حکیم‌زاده در این نشست با ارائه گزارشی گفت: در راستای ارتقای کیفیت آموزش در دوره ابتدایی، برای مدیران طرح «مدرسه الگوی تراز» را داشتیم که در سه مرحله کشوری، استانی و منطقه‌ای اجرا شد. در این طرح سعی کردیم مدرسان کشوری، رابطان استانی و مدرسان منطقه‌ای را تربیت کنیم که آمار مربوطه قابل ملاحظه است. تاکنون در این برنامه که در تابستان امسال انجام شد، حدود ۷۰ هزار و ۳۲۹ مدیر مدرسه را در رابطه با سرفصل‌های تنظیم‌شده آموزش دادیم.
محرومیت‌زدایی از فضاهای آموزشی
وی افزود: یکی از اولویت‌های مهم دولت چهاردهم، محرومیت‌زدایی از فضاهای آموزشی است که شامل بازتعریف ۷۴۰۰ پروژه نوسازی مدارس و ایجاد فضاهای آموزشی جدید در سراسر کشور است؛ اما برنامه اصلی، بحث اصلاح واقعی در شیوه‌های آموزشی است که بارها بر آن تأکید شده است. برنامه تحولی که در معاونت ابتدایی در این زمینه اجرا کردیم، بر این اساس است که این تحول محقق نمی‌شود، مگر اینکه معلمانمان را متحول کرده و آموزش دهیم. بنابراین طرح «توانا» را برای توانمندسازی نیروی انسانی تعریف کردیم که شامل آموزش ۲۲۴ مدرس استانی در مشهد، برگزاری ۸۱۹ دوره منطقه‌ای و آموزش ۲۵ هزار و ۷۱۶ نفر از آموزگاران دوره ابتدایی در سراسر کشور است.
وی تصریح کرد: براساس باوری که به توانمندی معلمان داریم، ۹۹ نفر از برگزیدگان کشوری از ۳۲ استان و سه برگزیده چندپایه داشتیم که هفته گذشته در مراسمی از آنها تقدیر شد. این اقدام در راستای جریان‌سازی و ترویج این ایده بود که معلمان ما از توانمندی و خلاقیت لازم برخوردارند و در صورت فراهم شدن فرصت، می‌توانند دستاوردهای خود را ارائه دهند. در راستای همین توانمندسازی، در بستر فضای مجازی، شبکه اجتماعات یادگیری را اجرا کردیم که در آن حدود ۳۳۴ هزار معلم فرم‌های نیازسنجی را در سامانه پر کردند و در مجموع ۲۸۷ هزار نفر از کادر آموزشی شامل معلمان، معاونان و راهبران آموزشی در ۲۳ اجتماع یادگیری مشارکت داشتند. درواقع اجتماعات یادگیری، گروه‌های ۱۵ تا ۲۰ نفره از معلمان هستند که به تبادل تجربیات و تولید محتوا می‌پردازند. تاکنون 52 هزار و ۳۸۶ اثر در این اجتماعات بارگذاری شده است.
حکیم‌زاده ادامه داد: در راستای هدف دوم که توسعه عدالت و نصیب برابر آموزشی است، اقدامات و دستاوردهایی داشتیم که شامل پایش و ارزیابی شاخص‌های درونی عملکرد استان‌ها، ارائه کارنامه استانی و اعلام شاخص‌های اصلی است. براساس آخرین بررسی، ۲۳ درصد بهبود در نرخ تکرار پایه در دوره ابتدایی و کاهش نرخ تکرار پایه داشتیم. همچنین تعداد هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای عشایری از ۱۱۵ به ۱۱۹ افزایش یافت. سال گذشته ۳۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل جذب شدند و طرح «حامی» با برگزاری ۲ هزار و ۱۴۵ کلاس درس و یک هزار و ۳۵۲ کارگاه تابستانی در دو نوبت اجرا شد. در پایان، ۴۹ درصد کاهش در تعداد دانش‌آموزان در ارزشیابی نوبت دوم مشاهده شد.
وی تأکید کرد: آخرین آمار ثبت‌نام دوره ابتدایی سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که نرخ ثبت‌نام در پایه دوم ۹۹.۷۸ درصد، پایه سوم ۹۸.۹۱ درصد، پایه چهارم ۹۸.۴۵ درصد، پایه پنجم ۹۸.۸۷ درصد و پایه ششم ۹۹.۳ درصد است که در مجموع ۹۸.۹۸ درصد است. این آمار بسیار مطلوب است و نشان‌دهنده بهبود نرخ ارتقا در بین پایه‌هاست.
تصویب پست راهبران آموزشی
وی با اعلام خبر تصویب پست راهبران آموزشی بیان کرد: بالاخره پس از ۱۰ سال، پست راهبران آموزشی تربیتی توسط سازمان امور اداری و استخدامی کشور مصوب شد. راهبران آموزشی تربیتی افراد متخصصی هستند که از بین معلمان با تجربه در کلاس‌های چندپایه و آموزگارانی که سابقه خدمت دارند انتخاب می‌شوند تا هر یک بین ۱۰ تا ۴۰ کلاس درس را در مناطق روستایی، عشایری و محروم تحت پوشش قرار دهند. این راهبران با حضور میدانی و نظارت بالینی به بهبود کیفیت آموزش، کمک به معلمان، تسهیل یادگیری دانش‌آموزان، پیشگیری از بازماندگان از تحصیل و سایر موارد مشابه می‌پردازند.
حکیم‌زاده ادامه داد: سال‌ها این پست، موضوع مناقشه بین وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور اداری و استخدامی کشور بود که متأسفانه در دوره قبل به نتیجه نرسید. خوشبختانه در هفته گذشته با پیگیری‌های انجام‌شده، پست «راهبر آموزش تربیتی» به طور رسمی مصوب شد و مزایای مهمی برای آن در نظر گرفته شد و امیدوارم این مصوبه باعث شود تا با انگیزه بیشتری بتوانیم بحث کیفیت آموزش را در مناطق محروم پیش ببریم.
حرکت نظام آموزشی از تمرکززدایی به سمت مدرسه‌محوری
معاون آموزش ابتدایی در ادامه گفت: امیدوارم نظام آموزشی ما از تمرکززدایی به سمت مدرسه‌محوری حرکت کند و این اعتماد را به مدیران و معلمان مدارس داشته باشیم تا رویکرد مشارکتی تحقق یابد. همان‌طور که اشاره کردم، حتی در تعدیل برنامه سالانه، استان‌ها را مشارکت دادیم و تا جایی که امکان داشته باشد، سعی می‌کنیم این سیاست را حداقل در برنامه خودمان دنبال کنیم.
وی تصریح کرد: مسئله ارزیابی آموزشی معضل بزرگی است. مجبوریم براساس ارزیابی‌هایی که از دانش‌آموزان ایرانی صورت می‌گیرد، که در آخرین آزمون ۶۴۰۰ نفر شرکت کردند، در مورد کل نظام آموزشی و موفقیت یا عدم موفقیت آن قضاوت کنیم. به هیچ وجه صلاحیت دانش‌آموزان ایرانی را رد نمی‌کنم، اما باید درکی واقع‌بینانه از شرایط ایجاد کنیم. به همین منظور، از همه صاحب‌نظران در این حوزه دعوت کردیم و در دارالفنون جلسه‌ای برگزار کردیم تا متخصصان و صاحب‌نظران بتوانند در ارتباط با مهارت‌های سواد پایه به ما کمک کنند.
وی با اشاره به اجرای طرح حامی گفت: تمرکز این طرح تمرکز بر یادگیرنده است و یادگیری را به صورت تلفیقی دنبال می‌کند. اگر ساعات آموزشی را بازبینی کنیم و پژوهش‌های انجام شده را مد نظر قرار دهیم، متوجه می‌شویم که بسیاری از کشورهایی که عملکرد خوبی دارند، از این الگو استفاده می‌کنند. اما متأسفانه در مدارس ما ساعات آموزشی هدر می‌رود. زمانی که مدرسه به صورت حضوری تعطیل می‌شود، آموزش مجازی به هیچ وجه جایگزین مناسبی نیست. در سطح جهانی نیز تأکید می‌شود که در یک بستر خاص فعالیت می‌کنیم که مشکلات و مسائل بیرونی نیز وجود دارد. بنابراین، وقتی ناترازی وجود دارد، هر تصمیمی که برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی یا هر امر دیگری در مورد مدارس گرفته می‌شود، من به نوبه خودم همیشه درخواست می‌کنم که دوره ابتدایی را مستثنی کنند.
وی در ادامه گفت: خوشبختانه آمار ثبت‌نامی که ارائه دادیم، نشان‌دهنده بهبود وضعیت است. در دوره ابتدایی، بیش از ۱۰ هزار مدرسه با کمتر از ۱۰ دانش‌آموز داریم و حتی مدارس یک‌نفره دارد. بنابراین مسئله فقط راه نیست. ما سعی کردیم در هر نقطه‌ای که امکان داشته باشد، معلم اختصاص دهیم. شاید این موضوع در مقطع متوسطه معنای دیگری پیدا کند، اما در مقطع ابتدایی، هر کجا که حتی یک دانش‌آموز وجود داشته باشد، برای آنجا نیز معلم می‌فرستیم.
حکیم‌زاده بیان کرد: در رابطه با رفع موانع تحصیل کودکان از جمله موانع اقتصادی، فرهنگی و مسئله اشتغال کودکان کار جلسات منظمی با وزارت رفاه و دیگر نهادهای مربوطه داریم. ماه گذشته، جلسه مفصلی در وزارت دادگستری با موضوع کنوانسیون ملی حمایت از حقوق کودکان برگزار شد که همه شرکای ما در آن حضور داشتند. همچنین با سازمان ثبت احوال و دیگر نهادها تفاهم‌نامه‌ای آماده کرده‌ایم که در حال کار بر روی آن هستیم. در مورد همکاری با وزارت راه، باید اشاره کنم که از آنجا که ما حتی برای مدارس تک‌نفره نیز معلم اختصاص می‌دهیم، با وزارت راه ارتباط مستقیم زیادی نداشته‌ایم. اما با وزارت ارتباطات همکاری داریم زیرا دستیابی به نشانی دقیق کودکانی که ممکن است اطلاعات ثبت‌شده آنان ناقص باشد، بسیار مهم است. در مقطع متوسطه، موضوع رفت‌وآمد ممکن است مطرح باشد که در آن احتمالاً نیاز به هماهنگی با وزارت راه وجود دارد. اما در مقطع ابتدایی، مسئله اصلی جابجایی دانش‌آموزان نیست؛ بلکه تأمین معلم در نزدیک‌ترین نقطه ممکن است. وجود حتی یک دانش‌آموز در هر نقطه از کشور نشان‌دهنده این است که ما در اقصی نقاط کشور حاضریم و حتی اگر دانش‌آموزان مجبور باشند پیاده روی کنند یا هفته‌ها امکان بازگشت از آن محیط را نداشته باشند، ما در همان مکان برای آنان معلم تأمین می‌کنیم.
افزایش تعداد مدارس شبانه‌روزی
وی تصریح کرد: افزایش تعداد شبانه‌روزها از ۱۵ به ۱۱۹، به‌ویژه برای دختران عشایری، یکی از برنامه‌هایی است که با جدیت دنبال می‌کنیم. در دوره متوسطه، با توجه به پراکندگی دانش‌آموزان، امکان برقراری مدارس روزانه وجود ندارد و به همین منظور اقامتگاه‌های شبانه‌روزی ایجاد کنیم تا دانش‌آموزان بتوانند در آنها گرد هم آیند و آموزش ببینند.
وی تأکید کرد: آینده مشاغل و مشاغل آینده به‌طور کامل به هوش مصنوعی وابسته است و ما با در نظر گرفتن این تحولات، بر دو موضوع پایه‌ریزی بحث کارآفرینی و توانمندسازی کودکان برای اشتغال در آینده تأکید ویژه‌ای داریم. اگرچه در دوره ابتدایی انتظار نمی‌رود که مستقیماً به یک شغل خاص پرداخته شود، مهارت‌های سواد دیجیتالی را به دانش‌آموزان آموزش می‌دهیم تا برای آینده‌ای که مبتنی بر فضای دیجیتال است، آماده شوند.
وی در ادامه به طرح مجلس در کاهش سال تحصیلی گفت: رویکرد کشورهای پیشرو و توسعه‌یافته در حوزه آموزش نشان می‌دهد که هیچ شاخصی به اندازه پوشش پیش‌دبستانی، تفاوت سطح توسعه‌یافتگی کشورها را تبیین نمی‌کند. بنابراین این موضوع بسیار حائز اهمیت است. اما این به آن معنا نیست که لزوماً باید طول دوران تحصیل کم شود. نیازی نیست که دوره ۱۲ ساله به ۱۱ سال تبدیل شود؛ کشورهای دیگر نیز چنین کاری نکرده‌اند. ما می‌توانیم پیش‌دبستانی را رایگان و اجباری کنیم و در عین حال دوره ۱۲ ساله تحصیل را نیز حفظ کنیم. بنابراین، آموزش و پرورش با آن بخش از پیشنهاد که مربوط به عمومی‌سازی، رایگان‌سازی و اجباری‌کردن دوره پیش‌دبستانی است، موافق است اما با بخش کاهش طول دوره مخالف است؛ چراکه مطالعات جهانی نشان می‌دهد افزایش طول دوره آموزش نقش مؤثری در توسعه آموزشی دارد.
حکیم‌زاده در ادامه در پاسخ به سوال ایکنا مبنی بر مجازی شدن آموزش ابتدایی به دلیل کمبود انرژی گفت: در مورد گزارشی که اشاره کردید مبنی بر برگزاری کلاس‌های ابتدایی به صورت مجازی، باید تأکید کنم که این موضوع صحت ندارد. آموزش حضوری در دوره ابتدایی اولویت اصلی است و تنها در شرایط خاص و موقت ممکن است از بستر مجازی استفاده شود.
وی در ادامه درباره کاهش تراکم کلاس‌های درس گفت: تعداد کلاس‌های با تراکم بالای ۴۰ دانش‌آموز قابل توجه است. امسال اقداماتی از قبیل جابجایی مدارس در دستور کار قرار گرفته است؛ برای مثال، در مواردی که یک مدرسه متوسطه با جمعیت کم در ساختمان بزرگ قرار دارد و یک مدرسه ابتدایی با جمعیت زیاد در فضای محدود، می‌توان با انتقال و تخصیص مجدد، به سمت استاندارد ۳۵ دانش‌آموز در کلاس حرکت کرد. یکی از معیارهای ایجاد مدرسه جدید، تراکم دانش‌آموزی است.
انتهای پیام