سعید بیابانکی، شاعر و پژوهشگر ادبی در دوازدهمین برنامه چشمه حکمت ایکنا که به مناسبت ماه مبارک رمضان تهیه شده، با عرض درود و سلام به عاشقان همدل و ابراز امیدواری از آنکه طاعات و عبادات تمامی مردمان روزه‌دار و مسلمان در ماه صیام موردقبول حضرت حق قرار گرفته باشد گفت: در این برنامه قرار است به‌اختصار درباره «صیام» و نشر آن در ادبیات عرفانی ایران با شما به گپ‌وگفت بنشینیم.
وی افزود: عین‌القضات در تعریف «صوم» می‌گوید: صوم در شرع عبارت است از امساکِ طعام و شراب که روزه غالب است. اما صوم در عالم حقیقت عبارت است از خوردن طعام و شراب! کدام طعام؟ طعامِ «اَبیتُ عِندَ ربی»؛ کدام شراب؟ شرابِ «وکَلَمَ الله موسی تکلیما». این را صوم معنوی خوانند که روزه جان باشد.
این پژوهشگر ادبیات عرفانی خاطرنشان کرد: در «کشف‌المحجوب» از قول جُنَید آمده: «الصوم نصف الطریقه»؛ روزه داشتن نیمی از طریقت است و دیدم از مشایخ که روزه پیوسته داشتند.
وی تصریح کرد: مولانا در غزل شماره 1602 دیوان شمس، صیام را این‌گونه معرفی کرده است: حقایق، اسرار و عجایب فراوانی در روزه نهفته است. دل و روان آدمی با روزه می‌تواند به این حقایق پِی برد و به امری شگفت‌انگیز تبدیل شود. روزه به مانند اسب قدرتمند و تندرویی است که آدمی به کمک آن قادر است عروج کند و چشمِ دلش به سوی حقایق عالم معنا گشود شود.
بیابانکی در پایان درس‌گفتار دوازدهم خاطرنشان کرد: هیچ طاعت و عبادتی به مانند روزه، موجب بصیرت و بینایی دل نمی‌گردد. با روزه بُعد مادی و جسمانی رو به ضعف می‌نهد اما در عوض بُعد روحانی و معنوی آدمی کمال می‌یابد.
می بسازد جان‌ودل را بس عجایب کان صیام
گر تو خواهی تا عَجب گردی، عجایب دان صیام
گر تو را سودای معراج است بر چرخ حیات
دان که اسب تازی تو هست در میدان صیام
انتهای پیام