به گزارش ایکنا، اصطلاح اخلاق اسلامی در آثار معاصر اغلب یا در سیطره مقایسه با فلسفه اخلاق غربی مطرح می‌شود یا به‌صورت جزئی در مباحث عملی مؤمنان خلاصه می‌گردد. اما کتاب «درآمدی به اخلاق اسلامی» نوشته محسن جوادی کوشیده است تا اخلاق را نه در حاشیه فلسفه و نه در محدوده وعظ و تربیت فردی، بلکه در بنیان نظری و هستی‌شناختی آن معنا کند. جوادی با بهره‌گیری از هشدارهای قرآن کریم، روایات اهل معرفت، و تحلیل عقلانی آموزه‌ها، چارچوبی را برای فهم اخلاق اسلامی همچون دانشی الهی، انسان‌شناختی و غایت‌محور بنا کرده است.
به تعبیر او، اسلام پیش از آنکه به تعلیم احکام یا ساختارهای عبادی بپردازد، دین هشدارهای اخلاقی است؛ هشداری که از سرِ آگاهی نسبت به سرنوشت انسان صادر می‌شود و بر محور تزکیه و رشد فضیلت‌های درونی سامان می‌یابد. از همین منظر، کتاب یادشده بیش از پرداختن به مصادیق جزئی، در صدد بیان مبانی نظری و ساختار ارزش‌شناسانه اخلاق اسلامی است تا بتواند به مثابه مقدمه‌ای جدی بر فلسفه اخلاق دینی تلقی شود.
وی به ویژه بر نقش عقل در کشف و درک ارزش‌های اخلاقی تأکید می‌کند و به بحث‌های کلامی و فلسفی درباره استقلال یا وابستگی اخلاق به دین می‌پردازد. از طرف دیگر، دیدگاه‌های فیلسوفان مسلمان درباره ماهیت خیر و شر، غایت زندگی انسانی و رابطه سعادت با فضیلت در کتاب بررسی شده‌اند. علاوه بر این، بخش مهمی از کتاب به بررسی نسبت فلسفه اخلاق اسلامی با فلسفه اخلاق معاصر اختصاص دارد. نویسنده کوشیده است تا نقاط اشتراک و افتراق این دو سنت را نشان دهد و امکان‌های گفت‌وگوی میان فرهنگی را بررسی کند. او بر این باور است که فلسفه اخلاق اسلامی، با وجود تفاوت‌های مبنایی با مکاتب غربی، می‌تواند در مباحث جهانی اخلاق، حرفی تازه و قابل دفاع داشته باشد.
ساختار کتاب به صورت موضوعی و در قالب یازده فصل تدوین شده و از هدف‌مندی اخلاق اسلامی و نسبت آن با سعادت، تا فضیلت‌های الهی، عدالت، محبت و نسبت دین و اخلاق را در منظومه‌ای هم‌پیوند بررسی می‌کند.
جوادی در این مجموعه تأکید دارد که برای استخراج نظام اخلاق اسلامی باید ضمن اتکا بر عقل و تفکر فلسفی، از متن وحی و گفتار پیام‌آوران الهی فاصله نگرفت؛ زیرا اخلاق اسلامی بدون درک عمیق از هشدارهای قرآنی و احادیث، فاقد بنیان معرفتی و روح دینی خواهد بود.
این استاد و پژوهشگر فلسفه در این کتاب تلاش کرده است تا پلی میان فلسفه اخلاق و اخلاق عملی مسلمانان برقرار سازد و بدین‌گونه در ادامه سنت حکمت اسلامی، اخلاق را نه به مثابه مجموعه‌ای از قواعد، بلکه تجلی از هستیِ مؤمن و نیت الهی او معرفی کند. این نگاه باعث می‌شود اثر مزبور جایگاهی دوگانه بیابد: هم کتاب درسی برای دوره‌های کارشناسی فلسفه اخلاق اسلامی و هم منبع نظری برای گفت‌وگوهای بنیادین درباره نسبت دین و اخلاق در جهان معاصر.
کتاب «درآمدی به فلسفه اخلاق» در 276 صفحه و به قیمت 364000 تومان از انتشارات هرمس روانه بازار کتاب شده است.
انتهای پیام