اسما الحسنی الهی کلید کشف حقایق قرآن است

به گزارش خبرنگار افتخاری ایکنا، آیت‌الله سیدیدالله یزدان‌پناه، استاد سطوح عالی حوزه و مدرس برجسته عرفان و فلسفه، شامگاه چهارشنبه ۲۳ مهرماه در جلسه هفتگی درس اخلاق خود با موضوع «اسمای الحسنای الهی» که در مدرسه عالی شهید مطهری تهران برگزار شد، در تبیین موضوع اسمای الحسنای الهی گفت: یکی از کلیدها و رمزهای کشف عمق و درک قرآن، بحث اسمای الهی است که برای فهم قرآن و حقایق عالم و توحید بحث اسماً مهم است که جا دارد اصلاً یک تفسیر قرآن بر محور اسمای الحسنای نوشته شود. 

وی ادامه داد: قرآن یک دریای بی‌کران است که هر چه تلاش کنید باز هم تمام نمی‌شود؛ برخی از علمای ربانی گفتند قرآن با همه تفاسیری که می‌شود در آخرت بکر است. یکی از بزرگان اهل معرفت خدا را شکر کرده بود که توانستم به حقیقت برسم و یکی از شاگردانش پرسید چطور رسیدید و این حقایق چیست؟ گفته بود همه حقیقت همین خزائن و حقیقت قرآن است! 

وی افزود: قرآن از یک طرف در همه حوزه‌های هستی و حقایق عالم را بیان می‌کند و از جهت دیگر همه این حقایق در اسمای الحسنای جمع شده است که این اسمای الحسنای کلید و رمز اصلی بر آن است و مرکز ثقل آیات به اسمای الحسنای برمی‌گردد. 

این استاد عرفان و فلسفه به ارتباط حوادث و حقایق عالم به اسمای الهی اشاره و بیان کرد: مرحوم علامه طباطبایی می‌فرمود کل آنچه شریعت و پیامبر (ص) آورده در سه دسته تقسیم می‌شود که شامل احکام و اخلاق و عقاید است، بعد توضیح می‌دهد با اینکه رمز و اسراری است؛ اما همه اخلاق و احکام بر محور عقاید است بعد می‌فرماید همه این عقاید هم به توحید برمی‌گردد و توحید که باز می‌شود این سه موضوع مشخص می‌شود و یکی از اموری که می‌تواند آن را توضیح دهد همین اسمای الحسنای است! 

وی ادامه داد: آنچه در عالم هست و حوادث و حقایقی که رخ می‌دهد همه این افعال و حوادث ریشه در اسمای الحسنای. دارد و اسماً به ذات است و توحید هم سه شعبه دارد که کل عالم به توحید افعالی، توحید اسمایی و توحید ذاتی برمی‌گردد. 

وی افزود: قرآن مملو از اسمای الحسنی است که گاهی به رمز و گاهی به تصریح بیان کرده است که اولاً این اسمای الحسنای ما را به عمق قرآن می‌کشاند، دوم باعث آشنایی ما با خدا شده و به اسرار عالم پی خواهید برد و سوم اینکه اگر با این اسماً محشور باشید در خودتان هم اثر می‌کند؛ بنابراین ما دنبال اسمای الحسنای الهی هستیم تا بدانیم که خدا در عالم چه می‌کند و یا اینکه خودمان هم صاحب اسم شویم یا اینکه با آن اسم محشور شویم. 

آیت‌الله یزدان‌پناه در پایان با تقسیم‌بندی اسمای الهی به دو دسته گفت: در بحث اسمای الحسنای یک قاعده است که اسمای الحسنای الهی به دو دسته جلالی و جمالی تقسیم می‌شود که اسمای جلالی هیبت و حریم گرفتن می‌آورند؛ مانند اسم عزیز اما در مقابل اسمای جمالی، نوعی از لطف خداوند است که به نوعی یکی دفع و دیگری رفع می‌کند و هر جلالی هم یک جمالی دارد.

محسن سلطان‌احمدی