قلب است. اگر قلب به هنگام عبادت و دعا غایب باشد (یعنی متوجه چیزهای دیگر باشد نه متوجه عبادت و دعا و مخاطب دعا)، در آن ، نیرویی برای صعود روحی به هم نمی‌رسد. و بطبع، صعود روحی و حرکت قلبی و فتح نوری برای انسان پدید نمی‌آید، و دل در وضعیت خاص گفتگو و مناجات با خدا قرار نمی‌گیرد. [ علامه حکیمی، جامعه سازی قرآنی؛ صفحه 210]